Pismem z dnia 18.09.2004 r. Spółka zwróciła się z zapytaniem w sprawie opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji przeprowadzonej z kontrahentem zagranicznym polegającej na nabyciu maszyn rolniczych od obywatela Niemiec nieprowadzącego działalności gospodarczej. Transakcja została udokumentowana umową kupna sprzedaży.

W piśmie Spółka stanęła na stanowisku, że transakcja ta nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Naczelnik Urzędu Skarbowego we Włocławku działając na podstawie art. 14a § 1 ustawy

z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.) udziela pisemnej informacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego w sprawie, o której mowa w wyżej powołanym piśmie.

Zgodnie z art. 5 ust 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535) podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju,
2. eksport towarów,
3. import towarów,
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju,
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, natomiast przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Przez eksport towarów rozumie się potwierdzony przez urząd celny wyjścia wywóz towarów z terytorium kraju poza terytorium Wspólnoty w wykonaniu czynności określonych w art. 7 ust. 1 pkt1-4, jeżeli wywóz dokonywany jest przez dostawcę lub w jego imieniu lub nabywcę mającego siedzibę poza terytorium kraju lub w jego imieniu.

Przez import towarów rozumie się natomiast przywóz towarów z terytorium państwa trzeciego na terytorium kraju.

Przez wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów w myśl art. 9 ust. 1 ustawy rozumie się nabycie prawa do rozporządzania jak właściciel towarami, które w wyniku dokonanej dostawy są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa inne niż terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki lub transportu przez dokonującego dostawy, nabywcę towarów lub na ich rzecz.

Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów generalnie ma miejsce pod warunkiem, że:

1)dostawcą towarów jest podatnik – czy to podatku od towarów i usług prowadzący działalność gospodarczą (art. 15), czy też podatku od wartości dodanej u którego wysyłane towary służą czynnościom wykonywanym przez niego jako podatnika,

2)nabywcą towarów jest:

• podobnie jak w przypadku dostawcy, podatnik- czy to podatku od towarów i usług prowadzący działalność gospodarczą (art. 15), czy też podatku od wartości dodanej - u którego nabywane towary mają służyć czynnościom wykonywanym przez niego jako podatnik,

- osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa powyżej.

Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów ma również miejsce gdy:

1. dokonujący dostawy nie jest podatnikiem prowadzącym działalność gospodarczą, lub podatnikiem podatku od wartości dodanej,

2)nabywcą nie jest również podatnik prowadzący działalność gospodarczą (podatnik podatku od wartości dodanej) lub osoba prawna niebędąca podatnikiem

• - ale tylko wówczas gdy przedmiotem nabycia są nowe środki transportu.

W art. 10 ustawy o podatku od towarów i usług przewidziano natomiast przypadki , których zaistnienie powoduje, że wewnątrzwspólnotowe nabycie nie występuje, a zatem nie zachodzi czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Wyłączenia te mają charakter zarówno podmiotowy jak i przedmiotowy.

Pierwsze wyłączenie przedmiotowe powodujące, że przywóz towaru z innego kraju Wspólnoty nie podlega opodatkowaniu jako wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem spowodowane jest charakterem dostawy, w wyniku której ma miejsce nabycie towarów na terytorium kraju (Polski), niestanowiące u podatnika dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ustawy (art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy).

Drugie wyłączenie przedmiotowe jest spowodowane charakterem towaru, którego dotyczy dostawa-nabycie (art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy). Zgodnie z nim wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów nie występuje (a więc ich przywóz do kraju nie podlega z tego tytułu opodatkowaniu), gdy dotyczy towarów, do których miałyby odpowiednio zastosowanie przepisy art. 45 ust. 1 pkt 9, art. 80, art. 83 ust. 1 pkt 1, 3, 6, 10 i 18 – z uwzględnieniem warunków określonych w tych przepisach.

Z uwagi na status dostawcy wewnątrzwspólnotowe nabycie nie występuje, a więc nie podlega opodatkowaniu, jeżeli dostawa towarów, spełniająca przesłanki odpłatnej dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy, dokonywana jest przez podatnika, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9 ustawy, tzn. Podatnika korzystającego ze zwolnienia podmiotowego od podatku przewidzianego dla drobnych przedsiębiorców, albo podatnika podatku od wartości dodanej, do którego miałyby zastosowanie podobne zwolnienia – z wyjątkiem, gdy przedmiotem dostawy są nowe środki transportu, przy których zawsze występuje wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów ( art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy).

