W odpowiedzi na pisemną prośbę o udzielenie informacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego informuję, że zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m. in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę rozumie się zgodnie z art. 7 ust. 1 tej ustawy, m. in. przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy, to każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej, niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy w tym również m. in. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej.

Prawo użytkowania wieczystego jest innym niż własność prawem rzeczowym oraz niewątpliwie wartością niematerialną i prawną. W tym przypadku przeniesienie prawa wieczystego użytkowania nie spełnia wymogów określonych definicją dostawy towarów, więc stanowi świadczenie usług, a tym samym również podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste co do zasady, zgodnie z art. 27 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz. U. z 2000r. Nr 46, poz. 543 ze zm), wymaga zawarcia umowy w formie aktu notarialnego. W takich wypadkach organ władzy publicznej, w tym przypadku - jednostka samorządu terytorialnego, nie może korzystać z wyłączenia podmiotowego od podatku VAT określonego przepisem art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług, ponieważ takie wyłączenie nie dotyczy czynności wykonywanych na podstawie umów cywilno-prawnych. Podmiotowe wyłączenie ma zastosowanie tylko w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane i tylko w takich wypadkach organ władzy publicznej może korzystać z wyłączenia.

Natomiast jednostka samorządu terytorialnego mogłaby korzystać z wyłączenia podmiotowego od podatku VAT np. w przypadku przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności lub sprzedaży na własność nieruchomości stanowiącej przedmiot użytkowania wieczystego, gdy czynności te są dokonywane w drodze decyzji administracyjnej – na podstawie szczególnych regulacji.

Przeniesienie prawa wieczystego użytkowania gruntu, jak również dostawa gruntu – jako praw samoistnych (bez budynków i budowli), na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r., podlega opodatkowaniu podatkiem VAT wg stawki 22%.

Stosownie do art. 29 ust. 5 cyt. ustawy w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu, a w konsekwencji grunt jest opodatkowany stawką podatku właściwą dla budynków lub budowli.

Na podstawie § 5 ust. 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97 poz. 970 ze zm.) obniżoną do wysokości 7% stawkę podatku stosuje się do zbycia prawa wieczystego użytkowania gruntu, w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli, jeżeli budynki te lub budowle albo ich części są opodatkowane stawką 7%.

Natomiast zbycie prawa wieczystego użytkowania gruntu, zgodnie z § 8 ust. 1 pkt 12 cyt. wyżej rozporządzenia, podlega zwolnieniu od podatku od towarów i usług w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli, jeżeli budynki te lub budowle albo ich części są zwolnione od podatku VAT lub opodatkowane stawką w wysokości 0%.

W myśl art. 29 ust.1 ustawy o podatku od towarów i usług – podstawą opodatkowania jest obrót, a obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Zgodnie z art. 29 ust. 4 ustawy obrót zmniejsza się także m.in. o kwoty udokumentowanych, prawnie dopuszczalnych bonifikat.

Na podstawie § 3a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97 poz. 970 ze zm.) obowiązek podatkowy w przypadku oddania w użytkowanie wieczyste nieruchomości gruntowych powstaje z chwilą upływu terminu płatności poszczególnych opłat pobieranych z tego tytułu.

Opinia wyrażona przez Wnioskodawcę, iż od opłat rocznych należnych od użytkowników na podstawie umów z tytułu prawa wieczystego użytkowania nieruchomości nie jest należny podatek VAT – jest błędna. W takich przypadkach o wysokości stawki podatku decydują te same kryteria, co przy ustaleniu stawki przy zbyciu przedmiotowego prawa.

Informacji niniejszej udzielono na podstawie stanu faktycznego przedstawionego w złożonym przez Wnioskodawcę piśmie, według stanu prawnego obowiązującego w dniu udzielenia odpowiedzi.