Stan faktyczny:

Podatnik prowadzi działalność gospodarczą w zakresie m.in. sprzedaży części oraz serwisu samochodów.

W związku z prowadzoną działalnością Podatnik zobligowany jest do poboru przy sprzedaży akumulatora ołowiowego opłaty depozytowej w wysokości 30,00 zł w przypadku, gdy kupujący nie przekazał zużytego akumulatora.

Od 01 stycznia 2004r. Podatnik pobiera również opłatę ewidencyjna - w wysokości 1 lub 2 zł - za dokonanie - po stwierdzeniu pozytywnego wyniku badania technicznego - wpisu do dowodu rejestracyjnego pojazdu.

Ocena prawna stanu faktycznego:

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000r., nr 14, poz. 176 ze zm.) za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Za datę powstania przychodu, zgodnie z treścią art. 14 ust. 1c ww. ustawy uważa się, z zastrzeżeniem ust. 1e – 1g, dzień wystawienia faktury (rachunku), nie później jednak niż ostatni dzień miesiąca, w którym:

1. wydano rzecz, zbyto prawo majątkowe lub
2. wykonano usługę, w tym częściowo wykonano usługę, jeżeli jej częściowe wykonanie stanowi wynikającą z umowy lub z odrębnych przepisów tytuł do zapłaty, lub
3. otrzymano zapłatę za wykonanie świadczenia - w pozostałych przypadkach.

Jednocześnie jednak, jak stanowi to art. 14 ust. 1 f) ustawy z 26.07.1991 r., jeżeli podatnik:

1. jest podatnikiem podatku od towarów i usług niekorzystającym ze zwolnienia od tego podatku oraz
2. prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów, oraz
3. ewidencjonuje przychody w dacie wystawienia faktury, zgodnie z odrębnymi przepisami
   • za datę powstania przychodu uważa się dzień wystawienia faktury, a jeżeli faktura nie została wystawiona w terminie określonym w odrębnych przepisach, za datę powstania przychodu uważa się

• za datę powstania przychodu uważa się dzień wystawienia faktury, a jeżeli faktura nie została wystawiona w terminie określonym w odrębnych przepisach, za datę powstania przychodu uważa się dzień, w którym faktura powinna być wystawiona; w przypadku gdy zdarzenie, o którym mowa w ust. 1c, nastąpiło w grudniu danego roku podatkowego, a faktury dotyczące tych zdarzeń, zgodnie z odrębnymi przepisami, zostaną wystawione w roku następnym, za datę powstania przychodu uważa się ostatni dzień roku podatkowego, w którym miały miejsce te zdarzenia.

Jak wynika z przedstawionego wyżej stanu prawnego – w działalności gospodarczej o uzyskaniu przychodu przesądza nie faktyczne otrzymanie zapłaty, ale sama wymagalność wykonania świadczenia pieniężnego od kontrahenta, na rzecz którego nastąpiło wydanie rzeczy, zbycie praw majątkowych lub wykonanie usługi. W przypadku podatników podatku od towarów i usług przychodem jest kwota należna pomniejszona o należny podatek VAT.

Moment uzyskania przychodu został określony w art. 14 ust. 1c ustawy z 26.07.1991r. i jest to generalnie dzień wystawienia faktury (rachunku), nie później jednak niż ostatni dzień miesiąca, w którym w którym miało miejsce: wydanie rzeczy, zbycie praw majątkowych, wykonanie usługi, a w pozostałych przypadkach otrzymanie zapłaty za wykonane świadczenia.

Jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego Podatnik pobiera przy sprzedaży akumulatora ołowiowego opłatę depozytową w wysokości 30,00 zł w przypadku, gdy kupujący nie przekazał zużytego akumulatora. Obowiązek pobrania tej opłaty wynika z postanowień art. 20 ust. 2 ustawy z dnia 11 maja 2001r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej (Dz. U. nr 63, poz. 639 ze zm.).

