Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi, działając na podstawie art. 14b §2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.), koryguje odpowiedź Naczelnika Urzędu Skarbowego Łódź-Śródmieście z dnia 28.09.2004r. nr I-1/413/25/04/GS

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), za przychody z działalności gospodarczej uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Natomiast w myśl przepisów ust. 1c cytowanego artykułu za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 1, uważa się, z zastrzeżeniem ust. 1e – 1g, dzień wystawienia faktury (rachunku), nie później jednak niż ostatni dzień miesiąca, w którym:

1. wydano rzecz, zbyto prawo majątkowe lub

2. wykonano usługę, w tym częściowo wykonano usługę, jeżeli jej częściowe wykonanie stanowi wynikający z umowy lub z odrębnych przepisów tytuł do zapłaty, lub

3. otrzymano zapłatę za wykonanie świadczenia – w pozostałych przypadkach.

Z kolei ustęp 1f tego artykułu stanowi, że jeżeli podatnik:

1. jest podatnikiem podatku od towarów i usług niekorzystającym ze zwolnienia od tego podatku oraz

2. prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów, oraz

3. ewidencjonuje przychody w dacie wystawienia faktury, zgodnie z odrębnymi przepisami

– za datę powstania przychodu uważa się dzień wystawienia faktury, a jeżeli faktura nie została wystawiona w terminie określonym w odrębnych przepisach, za datę powstania przychodu uważa się dzień, w którym faktura powinna być wystawiona; w przypadku, gdy zdarzenia, o których mowa w ust. 1c, nastąpiły w grudniu danego roku podatkowego, a faktury dotyczące tych zdarzeń, zgodnie z odrębnymi przepisami, zostaną wystawione w roku następnym, za datę powstania przychodu uważa się ostatni dzień roku podatkowego, w którym miały miejsce te zdarzenia.

Zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodem z działalności gospodarczej są również kwoty zwróconych wierzytelności, na które utworzono rezerwy zaliczone uprzednio do kosztów uzyskania przychodów.

Z przedstawionego przez Panią stanu faktycznego nie wynika, aby koszty uzyskania przychodów dotyczące prowadzonej przez Panią działalności gospodarczej były uprzednio obciążone niezwróconymi należnościami, a zatem powyższy przepis nie ma tutaj zastosowania.

Jednakże w przypadku, gdy wierzytelności nieściągalne zostaną przez podatnika zarachowane, zgodnie z art. 14, jako przychody należne i których nieściągalność została uprawdopodobniona, ustawodawca umożliwił zaliczanie ich do kosztów uzyskania przychodu. Uprawnienie takie daje przepis art. 23 ust. 1 pkt 20 ww. ustawy, zgodnie z którym nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako nieściągalne, z wyjątkiem takich wierzytelności nieściągalnych:

1.) które uprzednio na podstawie art. 14 zostały zarachowane jako przychody należne oraz

2.) których nieściągalność została uprawdopodobniona.

Sposoby udokumentowania nieściągalności wierzytelności, o których mowa w art. 23 ust. 1 pkt 20, dające podstawę odpisania ich w koszty, ustawodawca wyliczył w art. 23 ust. 2 ww. ustawy. Są to:

1. postanowienie o nieściągalności, uznane przez wierzyciela jako odpowiadające stanowi faktycznemu, wydane przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego, albo

2. postanowienie sądu o:

a) oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości obejmującej likwidację majątku, gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania lub

b) umorzeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku, gdy zachodzi okoliczność, o której mowa w lit. a), lub

c) ukończeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku, albo

3. protokół sporządzony przez podatnika, stwierdzający, że przewidywane koszty procesowe i egzekucyjne związane z dochodzeniem wierzytelności byłyby równe albo wyższe od jej kwoty.

Uznanie wierzytelności nieściągalnej za koszt uzyskania przychodów może nastąpić wyłącznie w ww. przypadkach, stanowią one bowiem katalog zamknięty. Udokumentowanie nieściągalności wierzytelności w inny sposób niż wskazany w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie skutkuje powstaniem prawa do zaliczenia ich wartości do kosztów uzyskania przychodów w podatku dochodowym.

Jeśli zatem sposób udokumentowania dochodzonych przez Panią wierzytelności mieści się w katalogu zawartym w art. 23 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to uznać należy, iż spełniła Pani warunki konieczne do zaliczenia w ciężar kosztów wartość niezwróconych Pani należności.

Dodatkowo zaznaczyć należy, iż w momencie zwrotu tej wierzytelności (zaliczonej uprzednio do kosztów uzyskania przychodów), powstanie u Pani przychód w wysokości równej kwocie zwróconego długu.

Podsumowując: stanowisko Pani dotyczące dokonania korekty deklaracji podatkowej za 2003 rok jest nieprawidłowe, bowiem przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie uprawniają do dokonywania tzw. „wstecznej” korekty zeznania podatkowego z tytułu zwrotu wierzytelności uznanej uprzednio za nieściągalną.