Stan faktyczny:

Podatnik poniósł wydatki związane z holowaniem, transportem i wyciągnięciem samochodu z rowu oraz naprawą samochodu ciężarowego, który uległ wypadkowi z winy innego użytkownika drogi. Samochód ten nie był objęty dobrowolnym ubezpieczeniem AC. Za dokonane naprawy podatnik otrzyma zwrot z ubezpieczenia OC sprawcy wypadku.

Ocena prawna stanu faktycznego:

Zgodnie z generalną zasadą wyrażoną w treści art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14 poz. 176 ze zm.) kosztami uzyskania przychodów z poszczególnego źródła są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Jak wynika z powyższego przepisu, decydującym dla uznania danego wydatku za koszt podatkowy jest zaistnienie łącznie dwóch przesłanek :

• musi on być poniesiony w celu uzyskania przychodu podatkowego, oraz
• nie może być ujęty w zamkniętym katalogu negatywnym określonym w art. 23 ww. ustawy, nie uznawanym ustawowo za koszt podatkowy.

ad. 1)

Zgodnie z treścią art. 23 ust. 1 pkt 48 ustawy z 26 lipca 1991r. nie uważa się za koszty uzyskania przychodów strat powstałych w wyniku utraty lub likwidacji samochodów oraz kosztów ich remontów powypadkowych, jeżeli samochody nie były objęte ubezpieczeniem dobrowolnym.

Zatem, w przypadku braku ubezpieczenia AC koszty remontu powypadkowego nie stanowią kosztu uzyskania przychodu. Natomiast pozostałe koszty, związane z tym wypadkiem tj. holowanie, transport oraz wyciągnięcie z rowu uszkodzonego samochodu służącego do działalności gospodarczej oceniane są w kontekście art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. Wynika z niego, iż jedynym kryterium uznania poniesionych przez podatnika wydatków związanych z wypadkiem, za koszty uzyskania przychodów, jest istnienie związku („celu”) między tymi kosztami a przychodem.

Skoro wydatki były celowe, podatnik może zaliczyć je do kosztów uzyskania przychodów.

ad. 2)

Stosownie do treści art. 23 ust. 1 pkt 43 lit. a ustawy z 26 lipca 1991r. nie uważa się za koszty uzyskania przychodów podatku od towarów i usług, z tym że jest kosztem uzyskania przychodów podatek naliczony:

• jeżeli podatnik zwolniony jest od podatku od towarów i usług lub nabył towary i usługi w celu wytworzenia albo odprzedaży towarów lub świadczenia usług zwolnionych od podatku od towarów i usług,
• w tej części, w której zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty lub zwrot różnicy podatku od towarów i usług - jeżeli naliczony podatek od towarów i usług nie powiększa wartości środka trwałego.

Powyższe oznacza że, jeżeli dany wydatek został zaliczony do kosztów uzyskania przychodów, a podatnikowi nie przysługuje prawo do obniżenia lub zwrotu podatku naliczonego związanego z tym wydatkiem, wówczas podatnik ma prawo zaliczyć naliczony podatek do kosztu uzyskania przychodów.

ad. 3)

Jak stanowi art. 14 ust. 2 pkt 12 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. przychodem z działalności gospodarczej są również otrzymane odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej.

Odszkodowania te nie zostały objęte zwolnieniem przedmiotowym, bowiem zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 4 lit. a ustawy z 26 lipca 1991r. wolne od podatku dochodowego są: kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, z wyjątkiem odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane zgodnie z art. 27 ust. 1 lub art. 30c.

W związku z powyższym, kwota otrzymanego odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą stanowi przychód z tej działalności w myśl art.14 ust. 2 pkt 12 ustawy z dnia 26.07.1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Czyli również otrzymane odszkodowanie z ubezpieczenia OC sprawcy wypadku, będzie stanowiło przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej.