W piśmie z dnia 24.06.2004 r. Spółka złożyła zapytanie w sprawie opodatkowania podatkiem od towarów i usług świadczonych dla kontrahenta zagranicznego, który jest podatnikiem i posiada siedzibę na terytorium Wspólnoty, usług projektowych dla sprzętu do sterowania procesami przemysłowymi, sklasyfikowanych wg PKWiU w podkategorii 33.30.10. Jak wyjaśnia Spółka usługi te wykonywane są poza granicami Polski z różną częstotliwością.

Naczelnik Urzędu Skarbowego we Włocławku działając na podstawie przepisu art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.) udziela informacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego w sprawie, o której mowa w wyżej powołanym piśmie.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez świadczenie usług, o których mowa wyżej, w myśl art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej,
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji,
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

W powyższej definicji świadczenia usług podlegających opodatkowaniu, przyjęto generalnie, że są nimi wszelkie odpłatne świadczenia, nie będące dostawą towarów oraz te nieodpłatne świadczenia nie związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, z którymi wiązało się prawo do odliczenia podatku przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami. Definicja świadczenia usług ma zatem charakter dopełniający definicję dostawy towarów i jest wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatników w ramach ich działalności gospodarczej, zgodnie z ogólnym założeniem, że opodatkowanym świadczeniem usług jest każda transakcja podatnika w ramach jego działalności gospodarczej, która nie została wymieniona jako dostawa towarów.

Stosownie do art. 27 ust. 1 ustawy w przypadku świadczenia usług, zasadą jest, że miejscem ich opodatkowania jest kraj, w którym świadczący usługę posiada siedzibę, a w przypadku posiadania stałego miejsca prowadzenia działalności, z którego świadczy usługi – miejsce, gdzie świadczący usługę posiada stałe miejsce prowadzenia działalności, a w przypadku braku takiej siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności – miejsce stałego zamieszkania.

Przepis ten wskazuje, że jako regułę ogólną przyjęto, że usługi są opodatkowane w pierwszym rzędzie w kraju, w którym świadczący usługę ma siedzibę (przedsiębiorstwo), z której (z założenia) usługa jest wykonywana. Jeżeli natomiast dysponuje również w innym kraju stałym miejscem prowadzenia działalności polegającej na świadczeniu usług i w tym miejscu wykonuje, przedmiotową usługę- opodatkowanie następuje w miejscu (kraju) gdzie posiada to stałe miejsce. Dopiero gdy nie ma siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności – miejscem opodatkowania jest miejsce stałego zamieszkania usługodawcy.

Od powyższej reguły ogólnej określenia miejsca opodatkowania usług trans granicznych, ustanowiono w art. 27 ust. 2 ustawy szereg wyjątków, określających inne – niż wynikające z zasady ogólnej – miejsce opodatkowania usług, z uwagi na ich charakter.

W sposób szczególny unormowano miejsce opodatkowania

1. usług związanych z nieruchomościami
2. usług transportowych
3. usług, które są opodatkowane w miejscu ich faktycznego świadczenia tj. usługi

1. w dziedzinie kultury, sztuki, sportu, nauki , edukacji lub rozrywki,
2. pomocniczych do usług transportowych takich jak: załadunek, rozładunek, przeładunek i podobrzeczynności,
3. wyceny majątku rzeczowego ruchomego,
4. na ruchomym majątku rzeczowym,
5. określonych ściśle usług niematerialnych.

W przypadku wyżej wymienionych usług miejscem świadczenia jest miejsce, gdzie usługi są faktycznie świadczone.

Szczególny sposób określenia miejsca opodatkowania przewidziano dla enumeratywnie wymienionych w art. 27 ust. 4 ustawy usług niematerialnych, w sytuacji, gdy są one świadczone na rzecz:

1. osób fizycznych, osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych nie mających osobowości prawnej, mających siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium państwa trzeciego, czy poza obszarem terytorialnym Wspólnoty, lub
2. podatników mających siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium Wspólnoty, ale w kraju innym niż kraj świadczącego usługę.
3. jeżeli przedmiotem świadczenia dla tych podmiotów są m. in. usługi architektoniczne i inżynierskie (PKWiU 74.2) z zastrzeżeniem art. 27 ust. 2 ustawy, miejscem świadczenia tych usług (miejscem ich opodatkowania) jest miejsce, gdzie nabywca usługi posiada siedzibę, stałe miejsce prowadzenia działalności, dla którego dana usługa jest świadczona, a w przypadku braku stałego miejsca prowadzenia działalności, stały adres lub miejsce zamieszkania , tzn. miejsce siedziby usługobiorcy, czyli miejsce konsumpcji tych usług.

Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 18.03.1997 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług usługi projektowe dla sprzętu do sterowania procesami przemysłowymi zostały wyłączone z działu 74 tj. usług związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej pozostałych i sklasyfikowane w podkategorii 33.30.10 tj. usługi projektowania i montaż systemów do sterowania procesami przemysłowymi i produkcja zautomatyzowaną.

Wobec powyższego do usług tych nie mają zastosowania szczególne unormowania w zakresie miejsca świadczenia usług lecz zasady ogólne określone w art. 27 ust. 1 ustawy.

Reasumując należy stwierdzić, że stanowisko przedstawione przesz Spółkę w złożonym piśmie jest prawidłowe. Świadczona usługa projektowa dla sprzętu do sterowania procesami przemysłowymi będzie podlegała opodatkowaniu w miejscu siedziby świadczonego usługę na zasadach ogólnych określonych ustawa z dnia 11 marca o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54 poz. 535).

Odpowiedzi udzielono o przedstawiony stan faktyczny oraz aktualnie obowiązujące przepisy prawa podatkowego.