W odpowiedzi na pismo z dnia 25.11.2004 r. (data wpływu 30.11.2004 r.) Nr IRWŁ/F/3398/2004 działając na podstawie art. 14 a ustawy z dnia 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.) Naczelnik Urzędu Skarbowego Łódź-Śródmieście wyjaśnia.

Zgodnie z art. 13 pkt 5 ustawy dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływanie tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7. Natomiast w myśl pkt 7 za przychody z działalności wykonywanej osobiście uważa się między innymi przychody otrzymane przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych.

Z powyższego wynika, że ustawodawca wyodrębnia i różnicuje te przychody w taki sposób, że wynagrodzenie osób należących do składu zarządu nie może być utożsamiane z wyodrębnionymi w punkcie 5 tego przepisu wynagrodzeniem otrzymywanym przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich. Zakresy pojęciowe obu tych przepisów (pkt 7 i 5) wzajemnie się wyłączają.

Zatem przychody członków Zarządu, członków Walnego Zgromadzenia oraz Komisji Problemowych Izby będącej osobą prawną, nie mogą być uznane za przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich, więc nie mogą korzystać ze zwolnienia przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 17 powołanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Za pełnienie obowiązków obywatelskich i społecznych należy więc uznać działalność posłów i senatorów, radnych i innych przedstawicieli samorządu terytorialnego, składów komisji wyborczych powołanych do przeprowadzenia wyborów do Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, składów inspekcji Państwowej Komisji Wyborczej i inspekcji wojewódzkich komisarzy wyborczych, powołanych do przeprowadzania wyborów do rad gmin, rad powiatów i sejmików wojewódzkich, sędziów Trybunału Stanu, ławników sądów powszechnych.Prawo do diet oraz zwrotu kosztów dla osób pełniących omawiane funkcje wynika z aktów prawnych rangi ustawowej.

Jednakże w myśl art. 21 ust. 1 pkt 16 wyżej wymienionej ustawy wolne od podatku dochodowego są diety i inne należności za czas:
a) podróży służbowej pracownika
b) podróży osoby nie będącej pracownikiem
- do wysokości określonej w odrębnych ustawach lub w przepisach wydanych przez ministra właściwego do spraw pracy w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju, z zastrzeżeniem ust. 13.

Zgodnie z ust. 13, cytowany wyżej przepis ust. 1 pkt 16 lit. b), stosuje się, jeżeli otrzymane świadczenia nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów i zostały poniesione:

1. w celu osiągnięcia przychodów lub
2. w celu realizacji zadań organizacji i jednostek organizacyjnych działających na podstawie przepisów odrębnych ustaw, lub
3. przez organy (urzędy) władzy lub administracji państwowej lub samorządowej oraz jednostki organizacyjne im podległe lub przez nie nadzorowane, lub
4. przez osoby pełniące funkcje obywatelskie, o których mowa w art. 13 pkt 5 w związku z wykonywaniem tych funkcji.

Reasumując, wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych będą tylko diety i inne należności za czas podróży służbowej uzyskiwane przez członków zarządu, członków walnego zgromadzenia oraz komisji problemowych - na mocy art. 21 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.