Pismem z dnia 26 listopada 2004r. (wpływ do urzędu w dniu 30.11.2004r.) podatnik reprezentowany przez pełnomocnika zwrócił się do organu podatkowego z prośbą o udzielenie pisemnej informacji w zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego, dotyczącego statusu podatnika w Polsce w roku 2004 oraz w latach następnych.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że podatnik jest obywatelem Republiki Południowej Afryki, który przybył do Polski w celu wykonywania pracy na rzecz polskiej spółki. Do 30 czerwca 2004 roku podatnik był zatrudniony na podstawie umowy o pracę i jednocześnie pełnił on obowiązki członka zarządu Spółki. Z funkcji członka zarządu Spółki został formalnie odwołany dnia 22 listopada 2004 roku, lecz faktycznie już od 1 lipca nie pełnił tej funkcji. Podatnik otrzymywał również wynagrodzenie z tytułu umowy zlecenia zawartej ze spółką z siedzibą w Guernsey, wynagrodzenie z tego tytułu było wykazywane w deklaracjach PIT – 53. Od 1 lipca 2004 roku podatnik nie wykonywał pracy na terytorium Polski i przebywał w Polsce wyłącznie tymczasowo. Dnia 4 sierpnia 2004r. zawarł on umowę o pracę z amerykańską spółką, na podstawie której wykonuje pracę wyłącznie w USA. Od 11 września 2004 roku podatnik posiada amerykańską wizę pobytową z prawem do wykonywania pracy, która wydana została mu na okres trzech lat z możliwością ubiegania się o jej przedłużenie na kolejne 2 lata. Na początku września 2004 roku rodzina Podatnika opuściła terytorium Polski. Obecnie dzieci uczęszczają do szkoły w Stanach Zjednoczonych. Podatnik ma zamiar nabyć w Stanach Zjednoczonych nieruchomość, w której zamieszka wraz z rodziną. Podatnik nie planuje powrotu do Polski, a jego intencją jest stały pobyt na terytorium USA. W najbliższym czasie zamierza sprzedać bądź wynająć lokal mieszkalny, który posiada w Polsce.

Przepisy ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych( Dz. U. z 2000 roku , Nr 14, poz. 176 z póź. Zm.) rozróżniają nieograniczony ( art. 3 ust. 1 ) i ograniczony obowiązek podatkowy (art. 3 ust. 2a).

W myśl cyt. wyżej art. 3 ust. 1 i 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu podlegają osoby fizyczne, które mają miejsce zamieszkania na terytorium Polski.

Natomiast osoby fizyczne, które nie posiadają na terytorium Polski miejsca zamieszkania podlegają ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Zatem, aby ustalić jakiemu obowiązkowi podatkowemu podlega dana osoba w Polsce, należy ustalić jej miejsce zamieszkania. Jednakże przepisy art. 3 ust. 1 i 2a zgodnie z art. 4a cyt. ustawy – stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Polska.

Pomiędzy Polską a Stanami Zjednoczonymi Ameryki została zawarta umowa z dnia 8 października 1974 roku o uniknięciu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu (Dz.U. z 1976 r. Nr 31 poz. 178 ). Stosownie do postanowień art. 16 ust 1 i 2 umowy płace, wynagrodzenia i inne świadczenia o podobnym charakterze, otrzymywane przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium jednego Umawiającego się Państwa z tytułu zatrudnienia, będą opodatkowane tylko przez to Umawiające się państwo, chyba że osoba ta wykonuje pracę w drugim Umawiającym się Państwie. Jeżeli praca ta jest tam wykonywana , to takie wynagrodzenie świadczone za tę pracę mogą być opodatkowane przez to drugie Umawiające się Państwo. Niezależnie od postanowień ustępu 1 wynagrodzenia , jakie osoba fizyczna mająca miejsce zamieszkania na terytorium jednego z Umawiających się Państw osiąga z pracy najemnej podejmowanej na terytorium drugiego Umawiającego się Państwa, mogą być opodatkowane tylko w pierwszym Umawiającym się Państwie, jeżeli: a) odbiorca przebywa na terytorium drugiego Umawiającego się Państwa łącznie nie dłużej niż 183 dni podczas danego roku podatkowego, b) wynagrodzenia są wypłacane przez osobę lub w imieniu osoby, która nie ma na terytorium drugiego Umawiającego się Państwa miejsca zamieszkania lub siedziby , oraz c) wynagrodzenia nie są wypłacane przez zakład, który posiada osoba płacąca wynagrodzenie na terytorium drugiego Umawiającego się Państwa.

