Na podstawie art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.) Naczelnik Urzędu Skarbowego w Drawsku Pom. na pisemne zapytanie płatnika Zakładu Karnego z dnia 18.10.2004 r. udziela informacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego i stwierdza co następuje:

Wnoszący zapytanie przedstawił stan faktyczny, z którego wynika, że na podstawie art. 110 ust. 1 pkt 1 i pkt 2 ustawy o Służbie Więziennej z dnia 26 kwietnia 1996 r. (Dz. U. z 2002 r. Nr 207, poz. 1761 ze zm.) funkcjonariuszowi w służbie przygotowawczej zwolnionemu ze Służby Więziennej, na podstawie art. 39 ust. 2 pkt 6 cytowanej powyżej ustawy o Służbie Więziennej, tj. w przypadku pisemnego zgłoszenia przez funkcjonariusza wystąpienia ze służby, wypłaca się świadczenia pieniężne – m.in. odprawę, ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy niewykorzystany w roku zwolnienia ze służby oraz za urlopy zaległe.

Na tle takich okoliczności faktycznych płatnik formułuje stanowisko, iż wypłaty ww. świadczeń wynikają ze stosunku służbowego i stanowią przychody podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych zgodnie z art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a zaliczka na podatek dochodowy powinna być obliczona zgodnie z art. 27 tej ustawy.

Naczelnik Urzędu Skarbowego stwierdza, że stanowisko to jest prawidłowe.

Do opisanego stanu faktycznego mają zastosowanie następujące normy prawa podatkowego - ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.).

Ustawa z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) określa m.in. źródła przychodów podlegające opodatkowaniu tym podatkiem, sposób opodatkowania przychodów z poszczególnych źródeł, a także obowiązki płatników i podatników w zakresie obliczania, poboru i przekazywania zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy cyt. wyżej ustawy źródłem przychodów podlegającym opodatkowaniu jest m.in. stosunek służbowy, stosunek pracy, spółdzielczy stosunek pracy oraz praca nakładcza.

Stosunek służbowy jest jednym ze źródeł przychodów i na tej podstawie zatrudniani są funkcjonariusze tzw. służb mundurowych – m.in. Służba Więzienna. Stosunek służbowy funkcjonariuszy Służby Więziennej reguluje ustawa z dnia 26 kwietnia 1996 r. o Służbie Więziennej (Dz. U. z 2002 r. Nr 207, poz. 1761 ze zm.).

Zgodnie z art. 39 ust. 1 ustawy o Służbie Więziennej stosunek służbowy funkcjonariusza ustaje z dniem określonym w decyzji o zwolnieniu funkcjonariusza ze służby.

W myśl art. 39 ust. 2 cyt. wyżej ustawy funkcjonariusza zwalnia się ze służby m.in. w następujących przypadkach:

1. Orzeczenia przez komisję lekarską trwałej niezdolności do służby;
2. nieprzydatności do służby, stwierdzonej w opinii służbowej w okresie służby przygotowawczej;
3. Wymierzania kary dyscyplinarnej wydalenia ze służby;
4. Skazania prawomocnym wyrokiem sądu na karę pozbawienia wolności, jeżeli wykonanie tej kary nie zostało warunkowo zawieszone, lub za przestępstwo umyślne, ścigane z urzędu;
5. Utraty obywatelstwa polskiego;
6. Pisemnego zgłoszenia przez niego wystąpienia ze służby.

Zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 4a ustawy dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawodawca objął zryczałtowanym podatkiem dochodowym, przychody z tytułu świadczeń pieniężnych otrzymanych na podstawie odrębnych ustaw, przez funkcjonariuszy służb mundurowych (a więc m.in. Służby Więziennej) oraz żołnierzy, w związku ze zwolnieniem tych osób ze stałej służby – w wysokości 20 % należności.

Z treści wniesionego przez Zakład Karny zapytania wynika, iż Zakład Karny rozwiązał umowę o pracę z funkcjonariuszem służby przygotowawczej na podstawie art. 39 ust. 2 pkt 6 ustawy o służbie Więziennej.

Z art. 111 ust. 4 cytowanej wyżej ustawy wynika, iż temu funkcjonariuszowi zostanie naliczona odprawa w wysokości jednomiesięcznego uposażenia zasadniczego wraz z dodatkami o charakterze stałym na ostatnio zajmowanym stanowisku służbowym.

Zgodnie z przepisami art. 29 ust. 1 ustawy o Służbie Więziennej osobę zgłaszającą się do podjęcia służby w Służbie Więziennej mianuje się funkcjonariuszem w służbie przygotowawczej na okres 2 lat.

Po odbyciu służby przygotowawczej funkcjonariusza mianuje się na stałe, jeżeli uzyska pozytywną opinię służbową.

A zatem cytowany powyżej art. 30 ust. 1 pkt 4a ustawy dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych nie ma zastosowania w przedstawionym stanie faktycznym.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, art. 52 i art. 52a oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Lista zwolnień przedmiotowym zawartych w art. 21, art. 52, i art. 52a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jak również rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie zwolnienia niektórych grup płatników z obowiązku pobierania zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych wydane w 2004 r. i mające zastosowane do dochodów osiągniętych w bieżącym roku nie obejmują tego rodzaju świadczeń.

Zgodnie z przepisami art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne (...) a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona. W świetle ww. przepisów odprawy wypłacone w związku z pisemnym zgłoszeniem przez funkcjonariusza wystąpienia ze służby przygotowawczej na podstawie powołanych wyżej przepisów należy uważać za przychody ze stosunku pracy podlegające opodatkowaniu.

Zakład Karny, dokonując wypłaty jako płatnik tego rodzaju świadczeń, obowiązany jest obliczyć zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych i przekazać kwoty pobranych zaliczek w terminie do dnia 20 miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwego wg miejsca zamieszkania płatnika, przesyłając równocześnie deklarację PIT-4 (art.31, art.32 ust.2 i art.38 ust.1 ustawy o podatku dochodowym). Jeżeli obowiązek poboru zaliczek na podatek dochodowy przez płatników, o których mowa w art. 31, art. 33 i art. 35 ustawy o podatku dochodowy od osób fizycznych ustał w ciągu roku, płatnicy są obowiązani sporządzić imienną informację wg ustalonego wzoru (PIT - 11/8B) i przekazać ją podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy wg miejsca zamieszkania podatnika w terminie do dnia 15 miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrana została ostatnia zaliczka na podatek dochodowy (art. 39 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Reasumując - odprawa otrzymana przez funkcjonariusza w związku z wystąpieniem ze służby przygotowawczej jest przychodem ze stosunku pracy, w rozumieniu przepisu art. 12 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od którego płatnik pobiera zaliczkę zgodnie z zasadami określonymi w art. 32 cyt. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.