Ad. 1. Zgodnie z § 5 ust. 1 i 3 rozporządzenia z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju (Dz. U. Nr 236, poz. 1990) środek transportu właściwy do odbycia podróży służbowej określa pracodawca. Na wniosek pracownika pracodawca może wyrazić zgodę na przejazd w podróży samochodem osobowym, motocyklem lub motorowerem niebędącym własnością pracodawcy. W takim przypadku pracownikom przysługuje zwrot kosztów przejazdu w wysokości stanowiącej iloczyn przejechanych kilometrów przez stawkę za jeden kilometr przebiegu.

Przepisy ww. rozporządzenia mówią o pojazdach niebędących własnością pracodawcy. Oznacza to możliwość używania przez pracowników samochodów osobowych na potrzeby wykonywanej (przez pracodawców) działalności i bez znaczenia jest czy będą to pojazdy stanowiące, czy niestanowiące własności pracownika (np. użyczone). Przy czym, aby pracownik mógł skorzystać dla odbycia podróży służbowej z prywatnego samochodu osobowego, motocykla lub motoroweru (będącego jego własnością lub własnością osoby trzeciej) musi wystąpić z takim wnioskiem do pracodawcy, a on musi wyrazić na to zgodę. Otrzymane kwoty z tytułu zwrotu kosztów używania przez pracownika samochodu osobowego są zwolnione od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.).

Przepisy rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 25 marca 2002 r. w sprawie warunków ustalania i sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy (Dz. U. Nr 27, poz. 271) również nie wprowadzają wymogów co do tytułu prawnego, jakim powinien legitymować się pracownik w stosunku do użytkowanego pojazdu. Jednakże w jazdach lokalnych, podstawą zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych pracownika jest umowa cywilnoprawna zawarta między pracodawcą a pracownikiem. W umowie tej należy określić pojazd, który ma być użytkowany przez pracownika w celach służbowych. Na przeszkodzie do zawarcia takiej umowy, nie stoi fakt, iż samochód, który ma być wykorzystywany na potrzeby pracodawcy, nie jest własnością pracownika.

Nadmienia się, że z dniem 01.01.2004 r. zostało zlikwidowane zwolnienie zawarte w art. 21 ust. 1 pkt 22 ww. ustawy, na podstawie, którego wolne od podatku były kwoty otrzymane przez pracowników z tytułu kosztów używania pojazdów samochodowych dla potrzeb zakładu pracy. Tak więc otrzymywany przez pracownika ryczałt i tzw. kilometrówka w jazdach lokalnych za korzystanie z samochodu prywatnego do celów służbowych z dniem 01.01.2004 r. stanowić będzie przychód pracownika podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Wprawdzie od 1 maja 2004 r. weszła w życie kolejna zmiana do ustawy, która przywróciła zwolnienie tego rodzaju przychodów od podatku dochodowego, jednak w ograniczonym zakresie. Wprowadzony art. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 93, poz. 894) do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przepis art. 21 ust. 1 pkt 23b stanowi, że zwolnienie ma zastosowanie wówczas, gdy obowiązek ponoszenia przez zakład pracy kosztów używania przez pracownika własnego pojazdu w jazdach lokalnych albo możliwość przyznania prawa do zwrotu tych kosztów wynika wprost z przepisów innych ustaw.

Podkreślić również należy, iż komentowany przepis ogranicza zwolnienie tylko do zwrotu kosztów poniesionych na używanie samochodu stanowiącego własność pracownika.

Ad. 2. Dojazdów do pracy w jednostce państwowej bądź samorządowej samochodem własnym nie można traktować jako używania samochodu dla potrzeb zakładu pracy, ponieważ nie odbywają się one na polecenie pracodawcy.

Ad. 3. Stosunki majątkowe między małżonkami reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 1964 r. Nr 9, poz. 59 ze zm.). Zgodnie z art. 31 z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa obejmująca ich dorobek (wspólność ustawowa). Przedmioty majątkowe nie objęte wspólnością stanowią majątek odrębny każdego z małżonków.

W myśl art. 32 § 1 dorobkiem małżonków są przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania wspólności ustawowej przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Listę przedmiotów majątkowych stanowiących odrębny majątek każdego z małżonków zawiera art. 33 ww. ustawy. Zatem jeśli samochód został nabyty w czasie trwania wspólności ustawowej i nie stanowi on odrębnego majątku danego małżonka stanowi on dorobek małżonków bez względu na to czy został zakupiony na potrzeby działalności gospodarczej prowadzonej przez jednego z małżonków czy też dla celów prywatnych. Nie ma znaczenia również na którego z małżonków został wystawiony dowód zakupu oraz dokonana rejestracja.

Ad. 4. Stosownie do art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych kosztami uzyskania przychodów z poszczególnego źródła są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23. Kosztami uzyskania przychodów w myśl art. 22 ust. 8 są również odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywany wyłącznie zgodnie z art. 22a-22o.

Zgodnie z art. 22a amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 22c, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:

1) budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,
2) maszyny, urządzenia i środki transportu,
3) inne przedmioty,
- o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23a pkt 1, zwane środkami trwałymi.

W związku z powyższym należy stwierdzić, że samochód wprowadzony do ewidencji środków trwałych nie może być wykorzystywany do celów prywatnych.

W przypadku kiedy indywidualny przedsiębiorca chce wykorzystywać samochód osobowy również do celów prywatnych, może zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 46 ww. ustawy zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów z działalności gospodarczej wydatki poniesione z tytułu używania nie wprowadzonego do ewidencji środków trwałych samochodu osobowego w części nie przekraczającej kwoty wynikającej z pomnożenia liczby kilometrów faktycznego przebiegu pojazdu oraz stawki za 1 km przebiegu, określonej w odrębnych przepisach wydanych przez właściwego ministra; w celu ustalenia faktycznego przebiegu samochodu podatnik jest obowiązany do prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu.

W myśl art. 23 ust. 5 i 7 cyt. wyżej ustawy przebieg pojazdu, o którym mowa w ust. 1 pkt 36 i 46, powinien być, z wyłączeniem ryczałtu pieniężnego, udokumentowany w ewidencji przebiegu pojazdu potwierdzonej przez podatnika na koniec każdego miesiąca. Do prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu obowiązana jest osoba używająca ten pojazd. W razie braku tej ewidencji wydatki ponoszone przez podatnika z tytułu używania samochodów na potrzeby podatnika nie stanowią kosztu uzyskania przychodów.

Ewidencja przebiegu pojazdu powinna zawierać co najmniej następujące dane: nazwisko, imię i adres zamieszkania osoby używającej pojazdu, numer rejestracyjny pojazdu i pojemność silnika, kolejny numer wpisu, datę i cel wyjazdu, opis trasy (skąd-dokąd), liczbę faktycznie przejechanych kilometrów, stawkę za 1 km przebiegu, kwotę wynikającą z pomnożenia liczby faktycznie przejechanych kilometrów i stawki za 1 km przebiegu oraz podpis podatnika (pracodawcy) i jego dane.