Zgodnie z art. 68 ust. 1 ustawy z dnia 02 lipca 2004 r. – przepisy wprowadzające ustawę o swobodzie działalności gospodarczej organ ewidencyjny w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy wzywa każdego z małżonków, którzy są wpisani do ewidencji działalności gospodarczej pod wspólnym numerem ewidencyjnym, do złożenia wniosku o zmianę wspólnego wpisu. We wniosku należy wskazać szczególności, który z małżonków będzie wpisany do ewidencji pod dotychczasowym numerem.

Organ ewidencyjny dokonuje, zgodnie ze złożonym wnioskiem, wpisu drugiego z małżonków pod nowym numerem ewidencyjnym, uwzględniając faktyczną datę rozpoczęcia działalności gospodarczej (art. 68 ust. 2). Wniosek, o którym mowa w ust.1 zawiera informację o umowie spółki cywilnej między małżonkami w celu wykonywania działalności gospodarczej o ile taka została zawarta (art. 68 ust. 3).

W przypadku kontynuowania działalności przez obojga małżonków w formie umowy spółki cywilnej nie zachodzi likwidacja działalności gospodarczej i przepis art. 24 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie będzie miał zastosowania.

W przypadku kontynuowania działalności wyłącznie przez jednego z małżonków, sytuacja drugiego, który zaprzestaje działalności gospodarczej zależy od tego, czy w jego małżeństwie obowiązuje ustrój małżeńskiej wspólności majątkowej, który realizuje zasadę równych praw obojga małżonków w dziedzinie stosunków majątkowych, czy też obowiązuje odrębność majątkowa.

Zgodnie z art. 32 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy (Dz. U. z 1964 r. Nr 9, poz. 59 z późn. zm.) dorobkiem małżonków są przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania wspólności ustawowej przez oboje małżonków lub przez jednego z nich w szczególności pobrane wynagrodzenia za pracę oraz inne usługi świadczone osobiście przez któregokolwiek z małżonków, dochody z majątku wspólnego, jak również z odrębnego majątku każdego z małżonków.

W związku z postanowieniami tego przepisu dochody z działalności prowadzonej przez jednego z małżonków czy też przez obydwoje małżonków będą stanowiły majątek wspólny chyba, że w drodze umowy, czy też na mocy wyroku sądowego współwłasność została zniesiona.

Zatem w opisanej przez podatnika sytuacji, gdy istnieje między małżonkami wspólność majątkowa i objęte remanentem składniki majątkowe wykorzystuje jeden z małżonków w prowadzonej przez siebie pozarolniczej działalności gospodarczej, art. 24 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie będzie miał w stosunku do drugiego małżonka zastosowania i tym samym brak będzie podstaw do ustalania dochodu z remanentu likwidacyjnego.

Należy przy tym nadmienić, iż w przypadku kontynuowania działalności tylko przez jednego z małżonków w sytuacji istnienia wspólności majątkowej na dzień zmiany wpisu należy również sporządzić remanent służący, zgodnie z art. 24 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustaleniu dochodu i kosztów za okres działalności prowadzonej na obojga małżonków w celu rozliczenia podatku za ten okres.