INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 749) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że Pani stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 17 kwietnia 2012 r. (data wpływu – 19 kwietnia 2012 r.), uzupełnionym pismem z dnia 7 lipca 2012 r. (data wpływu – 9 lipca 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu ze sprzedaży udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19 kwietnia 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu ze sprzedaży udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego.

Wniosek uzupełniono w dniu 9 lipca 2012 r.

W przedmiotowym wniosku oraz w piśmie uzupełniającym przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 5 marca 1993 r. (w czasie trwania małżeństwa) wspólnie z mężem nabyła Pani spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego. Następnie w dniu 30 maja 2005 r. Państwa związek małżeński został rozwiązany.

Z kolei w dniu 21 września 2009 r. dokonali Państwo bez spłat i dopłat podziału majątku (umowa notarialna), do którego wchodziło jedynie ww. prawo do lokalu mieszkalnego. W wyniku tej czynności prawnej opisane we wniosku prawo w całości nabyła Pani nieodpłatnie na wyłączność. Zawarta umowa nie miała formy darowizny.

Dodatkowo przejęła Pani dług obciążający przedmiotowe spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego z tytułu odsetek ustawowych i waloryzacji w kwocie 51 217,92 zł i zobowiązała się dług ten spłacić spółdzielni mieszkaniowej, co też uczyniła. Fakt uregulowania zadłużenia potwierdziła w dniu 3 marca 2011 r. spółdzielnia mieszkaniowa.

Następnie w dniu 11 marca 2011 r. sprzedała Pani osobie trzeciej za kwotę 200 000,00 zł udział wynoszący 69% części w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu, przy czym w akcie notarialny oświadczyła, że na udział ten składa się 50% części w tym prawie nabyte w drodze przydziału powołanej spółdzielni w czasie gdy pozostawała w związku małżeńskim i 19% części w tym prawie jakie uzyskała po podziale majątku w dniu 21 września 2009 r.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy opisana we wniosku sprzedaż udziału w spółdzielczym prawie do lokalu mieszkalnego powoduje obowiązek uiszczenia jakiegokolwiek podatku; innymi słowy, czy fakt uregulowania własności poprzez podział majątku w dniu 21 września 2009 r. niesie za sobą obowiązek zapłacenia podatku z tytułu zbycia 19% części w ww. prawie do lokalu...

Zdaniem Pani, sprzedaż udziału wynoszącego 69% w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego nastąpiła po upływie 5 lat od daty nabycia nieruchomości, natomiast podział majątku (uregulowanie własności) nie jest nabyciem tegoż prawa. W związku z tym, w Pani opinii, jest Ona zwolniona z obowiązku podatkowego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego Pani stanowisko w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
4. innych rzeczy,

• jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

W świetle powyższego, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości lub ww. praw następuje przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż w dniu 5 marca 1993 r. (w czasie trwania małżeństwa) wspólnie z mężem nabyła Pani spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego. Następnie w dniu 30 maja 2005 r. Państwa związek małżeński został rozwiązany.

Z kolei w dniu 21 września 2009 r. dokonali Państwo bez spłat i dopłat podziału majątku (umowa notarialna), do którego wchodziło jedynie ww. prawo do lokalu mieszkalnego. W wyniku tej czynności prawnej opisane we wniosku prawo w całości nabyła Pani nieodpłatnie na wyłączność. Zawarta umowa nie miała formy darowizny.

Dodatkowo przejęła Pani dług obciążający przedmiotowe spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego z tytułu odsetek ustawowych i waloryzacji w kwocie 51 217,92 zł i zobowiązała się dług ten spłacić spółdzielni mieszkaniowej, co też uczyniła. Fakt uregulowania zadłużenia potwierdziła w dniu 3 marca 2011 r. spółdzielnia mieszkaniowa.

Następnie w dniu 11 marca 2011 r. sprzedała Pani osobie trzeciej za kwotę 200 000,00 zł udział wynoszący 69% części w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu, przy czym w akcie notarialny oświadczyła, że na udział ten składa się 50% części w tym prawie nabyte w drodze przydziału powołanej spółdzielni w czasie gdy pozostawała w związku małżeńskim i 19% części w tym prawie jakie uzyskała po podziale majątku w dniu 21 września 2009 r.

Stosunki majątkowe między małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (j.t. Dz. U. z 2012 r., poz. 788). Zgodnie z art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Ustrój wspólności ustawowej obejmujący dorobek obojga małżonków, ukształtowany został przez ustawodawcę jako wspólność łączna, bezudziałowa. Wspólność ta charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą zatem rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością - art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

Zasadniczo ustawowy ustrój majątkowy między małżonkami trwa do ustania lub unieważnienia małżeństwa albo orzeczenia separacji, chyba że w czasie trwania związku małżeńskiego:

• małżonkowie zawarli małżeńską umowę majątkową,
• z ważnych powodów na żądanie jednego z małżonków sąd orzekł zniesienie wspólności,
• wspólność ustała z mocy prawa na skutek ubezwłasnowolnienia lub ogłoszenia upadłości jednego z małżonków.

Od chwili ustania wspólności ustawowej, do majątku, który był nią objęty stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych.

Na podstawie zaś art. 1037 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) w związku z art. 46 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego podział majątku wspólnego może nastąpić bądź na mocy umowy między małżonkami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek z małżonków.