Wyłączenie podmiotowe wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów z uwagi na status nabywcy dotyczy wszystkich nabywanych towarów, innych aniżeli wyłączonych już z uwagi na przesłankę przedmiotową z art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy i odnosi się do:

1) rolników ryczałtowych dla prowadzonej przez nich działalności rolniczej"

2) podatników, którzy wykonują jedynie czynności inne niż opodatkowane podatkiem od towarów i usług, i którym nie przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony przy nabyciu towarów i usług,

3) podatników zwolnionych od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9,

4) osób prawnych, które nie są podatnikami

- jeżeli całkowita wartość wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów na terytorium kraju nie przekroczyła w trakcie roku podatkowego kwoty wyrażonej w złotych odpowiadającej kwocie 10.000 euro.

Wyłączenie to ma jednak miejsce, jeżeli całkowita wartość wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów na terytorium kraju nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym kwoty wyrażonej w złotych odpowiadającej kwocie 10.000 euro. Jak wskazuje zatem powyższe w przypadku nabycia towarów przez ww. podmioty wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów nie ma miejsca (brak opodatkowania), gdy spełniony jest warunek nie przekroczenia limitu 10.000 euro obrotów z tytułu WNT zarówno w poprzednim jak i bieżącym roku podatkowym.

Omawiane wyłączenie podmiotowe wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów z uwagi na status nabywcy nie znajduje jednak zastosowania, gdy przedmiotem nabycia są nowe środki transportu oraz wyroby akcyzowe zharmonizowane.

Podatnikami podatku od towarów i usług w rozumieniu art.15-17 ustawy o podatku od towarów i usług są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne:

1) wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności (art. 15 ust.1),

2) na których ciąży obowiązek uiszczenia cła, również w przypadku, gdy na podstawie przepisów celnych importowany towar jest zwolniony od cła albo cło na towar zostało zawieszone, w części lub w całości, albo zastosowano preferencyjną, obniżoną lub zerową stawkę celną (art. 17 ust.1 pkt 1),

3) uprawnione do korzystania z procedury celnej obejmującej uszlachetnianie czynne, odprawę czasową, przetwarzanie pod kontrolą celną, w tym również osoby, na które, zgodnie z odrębnymi przepisami, zostały przeniesione prawa i obowiązki związane z tymi procedurami (art. 17 ust. 1 pkt 2),

4) dokonujące wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów (art. 17 ust. 1 pkt 3),

5) będące usługobiorcami usług świadczonych przez podatników posiadających siedzibę lub miejsce zamieszkania albo pobytu poza terytorium kraju (art. 17 ust. 1 pkt 4),

6) nabywające towary, jeżeli dokonującym ich dostawy na terytorium kraju jest podatnik nieposiadający siedziby, stałego miejsca prowadzenia działalności lub stałego miejsca zamieszkania na terytorium kraju, z zastrzeżeniem art. 135-138 (art. 17 ust. 1 pkt 5),

7) obowiązane do zapłaty podatku na podstawie art. 42 ust. 8 lub ust. 10 (art. 17Ust. 1 pkt 6).

Wobec powyższego należy stwierdzić, że wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, jako czynność opodatkowana, ma miejsce jedynie w przypadku, gdy dostawcą towaru jest podatnik prowadzący działalność gospodarczą na obszarze państw Wspólnot, niekorzystający ze zwolnienia od podatku od towarów i usług przewidzianego dla drobnych przedsiębiorców.

W przedstawionym stanie faktycznym zapis zawarty w art. 17 ust. 1 pkt 5 ustawy nie ma zastosowania. Stanowi on bowiem, iż podatnikami podatku od towarów i usług w rozumieniu art.15-17 ustawy o podatku od towarów i usług są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające towary, jeżeli dokonującym ich dostawy na terytorium kraju (terytorium Rzeczypospolitej Polskiej) jest podatnik nieposiadający siedziby, stałego miejsca prowadzenia działalności lub stałego miejsca zamieszkania na terytorium kraju (Polski). Dotyczy to sytuacji kiedy podatnik podatku od wartości dodanej przemieszcza towar do Polski w celu jej dostawy (dostawa ta będzie opodatkowana w Polsce) i nie jest jednocześnie zarejestrowany w Polsce jako podatnik podatku od towarów i usług. W tej sytuacji osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne są na mocy art. 17 ust. 1 pkt 5 ustawy podatnikami podatku od towarów i usług skoro nabywają towar od kontrahenta zagranicznego nieposiadającego siedziby, stałego miejsca prowadzenia działalności lub stałego miejsca zamieszkania na terytorium Polski. A zatem na nich ciąży obowiązek rozliczenia podatku od towarów i usług według stawek obowiązujących w Polsce i udokumentować to fakturą wewnętrzną oraz wykazać ten podatek w deklaracji dla podatku od towarów i usług.

A zatem w świetle obowiązujących przepisów ustawy o podatku od towarów i usług nabycie maszyn rolniczych od obywatela Niemiec nieprowadzącego działalności gospodarczej jest czynnością nie podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Odpowiedzi udzielono w oparciu o przedstawiony stan fatyczny oraz aktualnie obowiązujące przepisy prawa podatkowego.