Wnoszący zapytanie przedstawił stan faktyczny z którego wynika, że, Podatnik na mocy Uchwały nr XVII/129/2003 Rady Miasta otrzymuje dotację przedmiotową w formie dopłaty do taryf za wodę i ścieki dla gospodarstw domowych. Jednocześnie sam jest zobowiązany wobec Miasta z tytułu spłaty umorzonego kapitału udziałowego w łącznej kwocie przewyższającej kwotę dopłaty. Spłata powyższego zobowiązania realizowana jest w ratach miesięcznych, przy czym ulega ona kompensacie do wysokości należnej dopłaty. Powyższe oznacza, że rachunek bankowy spółki nie zostanie w tym zakresie uznany.

Na tle takich okoliczności faktycznych Podatnik formułuje stanowisko, iż przepisy prawa podatkowego skutkują:Uznaniem, iż w związku z dokonywaniem wzajemnych potrąceń wierzytelności nie będzie faktycznego przepływu środków pieniężnych i tym samym nie zostanie uznany rachunek bankowy spółki co oznacza, że nie wystąpi w tym zakresie obowiązek podatkowy.

Naczelnik Urzędu Skarbowego stwierdza, że stanowisko to jest nieprawidłowe.Do opisanego stanu faktycznego mają zastosowanie następujące normy prawa podatkowego:- art. 5, art. 19 ust. 21, art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535).

Zastosowanie powołanych norm skutkuje dokonaniem powyższej oceny prawnej stanowiska podatnika, uzasadnionej w następujący sposób:

Zakres przedmiotowy opodatkowania podatkiem od towarów i usług uregulowany został w art. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, co oznacza, że w tym przepisie należy szukać podstaw do stwierdzenia czy dana czynność podlega opodatkowaniu czy też nie. Zgodnie z powyższym artykułem opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W przypadku otrzymywanych dotacji przedmiotowych należność za „dofinansowany” towar lub usługę spływa z dwóch źródeł, tj. w części od bezpośredniego odbiorcy oraz w pozostałej części od podmiotu dotującego. Dlatego też ustawodawca w art. 29 ust. 1 ustawy zawarł regulację, z której wynika, że obrotem (oprócz kwoty należnej z tytułu sprzedaży pomniejszonej o kwotę należnego podatku) jest również otrzymana dotacja, subwencja i inna dopłata o podobnym charakterze związana z dostawą lub świadczeniem usług.

Spółka wnioski w zakresie czy otrzymana dotacja podlega opodatkowaniu czy też nie wywodzi z przepisów określających moment powstania obowiązku podatkowego. Stanowisko to jest mylne, gdyż jak wskazano na wstępie konieczność opodatkowania danych czynności lub też brak takiego obowiązku wynikać musi z przytoczonego art. 5 ustawy, który określa zakres przedmiotowy opodatkowania. Stwierdzić należy zatem, że niewskazanie przez ustawodawcę szczególnego momentu powstania obowiązku podatkowego nie świadczy o tym, że w stosunku do danej czynności w ogóle nie powstaje obowiązek podatkowy.

W art. 19 ust. 1 ustawy określona została ogólna zasada dotycząca momentu powstania obowiązku podatkowego, zaś w art. 19 ust. 2 - 21, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1 tak zwane „szczególne” momenty powstania tego obowiązku, które stosowane są na zasadzie odstępstwa od ogólnej reguły zawartej w art. 19 ust. 1. Między innymi takim odstępstwem jest określenie innego niż „ogólny” momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu należnych dotacji itp. Zgodnie bowiem z art. 19 ust. 21 ustawy „obowiązek podatkowy z tytułu należnych na podstawie odrębnych przepisów dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze powstaje z chwilą uznania rachunku bankowego podatnika. W przypadku uznania rachunku bankowego podatnika zaliczką z tytułu dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze obowiązek podatkowy powstaje w tej części”.

Przyjęcie zatem – tak jak sugeruje Spółka – że otrzymana przez nią dotacja nie spełnia wymogu, w postaci uznania rachunku bankowego, o którym mowa w cytowanym wyżej art. 19 ust. 21 ustawy, nie oznacza automatycznie, że nie powstał obowiązek podatkowy, ale jedynie, że obowiązek ten powstał w innym momencie. Ponieważ dotowane czynności opodatkowane wykonywane przez Spółkę dotyczą rozprowadzania wody i gospodarki ściekami, moment ten wynikałby wówczas z art. 19 ust. 13 pkt 1 lit. c) ustawy.

Jednakże Naczelnik Urzędu Skarbowego w Świnoujściu – mając na uwadze indywidualną sprawę Podatnika – stwierdza, iż kompensata wzajemnych należności mimo, iż fizycznie nie ma przepływu środków pieniężnych, jest równoznaczna z uznaniem rachunku bankowego i w konsekwencji obowiązek podatkowy powstanie w momencie o którym mowa w art. 19 ust. 21.

Saldo rachunku bankowego – po dokonaniu kompensaty – będzie bowiem w efekcie takie samo jakie byłoby, gdyby na rachunku bankowym przeprowadzono osobno dwie operacje, tj. obciążono rachunek z tytułu spłaty zobowiązań wobec Miasta, oraz uznano należną dotacją przedmiotową. Ponadto otrzymanie dotacji będzie miało stosowne odzwierciedlenie również na kontach księgowych Spółki. Konto na którym Spółka ewidencjonuje otrzymane dotacje, zostanie uznane bez względu na fakt, iż nastąpi to w wyniku wzajemnych potrąceń wierzytelności.

Reasumując Naczelnik Urzędu Skarbowego w Świnoujściu informuje, że w przypadku miesięcznych potrąceń wzajemnych wierzytelności obowiązek podatkowy z tytułu otrzymania dotacji przedmiotowej powstanie zgodnie z art. 19 ust. 21 ustawy. Przy czym za „chwilę uznania rachunku bankowego podatnika”, należy przyjąć moment dokonania kompensaty.