Zgodnie z teorią prawa rzeczowego przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w wyniku podziału majątku wspólnego jest nabyciem tych rzeczy. Natomiast mając na uwadze przyjętą linię orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego nabyciem w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie jest przyznanie rzeczy na wyłączną własność jednemu z małżonków w wyniku podziału majątku wspólnego, jeśli:

• podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty lub
• wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy w wyniku podziału tego majątku, mieści się w udziale, jaki małżonkowi przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim.

Za datę nabycia nieruchomości lub prawa, które przypadły danej osobie w wyniku podziału majątku dorobkowego małżeńskiego, należy przyjąć datę ich nabycia w czasie trwania związku małżeńskiego, jeżeli wartość otrzymanych przez daną osobę nieruchomości lub praw w wyniku tego podziału mieści się w udziale, jaki temu małżonkowi przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim. Jeżeli natomiast wartość otrzymanych przez byłego małżonka nieruchomości lub praw przekracza jego udział w majątku dorobkowym małżeńskim, to wówczas za datę nabycia tej części nieruchomości lub prawa, która przekracza udział byłego małżonka w majątku dorobkowym, należy przyjąć dzień, w którym dokonano podziału majątku dorobkowego, nawet wówczas jeżeli nabycie to następuje nieodpłatnie (czyli bez spłat i dopłat). Bowiem wszelkie przypadki, gdy udział danej osoby ulega powiększeniu, traktowany być musi w kategorii nabycia, gdyż w ten sposób ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad rzeczą (nieruchomością lub prawem) – jak też stan jej majątku osobistego. W tej części bowiem, w której przyznana na wyłączną własność nieruchomość lub prawo przekracza wartość udziału w majątku wspólnym, podatnik niewątpliwie nabywa własność nieruchomości lub prawa w rozumieniu analizowanego przepisu. Przez pojęcie „nabycie” użyte w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy należy rozumieć każde zwiększenie aktywów majątku podatnika.

Przenosząc zatem powyższe uregulowania prawne na grunt rozpatrywanej sprawy oraz mając na względzie ujęty we wniosku stan faktyczny stwierdzić należy, że w przedmiotowej sprawie dokonany w wyniku zawarcia przed notariuszem umowy w dniu 21 września 2009 r. podział majątku wspólnego nie był ekwiwalenty, gdyż składnikiem majątku podlegającym podziałowi było spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego i otrzymała je Pani na wyłączność bez spłat i dopłat. Były małżonek w wyniku tego podziału nie otrzymał majątku, który odpowiadałby majątkowi otrzymanemu przez Panią. Otrzymała Pani więc majątek przekraczający udział, jaki przysługiwał jej w majątku wspólnym małżonków, biorąc pod uwagę fakt, że udziały obojga małżonków z chwilą ustania małżeństwa były równe. Z chwilą ustania małżeństwa przysługiwał Pani zatem jedynie wynoszący #189; udział w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu. Pozostały udział należał w chwili ustania małżeństwa do męża, zaś wskutek podziału majątkowego przeszedł na własność Pani.

W świetle powyższego, przedmiotowe spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego zostało nabyte w następujący sposób:

• w dniu 5 marca 1993 r. nabyła Pani połowę przedmiotowego prawa, czyli część odpowiadającą jej udziałowi w majątku wspólnym,
• zaś w dniu 21 września 2009 r. w wyniku podziału majątku wspólnego nabyła udział, który w chwili ustania małżeństwa należał do Jej byłego męża.

Z uwagi na to, że nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do przedmiotowego lokalu mieszkalnego nastąpiło odpowiednio w części w dniu 5 marca 1993 r. oraz w dniu 21 września 2009 r., pięcioletni termin o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy oddzielnie liczyć w stosunku do każdego udziału jaki Pani nabyła.

Ponieważ od końca 1993 r., w którym nastąpiło nabycie wynoszącego #189; udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego na prawach wspólności ustawowej małżeńskiej, minęło pięć lat, to w tej części odpłatne zbycie udziału w ww. prawie w dniu 11 marca 2011 r. nie stanowi źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlega natomiast przychód z tytułu odpłatnego zbycia udziału w przedmiotowym prawie do lokalu w części odpowiadającej udziałowi w tymże prawie nabytemu w 2009 r. w wyniku podziału majątku wspólnego, ponieważ zbycie tego udziału nastąpiło w dniu 11 marca 2011 r., tj. przed upływem pięciu lat od końca roku kalendarzowego, w którym dokonano nabycia. Oceniając skutki podatkowe zbycia przedmiotowego udziału nabytego w 2009 r. do tej części przychodu należy stosować przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2009 r.

W myśl art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2009 r. – od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) podatek dochodowy wynosi – 19% podstawy obliczenia podatku.

Podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest – w oparciu o treść art. 30e ust. 2 przytoczonej ustawy – dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

Zgodnie zaś z art. 30e ust. 5 ustawy dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) nie łączy się z dochodami (przychodami) z innych źródeł.

Natomiast na podstawie art. 30e ust. 4 ustawy po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, wykazać:

1. dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub
2. dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.

Jednocześnie, w niniejszej sprawie nadmienić należy, iż nie podlegały analizie dokumenty dołączone do wniosku. Postępowanie w przedmiocie interpretacji opiera się bowiem wyłącznie na stanie faktycznym (zdarzeniu przyszłym), wyczerpująco przedstawionym przez wnioskodawcę. Tym samym, organ nie może samodzielnie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) przedstawionego we wniosku własnymi ocenami rozszerzać, uzupełniać czy doprecyzowywać w oparciu o dołączone do wniosku dokumenty.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – tekst jednolity Dz. U. z 2012 r., poz. 270).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.