Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego w Bydgoszczy odpowiadając na pytania zawarte w piśmie z dnia 21 czerwca 2004 r. (data wpływu do tut. Urzędu 14 lipca 2004 r.) uzupełnionym pismem z dnia 2 sierpnia 2004 r. - działając zgodnie z przepisami art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 z późn. zm.) - uprzejmie wyjaśnia.

Z treści złożonego pisma wynika, iż w kwietniu 2004 r. zmarła Pani matka, która była współwłaścicielką kamienicy położonej w Toruniu. Co miesiąc otrzymywała przychody z tytułu najmu lokalu użytkowego miesz-czącego się w przedmiotowej nieruchomości.

Po zakończeniu postępowania spadkowego na mocy sporządzonego przez spadkodawczynię testamentu stanie się Pani właścicielką części kamienicy oraz ww. lokalu użytkowego.

Posiada Pani obywatelstwo austriackie i na pobyt stały jest Pani zameldo-wania w Wiedniu.

Pytania zawarte w przedmiotowym piśmie dotyczą:

1. miejsca opodatkowania dochodów osiągniętych z tytułu najmu nieru-chomości położonej na terenie Polski z ewentualnym wskazaniem wła-ściwego Urzędu Skarbowego – Pani zdaniem, zobowiązana jest Pani do płacenia podatku dochodowego na terenie Austrii
2. sposobu rozliczenia przychodu z tytułu najmu uzyskanego od momentu śmierci Pani mamy do momentu zakończenia postępowania spadkowgo – Pani zdaniem do momentu zakończenia postępowania spadkowego nie ma konieczności płacenia podatku od dochodu z tytułu najmu, po-nieważ z uwagi na fakt, iż istnieją jeszcze inne osoby uprawnione do zachowku, nie wiadomo kto będzie po zakończeniu postępowania uzy-skiwał dochody z najmu
3. określenia momentu powstania obowiązku podatkowego w związku z osiąganiem dochodu z tytułu najmu – Pani zdaniem obowiązek podat-kowy powstaje od daty zakończenia postępowania o stwierdzeniu naby-cia spadku, natomiast kwoty otrzymane od momentu śmierci spadko-dawczyni winny być wliczone do masy spadkowej, która zostanie rozli-czona po zakończeniu postępowania spadkowego
4. formy dokonywania rozliczenia dochodu uzyskiwanego z tytułu najmu nieruchomości – Pani zdaniem będzie Pani zobowiązania do wpłacania miesięcznej zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, na kon-to tut. Urzędu oraz składania deklaracji na zaliczkę miesięczną na po-datek dochodowy (PIT-5).

Odnosząc się do Pani stanowiska stwierdzam co następuje.

1. Regulacje ustawy o podatku dochodowym zawierają dwie podstawowe zasady podatkowe.

Pierwsza z nich określa, iż opodatkowaniu w danym państwie podle-gają podmioty (osoby prawne, osoby fizyczne, jednostki organizacyjne) będące rezydentami podatkowymi danego państwa (tj. mające miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium danego państwa), bez względu na miejsce osiągania przychodów, czyli bez względu na położe-nie źródła przychodów. Zasada ta określana jest mianem zasady nie-ograniczonego obowiązku podatkowego.

Druga z zasad określa, iż Państwo na terytorium, którego znajduje się źródło uzyskiwania przychodów, ma suwerenne prawo do opodat-kowania podmiotów niebędących jej rezydentami podatkowymi w za-kresie dochodów uzyskiwanych z takiego źródła. Jest to zasada ograni-czonego obowiązku podatkowego.

W ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) zasady te zo-stały zawarte odpowiednio: w art. 3 ust. 1 – zasada nieograniczonego obowiązku podatkowego i w art. 3 ust. 2a – zasada ograniczonego obo-wiązku podatkowego.

Zgodnie z przepisami art. 3 ust. 2a cyt. wyżej ustawy osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej miejsca zamiesz-kania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów z pracy wykonywanej na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej na podstawie sto-sunku służbowego lub stosunku pracy, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia, oraz od innych dochodów osiągniętych na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieże-nia podwójnemu opodatkowaniu których stroną jest Rzeczpospolita Polska (art. 4a ustawy Ordynacja podatkowa). Stosowna umowa między Rzeczpospolitą Polską a Austrią w sprawie unikania podwójnego opo-datkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu została zawarta w dniu 7 maja 1991 r. (Dz. U. z 1992 r. Nr 41, poz. 177). Art. 6 ww. umowy reguluje zasady opodatko-wania dochodu z nieruchomości.

Za źródło dochodów położone w Polsce uznać należy dochody uzy-skane przez nierezydentów dzięki położonej na terytorium Polski nieru-chomości (np. z tytułu najmu lub dzierżawy).

Odnosząc powyższe do stanu faktycznego przedstawionego w piśmie należy stwierdzić, że dochody uzyskane z tyt. najmu nieruchomości po-łożonej na terytorium Polski winna Pani opodatkować – zgodnie z zasa-dą ograniczonego obowiązku podatkowego – w Polsce, na zasadach określonych w przepisach ustaw o podatku dochodowym.