W tym miejscu należy zaznaczyć , iż miejscem zamieszkania osoby fizycznej zgodnie z art. 25 Kodeksu Cywilnego jest miejscowość , w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu. Na miejsce zamieszkania składa się więc zarówno element faktycznego przebywania (korpus) jak i zamiar stałego pobytu w tym miejscu (animus). Chodzi więc o miejscowość , która stanowi pewnego rodzaju centrum życiowe danej osoby. Jeżeli w oparciu o dokonane wyżej ustalenia nie można jednoznacznie stwierdzić , iż dana osoba posiada stałe miejsce zamieszkania wyłącznie w jednym z Państw, albowiem w każdym z Umawiających się Państw posiada ona swoje ogniska domowe, którym można przypisać atrybut stałości – to uznaje się, iż osoba ta posiada miejsce zamieszkania tylko w tym Państwie, z którym ma ściślejsze powiązania osobiste i gospodarcze ( ośrodek interesów Życiowych) . Mówiąc o ściślejszych powiązaniach osobistych i gospodarczych danej osoby, należy wziąć pod uwagę jej rodzinne i towarzyskie powiązania, wykonywane zajęcia, miejsce prowadzenia działalności gospodarczej oraz wszelkiego rodzaju inną działalność , w tym polityczną i kulturalną. Wszystkie te okoliczności muszą być przy tym rozważane całościowo, z tym że kluczową kwestią w tej materii powinno być zawsze samo postępowanie danej osoby. Jeżeli jednak ustalenie miejsca zamieszkania danej osoby w oparciu o powyższe kryteria o charakterze subiektywnym ciągle nie jest możliwe, gdyż dana osoba posiadając stałe miejsce zamieszkania w obu Umawiających się Państwach, żadnego z nich nie traktuje jako swojego centrum życiowego, przyjmuje się za decydujące kryterium mające ściśle obiektywny charakter , czyli kryterium pobytu. Na jego podstawie uznaje się, że miejsce zamieszkania danej osoby jest w tym Państwie , w którym osoba ta zwykle przebywa.

Ze stanu faktycznego opisanego w piśmie wynika , iż podatnik jest obywatelem Republiki Południowej Afryki, od 1 lipca 2004 nie wykonywał pracy na terytorium Polski, przebywał w Polsce wyłącznie tymczasowo. Dnia 4 sierpnia 2004 roku zawarł umowę o pracę z amerykańską spółką, na podstawie której wykonuje pracę wyłącznie w USA. Od 11 września 2004 roku podatnik posiada amerykańską wizę pobytową z prawem do wykonywania pracy, która została wydana mu na okres trzech lat z możliwością ubiegania się o jej przedłużenie na kolejne 2 lata. Podatnik przebywał na terytorium Polski do 30 czerwca 2004 roku, opuścił Polskę bez zamiaru powrotu. Przedstawione okoliczności dowodzą, iż podatnik nie ma zamiaru stałego pobytu w Polsce. Ośrodek interesów życiowych podatnika w 2004 roku znajduje się w Stanach Zjednoczonych, a nie w Polsce.

Reasumując należy stwierdzić, iż w przedstawionej sytuacji, mając na uwadze treść cyt. wyżej art. 16 ust. 1 i 2 umowy pomiędzy Polską a Stanami Zjednoczonymi Ameryki ( Dz. U. 1976r. Nr 31, poz. 178) podatnik podlega w Polsce ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, zgodnie z którym opodatkowaniu w Polsce podlegają tylko dochody z pracy wykonywanej na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej na podstawie stosunku pracy, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia, oraz od innych dochodów osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Informacji udzielono w oparciu o stan faktyczny przedstawiony w zapytaniu, zgodnie ze stanem prawnym obowiązujacym w dniu jej sporządzenia.