W związku z potrąceniem przez płatnika zryczałtowanego podatku dochodowego od wypłaconej dywidendy, w kwocie wyższej od kwoty podatku należnego za okres dziewięciu miesięcy bieżącego roku, obliczonego na zasadach ogólnych, podatnik kieruje zapytanie: czy na podstawie art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zapłacony podatek z tytułu udziału w zyskach osób prawnych może być zaliczony na poczet przyszłych zobowiązań wynikających z deklaracji VAT?

1. Stosownie do postanowień art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (j. t. z 2000 r. Dz. U. Nr 54, poz. 654 ze zm.) ustala się zryczałtowany 19 % podatek dochodowy od dochodów z dywidend.
2. Podatek ten jest pobierany przez płatnika, zgodnie z art. 26 ust. 1 powołanej ustawy, z zastrzeżeniem ust. 2 tego artykułu, w dniu dokonania wypłaty.
3. Zgodnie z zasadą, wyrażoną w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, kwotę podatku uiszczonego od otrzymanych dywidend odlicza się od podatku obliczonego wg stawki podatkowej określonej w art. 19 tej ustawy.

W razie braku możliwości odliczenia, o którym wyżej mowa, zgodnie z ust. 2 cytowanego przepisu, kwotę pobranego podatku odlicza się w następnych latach podatkowych.

Jeżeli zatem podatnik nie ma możliwości skorzystania z prawa, o którym mowa w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym (np. w przypadku poniesienia straty podatkowej, bądź też pobrany przez płatnika podatek przekracza kwotę podatku należnego określonego na zasadach ogólnych i jest możliwe tylko jego częściowe odliczenie, tak jak ma to miejsce w opisanym przypadku) – to wobec postanowienia art. 23 ust. 2, pobrany i potrącony przez płatnika (w dniu 28.09.2004 r.) zryczałtowany podatek od wypłaconej dywidendy, nie podlega ani zwrotowi przez organ podatkowy, ani zaliczeniu na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych wynikających z innych tytułów podatkowych – odliczony on bowiem będzie mógł być od kwoty należnego podatku dochodowego od osób prawnych w następnych okresach podatkowych.

Równocześnie tutejszy organ podatkowy – odnosząc się do zawartego (w złożonym do przedmiotowego wniosku uzupełnieniu) wyliczenia dotyczącego prognozowanych wpłat podatku VAT, z którego wynika, że nie przekroczą one kwoty wpłaconych dotychczas zaliczek na podatek dochodowy i sugestii: „by przy braku możliwości zaliczenia na poczet podatku VAT potrąconego podatku od dywidendy, zaliczyć na poczet tego podatku, wpłacone zaliczki z tytułu podatku dochodowego, gdyż kwota ta w sytuacji, w której znajduje się podatnik, będzie podlegać zwrotowi” – wyjaśnia, że ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.) nie przewiduje możliwości zastosowania przerachowania, o którym wyżej mowa.

Stosownie natomiast do treści art. 77a powołanej wyżej ustawy, organ podatkowy może, na wniosek podatnika, w przypadkach uzasadnionych jego ważnym interesem, dokonać zwrotu nadwyżki wpłaconych kwot zaliczek na podatek dochodowy. Przepis ten stanowi o „zwrocie nadwyżki”, a zatem do momentu powstania nadpłaty z tego tytułu (która dla podatników podatku dochodowego powstaje, zgodnie z art. 73 §2 pkt 1 Ordynacji podatkowej, dopiero z dniem złożenia zeznania rocznego i jest zwracana w trybie art. 76c i art. 77 § 1 pkt 5), kierując się ważnym interesem podatnika, można jedynie dokonać zwrotu nadwyżki wpłaconych kwot zaliczek na podatek dochodowy, a nie zwrotu nadpłaty.

Decyzja organu podatkowego w tym zakresie, uzależniona jest od stwierdzenia ważnego interesu podatnika występującego z wnioskiem o zwrot nadwyżki wpłaconych kwot zaliczek, oparta na zasadzie uznania administracyjnego.