Działając na podstawie art. 14a ustawy z dnia 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zmianami), w odpowiedzi na Państwa pismo złożone w dniu 16.07.2004 r., Naczelnik Świętokrzyskiego Urzędu Skarbowego w Kielcach informuje, że zgodnie z art. 9 pkt 10 lit. g ustawy z dnia 09.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. Nr 86, poz. 959 ze zmianami), zwalnia się od podatku czynności cywilnoprawne - umowy pożyczki udzielane na rozpoczęcie lub prowadzenie działalności gospodarczej, pod warunkiem udokumentowania, że pieniądze będące przedmiotem pożyczki zostaną przeznaczone na pokrycie wydatków poniesionych na rozpoczęcie lub prowadzenie działalności gospodarczej w ciągu 12 miesięcy od dnia zawarcia umowy albo wykorzystania w tym okresie rzeczy oznaczonych co do gatunku, stanowiących przedmiot pożyczki.

Z zacytowanego przepisu wynika, że wydatki sfinansowane z udzielonej pożyczki wymagają stosownego udokumentowania. Dokumenty powinny zatem spełniać wymogi określone dla dokumentów sporządzanych przez jednostki prowadzące działalność gospodarczą, to jest wynikające z następujących aktów prawnych:
- ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535) i rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27.04.2004 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, zasad wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97, poz. 971 ze zmianami),
- ustawy z dnia 29.09.1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 ze zmianami) oraz rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26.08.2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. Nr 152, poz. 1475 ze zmianami).

Wydatki, jak wynika z zacytowanego przepisu, powinny być ściśle związane z prowadzoną działalnością gospodarczą i z celem określonym umową pożyczki. Wskazane jest zatem, aby wydatki te spełniały warunki do uznania ich za koszty uzyskania przychodów lub związane były z zakupem składników majątku dla potrzeb działalności gospodarczej, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zmianami) lub ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zmianami).

Sposób dokumentowania wydatków z udzielonej pożyczki, przy zachowaniu opisanych wyżej wymogów, zależy od indywidualnego rozwiązania tej kwestii przez pożyczkodawcę i pożyczkobiorcę, gdyż przepisy ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie regulują prawnie tego zagadnienia, pozostawiając je do swobodnego rozstrzygnięcia pomiędzy stronami umowy cywilnoprawnej. Naczelnik Świętokrzyskiego Urzędu Skarbowego w Kielcach nie jest ustawowo upoważnionym organem do regulowania tej kwestii i ingerowania w swobodę kształtowania stosunków cywilnoprawnych.

Przepisy ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie zabraniają, aby pożyczkodawca, to jest Wasza firma posiadała kserokopię każdego dokumentu potwierdzającego poszczególne wydatki z udzielonej pożyczki, przy zachowaniu oryginału dokumentu u pożyczkobiorcy.

Całość wydatków poniesionych przez Grupy Producentów Rolnych na rozpoczęcie i prowadzenie działalności w pierwszym roku, zostanie uznana za właściwą i może być sfinansowana udzieloną pożyczką, o ile zostaną spełnione warunki określone zacytowanymi wyżej aktami prawnymi, m. in. dotyczące rodzaju wydatków. Za wydatki nie podlegające sfinansowaniu w/w pożyczką należy uznać przede wszystkim te wydatki, które nie są związane z działalnością gospodarczą i merytorycznym celem pożyczki. Wydatki takie jak m. in. wynagrodzenia pracowników, prowizje bankowe, materiały biurowe można zakwalifikować do sfinansowania pożyczką, o ile spełniają warunki przedstawione w niniejszym piśmie.

Reasumując z treści przepisu art. 9 pkt 10 lit. g ustawy z dnia 09.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. Nr 86, poz. 959 ze zmianami) jednoznacznie wynika, że podstawowym warunkiem zastosowania zwolnienia jest udzielenie pożyczki przedsiębiorcy lub przyszłemu przedsiębiorcy, pod warunkiem, że otrzymane pieniądze przeznaczone zostaną na pokrycie wydatków na rozpoczęcie lub dalsze prowadzenie działalności gospodarczej.

I tylko takie kryterium celowe wydatków może być podstawą do zastosowania zwolnienia. Zatem istotny jest tutaj przedmiot statutowej działalności przedsiębiorstwa otrzymującego pożyczkę. Wydatki, o których mowa w cytowanym przepisie muszą być spożytkowane bezpośrednio na cele statutowe i dodatkowo w przypadku pożyczek pieniężnych, winny być udokumentowane, że zostały przeznaczone na cele wymienione w wyżej wymienionym przepisie.

Należy zwrócić uwagę na przepis art. 9 pkt 10 lit. g, który stanowi, iż zwolnienie od podatku od czynności cywilnoprawnych (z uwzględnieniem wymienionych warunków) dotyczy umów pożyczek udzielonych na rozpoczęcie lub na prowadzenie działalności gospodarczej, a nie w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.