W 2002r. podatnicy zakupili nieruchomość z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego jednorodzinnego (stan surowy zamknięty) oraz zbiornika bezodpływowego na ścieki sanitarne. Przy podpisywaniu aktu notarialnego sprzedający okazali decyzję Starosty zatwierdzającą projekt budowlany i obejmującą pozwolenie na budowę przedmiotowego budynku mieszkalnego oraz zbiornika bezodpływowego na ścieki sanitarne. W obecności notariusza sprzedający oświadczyli ponadto, iż budowa została rozpoczęta zgodnie z pozwoleniem na budowę. Po zakupie przedmiotowej nieruchomości podatnicy kontynuowali budowę budynku mieszkalnego.W 2002r. podatnicy podpisali umowę o kredyt mieszkaniowy, zaciągając kredyt na dokończenie budowy i wykończenie domu. Począwszy od listopada 2002r. przez cały 2003r. i 2004r. podatnicy spłacali odsetki od kredytu. Po zakończeniu prac budowlanych okazało się, iż przedmiotowa decyzja zatwierdzająca projekt budowlany i wydająca pozwolenie na budowę została sfałszowana. Wydział Administracji Techniczno-Budowlanej nie wydawał pozwolenia na budowę. Starostwo Powiatowe zawiadomiło Prokuraturę Rejonową o popełnieniu przestępstwa. W związku z powyższym, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa budowlanego, wybudowany budynek mieszkalny stał się samowolą budowlaną, zatem organ nadzoru budowlanego wymierzył podatnikom opłatę legalizacyjną w wysokości 30.000,00 zł. Na skutek uiszczenia opłaty legalizacyjnej i przedstawienia kompleksowej dokumentacji projektowej, w 2004r. Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego wydał decyzję zatwierdzającą projekt budowlany przedmiotowego budynku mieszkalnego, legalizując tym samym samowolę budowlaną, a następnie decyzję o pozwoleniu na użytkowanie.

Podatnicy stoją na stanowisku, iż decyzja zatwierdzająca projekt budowlany, legalizująca samowolę budowlaną, zastępuje decyzję o pozwoleniu na budowę, której wydanie w takiej sytuacji stało się zbędne. Podatnicy twierdzą, iż „decyzja zatwierdzająca projekt budowlany wraz z decyzja o pozwoleniu na użytkowanie są zgodne z prawem budowlanym i przepisami procedury postępowania administracyjnego, przy spełnieniu innych warunków określonych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, są dokumentami wystarczającymi do odpisania od podatku dochodowego od osób fizycznych zapłaconych już odsetek od kredytu mieszkaniowego”.
Naczelnik tutejszego urzędu informuje, że nie zgadza się z zajętym stanowiskiem.

Kwestie dotyczące odliczeń od dochodu wydatków na spłatę odsetek od kredytów zaciągniętych na własne potrzeby mieszkaniowe regulują przepisy art. 26 b ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j. t. Dz. U. z 2000r. Nr 14 poz. 176 z późn. zm.). Odliczenie z tytułu odsetek od kredytu dopuszczalne jest wyłącznie w sytuacjach określonych w tym przepisie. W myśl art. 26b ust. 1 pkt 1 od podstawy obliczenia podatku ustalonej zgodnie z art. 26 ust. 1, odlicza się z zastrzeżeniem ust. 2-4 faktycznie poniesione w roku podatkowym wydatki na spłatę odsetek od kredytu (pożyczki) udzielonego podatnikowi, o którym mowa w art. 3 ust. 1 na sfinansowanie inwestycji mającej na celu zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych, związanej z budową budynku mieszkalnego. Zgodnie z art. 26b ust. 2 pkt 4 lit. b) odliczenie, o którym mowa powyżej stosuje się, jeżeli inwestycja dotyczy budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego, którego budowa została zakończona nie wcześniej niż w 2002r., a ponadto zakończenie nastąpiło przed upływem trzech lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym zgodnie z prawem budowlanym, uzyskano pozwolenie na budowę, nadbudowę lub rozbudowę budynku na cele mieszkalne lub przebudowę (przystosowanie) budynku niemieszkalnego, jego części lub pomieszczenia niemieszkalnego na cele mieszkalne i zostało potwierdzone określonym w przepisach prawa budowlanego pozwoleniem na użytkowanie budynku mieszkalnego, a w razie braku obowiązku jego uzyskania - zawiadomieniem o zakończeniu budowy takiego budynku.

Podstawowym warunkiem uprawniającym do skorzystania z przedmiotowego odliczenia jest zakończenie inwestycji przed upływem trzech lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym uzyskano pozwolenie na budowę w rozumieniu prawa budowlanego.
Istotną kwestią jest ustalenie, czy, kiedy i komu wydane zostało pozwolenie na budowę. Instytucja prawna pozwolenia na budowę została określona w art. 28-40, rozdział 4- postępowanie poprzedzające rozpoczęcie robót budowlanych ustawy z dnia 07 lipca 1994r. - prawo budowlane (Dz. U. Nr 207 z 2003r., poz. 2016 z późniejszymi zmianami). W świetle art. 28 tej ustawy pozwolenie na budowę warunkuje rozpoczęcie robót budowlanych, związanych z realizacją danej inwestycji. Oznacza to, iż pozwolenie na budowę jest ostateczną decyzją administracyjną zawierającą takie pozwolenie. Natomiast art. 40 ustawy prawo budowlane stanowi, iż organ, który wydał decyzję określoną w art. 28 jest obowiązany za zgodą strony, na rzecz której decyzja została wydana, do przeniesienia tej decyzji na rzecz innej osoby, jeżeli przyjmuje ona wszystkie warunki zawarte w tej decyzji oraz wykaże sie prawem do dysponowania nieruchomością na cele budowlane. Stronami w postępowaniu w sprawie pozwolenia na budowę są inwestor oraz właściciele, użytkownicy wieczyści lub zarządcy nieruchomości znajdującej się w obszarze oddziaływania obiektu.

Z przedstawionego stanu faktycznego oraz załączonych do wniosku dokumentów wynika, iż nie uzyskano pozwolenia na budowę przedmiotowej inwestycji tj. budynku mieszkalnego. Decyzją z dnia 22 czerwca 2004r. Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego w Poznaniu zatwierdził projekt budowlany budynku mieszkalnego jednorodzinnego, legalizująca samowolę budowlaną. Decyzja ta nie jest jednak decyzją, o której mowa w art. 28 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994r.
Biorąc pod uwagę powołane wyżej przepisy oraz informacje zawarte w złożonym zapytaniu, podatnicy nie będą mogli odliczyć od dochodu spłaconych odsetek od otrzymanego kredytu, gdyż nie został spełniony warunek zawarty w art. 26b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.