Wysokość pobranej opłaty depozytowej, której stawka wynosi 30,00 zł za sztukę - sprzedawca detaliczny potwierdza na fakturze VAT lub paragonie fiskalnym (art. 20 ust. 3 i 4).

Jak wynika z treści art. 21. ust. 1 ustawy z 11.05.2001r. - sprzedawca detaliczny, który pobrał opłatę depozytową, jest obowiązany, w terminie 30 dni od daty sprzedaży akumulatora ołowiowego (kwasowego), przyjąć zużyty akumulator i zwrócić opłatę depozytową. Sprzedawca detaliczny potwierdza zwrot opłaty depozytowej na fakturze VAT lub paragonie fiskalnym.

Zużyte akumulatory jest obwiązany odebrać od sprzedawcy detalicznego na własny koszt przedsiębiorca wytwarzający lub importujący akumulatory ołowiowe (kwasowe). Jednocześnie w przypadku gdy zwrot pobranej opłaty depozytowej przez punkt sprzedaży detalicznej jest niemożliwy z powodu jego likwidacji lub przerwy w działalności, przedsiębiorca wytwarzający lub importujący akumulatory ołowiowe (kwasowe) jest obowiązany, poprzez własne punkty systemu zbiórki, do przyjęcia zużytego akumulatora wprowadzonego przez niego do obrotu i zwrotu opłaty depozytowej, w terminie 45 dni od daty sprzedaży produktu. Zwrot opłaty depozytowej w tym przypadku następuje za potwierdzeniem na fakturze VAT lub paragonie fiskalnym, o którym mowa w art. 20 ust. 4 ww. ustawy (art. 23 ustawy z 11.05.2001r.).

Jak stwierdził to Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 14 maja 1998r., sygn. akt S.A./Sz 1305/97, z istoty podatku dochodowego wynika, że jest on ciężarem publicznoprawnym od przyrostu majątkowego (dochodu), a zatem przychodem – jako źródłem dochodu – jest tylko ta wartość, która wchodząc do majątku podatnika może powiększyć jego aktywa.

Przysporzenia majątkowe, które kwalifikowane są jako przychody, muszą mieć zatem charakter definitywny, a opłata depozytowa pobierana przez sprzedawcę detalicznego będzie miała taki charakter dopiero wówczas, gdy w terminie 30 dni od dnia sprzedaży akumulatora kupujący nie zwróci akumulatora zużytego. A zatem dopiero wówczas oplata ta stanie się u sprzedawcy przychodem z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.

W myśl postanowień par. 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 18 grudnia 2003r. w sprawie opłaty ewidencyjnej, o której mowa w przepisach ustawy - Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. nr 227, poz. 2254) za wpisanie do dowodu rejestracyjnego przez uprawnionego diagnostę, po stwierdzeniu pozytywnego wyniku badania, kolejnego terminu badania technicznego pojazdu organ rejestrujący lub stacja kontroli pojazdów pobiera opłatę ewidencyjną w wysokości 2 zł.

Opłaty ewidencyjne pobrane w miesiącu poprzedzającym pobierający - jak wynika z treści par. 5 ust. 1 i par. 6 ww. rozporządzenia – przekazuje w terminie do 10-go dnia każdego miesiąca na rachunek bankowy środka specjalnego, o którym mowa w art. 80d ust. 2 i 3 oraz art. 100d ust. 2 ustawy z dnia 20 czerwca 1997r. Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2003r., nr 58, poz. 515 ze zm.). W tym też terminie na podstawie ewidencji pobranych opłat ewidencyjnych, dokonuje rozliczenia pobranych i przekazanych na rachunek bankowy środka specjalnego w poprzednim miesiącu opłat ewidencyjnych i przekazuje to rozliczenie dysponentowi środka specjalnego.

Z powyższego wynika, że opłaty ewidencyjne nie wchodzą do majątku Podatnika (opłaty te Podatnik przekazuje do dysponenta środka specjalnego), tak więc nie stanowią one przychody z tytułu prowadzonej przez Podatnika działalności gospodarczej.