Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Białymstoku , stosownie do art.14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r.-Ordynacja podatkowa (Dz.U.Nr.137 , poz.926 z późn. zm.) w związku ze złożonym zapytaniem informuje:

Zgodnie z art.10 ust.1 pkt.8 lit.a) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U.z 2000 r.Nr.14,poz.176 z późn.zm.)opodatkowaniu tym podatkiem podlegają dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości , jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed uływem 5 lat, licząc od końca roku, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie Zgodnie z art.908 Kodeksu cywilnego , jeżeli w zamian za przeniesienie własności nieruchomości nabywca zobowiązał się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie ( umowa o dożywocie ), powinien on, w braku odmiennej umowy, przyjąć zbywcę jako domownika, dostarczyć mu wyżywienia, ubrania, miezkania, światła i opału, zapewnić mu odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie oraz sprawić mu własnym kosztem pogrzeb odpowiadający zwyczajom miejscowym. A zatem umowa dożywocia ma charakter umowy zobowiązującej, odpłatnej i wzajemnej.

Z uwagi na powyższe należy przyjąć, iż w świetle art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) w/w ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawarta umowa o dożywocie może stanowić dla dożywotnika źródło przychodu z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości, o ile nastąpi przed upływem określonego w tym przepisie 5 - letniego terminu liczonego od końca roku, w którym nastąpoło nabycie nieruchomości.

W omawianej sytuacji nie będzie miał zastosowania art. 28 ustawy, albowiem odnosi się on jedynie do sprzedaży i zamiany. Uzyskany dochód opodatkowany jest natomiast na zasadach ogólnych, tj. według skali podatkowej wraz z innymi dochodami podatnika uzyskanymi w danym roku podatkowym, wykazanymi w zeznaniu.

Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dochodem ze źródła przychodów, jeśli przepisy art. 24-25 nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Dla celów podatkowych zatem przychód uzyskany z tytułu zawarcia umowy dożywocia ustala się na podstawie art. 19 ust. 1, 3 i 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Należy jednocześnie zauważyć, że umowa dożywocia nie określa kwotowo ceny, za jaką nieruchomość jest zbywana. Nabywca zobowiązuje się jedynie do świadczeń określonych w art. 908 K.c., przy czym ich wartość i okres, w którym mają być spełnione, w momencie zawierania umowy ( uzyskania przychodu - zgodnie z art. 19 ustawy ), nie są znane. Z tego względu przychód dożywotnika określać należy w oparciu o wartość rynkową zbywanej nieruchomości. Nie ma też w poruszonej sprawie jakiegokolwiek znaczenia okoliczność, iż przepisy o dożywociu przewidują możliwość zastąpienia świadczeń przewidywanych na rzecz dożywotnika przez świadczenie dożywotniej renty, bowiem świadczenia te nie mają wpływu na ocenę wielkości uzyskanego przychodu.

Kosztem uzyskania będą natomiast - na podstawie art. 22 ust. 1 i art. 23 ustawy - wszelkie koszty poniesione w celu uzyskania przychodu, w tym cena nieruchomości.