Z uwagi na położenie nieruchomości na terenie województwa kujaw-sko-pomorskiego, w sprawach opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych dla podatników będących nierezydentami na pod-stawie § 5 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24 grudnia 2002 r. w sprawie właściwości organów podatkowych (Dz. U. Nr 240, poz. 2069 z późn. zm.) właściwy miejscowo jest Drugi Urząd Skarbowy w Bydgoszczy.

2. Zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego „Spadkobierca nabywa spa-dek z chwilą otwarcia spadku” (art. 925 Kc), zaś spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy (art. 924 Kc). W myśl zatem przepisów Ko-deksu cywilnego z chwilą śmierci spadkodawcy dochodzi do otwarcia spadku i do jego nabycia przez spadkobiercę lub spadkobierców. Decy-dujący o nabyciu prawa do spadku jest więc moment śmierci spadko-dawcy a nie postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku. Postano-wienie to ma bowiem charakter deklaratoryjny i jedynie potwierdza fakt bycia spadkobiercą po określonym spadkodawcy.

W takim duchu sformułowane są również pozostałe przepisy Kodek-su cywilnego dotyczące spadkobrania, zgodnie bowiem z treścią art. 922 § 1 Kc prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów Kc.

Aby stwierdzić, kto jest spadkobiercą podatnika nie jest konieczne oczekiwanie na wydanie orzeczenia przez sąd (zakończenia postępowa-nia spadkowego). Takie oczekiwanie byłoby wymagane jedynie w przy-padku istnienia sporów i wątpliwości co do osoby lub osób, które mają być spadkobiercami np. ujawnienie kilku testamentów wskazujących, jako spadkobierców różne osoby, uzasadnione zastrzeżenia co do waż-ności testamentu (zwłaszcza powołującego do spadku osoby spoza gro-na spadkobierców ustawowych), zrzeczenie się prawa do spadku itd.

W przedmiotowej sprawie nie ma wątpliwości, kto jest spadkobiercą. Ponadto należy stwierdzić, że osoby uprawnione z tytułu zachowku nie są spadkobiercami, a kwoty które im przysługują nie umniejszają masy spadkowej, lecz zaliczają się do długów spadkowych.

Odnosząc powyższe do stanu faktycznego należy uznać, iż z chwilą śmierci Pani matki, Pani jako osoba wskazana w testamencie stała się jej spadkobierczynią wstępując tym samym we wszystkie majątkowe prawa i obowiązki spadkodawczyni, w tym również z zakresu prawa podatkowego. Zgodnie bowiem z treścią art. 97 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa – spadkobiercy podatnika, przejmują przewidziane w prze-pisach prawa podatkowego majątkowe prawa i obowiązki spadkodawcy.

3. Obowiązek podatkowy u Pani, jako spadkobierczyni – o ile nie odrzuciła Pani spadku (a można to skutecznie uczynić w terminie 6 miesięcy od dnia, gdy dowiedziała się Pani o tytule spadkobrania) – powstał z chwilą śmierci Pani matki, gdy stała się Pani właścicielką części nieruchomo-ści i stroną umowy najmu.

Otrzymany spadek nie obejmuje dochodów z najmu przypadających po dniu śmierci spadkodawczyni. Dochody te stanowią pożytki rzeczy (art. 53 § 2 Kc) przypadające spadkobiercy.

Odnosząc powyższe do stanu faktycznego, należy stwierdzić, iż z uwagi na fakt, że jest Pani jedyną spadkobierczynią i nie ma podstaw do dokonywania działu spadku to wszystkie dochody masy spadkowej narosłe od dnia nabycia spadku nie wchodzą do masy spadkowej, sta-nowią natomiast Pani dochód podlegający opodatkowaniu.

4. Z uwagi na fakt uzyskiwania przychodów z tytułu najmu od miesiąca kwietnia 2004 r. i brak zawiadomienia o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu, nie może Pani w 2004 r. korzystać ze zryczałtowanej formy opodatkowania przychodów osiągniętych z tytułu najmu, którą regulują przepisy ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez oso-by fizyczne (Dz. U. Nr 144, poz. 930 z późn. zm.).

W związku z powyższym zobowiązana jest Pani do opodatkowania osiągniętego dochodu na zasadach ogólnych obliczając podatek docho-dowy zgodnie ze skalą określoną w art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.). Na podstawie art. 44 ust. 6 cyt. wyżej ustawy – w terminach płatności zaliczek, tj. do dnia 20 każdego miesiąca za miesiąc poprzedni (zaliczkę za grudzień w wysokości należnej za listo-pad uiszcza się w terminie do 20 grudnia, bez składania deklaracji) jest Pani obowiązania składać deklaracje na zaliczkę miesięczną na podatek dochodowy (PIT-5).

Na podstawie art. 45 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym winna Pani złożyć zeznanie o wysokości osiągniętego do-chodu w roku podatkowym (formularz PIT-36).

Powyższej odpowiedzi udzielono w oparciu o stan faktyczny zawarty w piśmie, zgodnie ze stanem prawnym obowiązującym w dniu udzielenia odpowiedzi.

Odpowiedź na pytanie w zakresie podatku od towarów i usług (VAT) zostanie udzielona odrębnym pismem.