Na podstawie art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 1997r. Nr 137, poz. 926 z póź. zm.) w związku z pismem z dnia 23 listopada 2004 roku, w sprawie udzielenia informacji w zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego, Naczelnik Urzędu Skarbowego w Suwałkach wyjaśnia co następuje:

W piśmie z dnia 23 listopada 2004 roku, Miejska Dyrekcja Inwestycji prosi o udzielenie odpowiedzi na pytanie – czy wypłata odszkodowania, na wniosek osoby fizycznej na podstawie art. 415 Kodeksu cywilnego za uszkodzony samochód na drodze w wysokości wynikającej z zawartego porozumienia obliguje do sporządzenia informacji imiennej o przychodach osoby fizycznej z innych źródeł (PIT-8C).

Strona sformułowała też własne stanowisko, stwierdzając iż tego rodzaju odszkodowania podlegają opodatkowaniu na podstawie art. 21 pkt. 3g ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2000 r. Nr 14 poz. 176 z póź. zm.) jako przychody z „innych źródeł” według art. 20 pkt.1 w/w ustawy oraz stwierdziła , iż jest zobowiązana do wystawienia informacji PIT-8C.

Ustosunkowując się do przedmiotowego pisma Naczelnik Urzędu Skarbowego w Suwałkach wyjaśnia:

Wskazany w zapytaniu przepis art. 21 pkt 3g nie istnieje, natomiast wyłączenia z opodatkowania otrzymanych przez osoby fizyczne odszkodowań mieszczą się w zakresie art. 21 ust. 1 pkt 3 – pkt 3d. Przepis art. 21 ust.1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym stanowi, iż wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:a) określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę, b) odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,c) odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,d) odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,e) odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarcza,f) odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane na zasadach, o których mowa w art. 27 ust 1,g) odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód.

Z literalnego brzmienia powołanego przepisu jednoznacznie wynika, iż nie wszystkie odszkodowania otrzymywane przez osoby fizyczne wolne są od podatku dochodowego. Ze zwolnienia bowiem korzystają jedynie te odszkodowania, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów rangi ustawy lub aktów wykonawczych wydanych na ich podstawie, z wyjątkiem wyłączonych ze zwolnienia wolą ustawodawcy. Nie korzystają przy tym ze zwolnienia odszkodowania otrzymywane na podstawie zawartej umowy lub ugody pomiędzy stronami.

Art. 415 Kodeksu cywilnego nakłada generalny obowiązek naprawienia szkody na podmiot winny jej wyrządzenia. Przepis ten stanowi: „kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia”. Jednak, aby dane odszkodowanie mogło być zwolnione od podatku dochodowego, jego wysokość lub zasady ustalania muszą wynikać wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw. W przedmiotowej w żadnej ustawie lub przepisach wykonawczych nie została określona wysokość i zasady ustalania odszkodowania za uszkodzony samochód na drodze w związku z jej stanem technicznym.

W świetle powyższego wypłacane przez Miejską Dyrekcję Inwestycji na podstawie art. 415 Kodeksu cywilnego oraz na zasadzie porozumienia stron odszkodowania za uszkodzone samochody na drogach nie korzystają ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zwolnienie z opodatkowania tego rodzaju odszkodowania może nastąpić jedynie w sytuacji, gdy zostanie otrzymane przez osobę fizyczną na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub ugodzie (podstawa prawna: art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Przychód z tytułu otrzymanego przez osobę fizyczną w/ w odszkodowania nie korzystającego ze zwolnienia z podatku dochodowego należy kwalifikować według przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako przychód z tzw. „innych źródeł” (art. 20 ust. 1).

Stosownie do art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podmiot dokonując wypłaty należności lub świadczeń, wymienionych w art. 20 ust 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52 i art.52a oraz dochodów, od których na postawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego mają obowiązek sporządzić informację PIT-8C o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać jeden egzemplarz podatnikowi, a drugi urzędowi skarbowemu którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika. Na podstawie otrzymanej od płatnika informacji PIT-8C podatnik ma obowiązek rozliczyć uzyskany przychód z tytułu odszkodowania w zeznaniu rocznym wraz z pozostałymi przychodami osiągniętymi w danym roku.

W związku z powyższym Miejska Dyrekcja Inwestycji w Suwałkach, w przypadku wypłacania odszkodowań osobom fizycznym za uszkodzone samochody nie korzystających ze zwolnienia z podatku dochodowego, zobowiązana jest na zasadach określonych we wskazanym powyżej art. 42a ustawy do wystawienia informacji PIT-8C.