Stan faktyczny:

Spółka w 1998r. zawarła polisę grupowego ubezpieczenia emerytalnego z PZU na Życie SA. Według zasad funkcjonowania takiego ubezpieczenia, każdy ubezpieczony po upływie okresu pięcioletniego miał prawo do całkowitego wycofania środków ze swojego rachunku. Pracownicy spółki w 2003r. (po upływie tego okresu) złożyli rezygnację z dalszej kontynuacji tego ubezpieczenia w ramach tego funduszu emerytalnego.

Ocena prawna stanu faktycznego:

W stanie prawnym obowiązującym w latach 1999 - 2003 art. 16 ust. 1 pkt 59 ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 1993r. Nr 106, poz. 482 z późn. zm.) - dodany przez art. 1 pkt 5 lit. a tiret jedenaste ustawy z dnia 21 listopada 1996 r. (Dz. U. Nr 137, poz. 639) następnie zmieniony przez art. 1 pkt 12 lit. a tiret szesnaste ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. (Dz. U. Nr 144, poz. 931) stanowił, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów składek opłaconych przez pracodawcę z tytułu zawartych lub odnowionych umów ubezpieczenia na rzecz pracowników, z wyjątkiem umów dotyczących ryzyka grup 1, 3 i 5 działu I oraz grup 1 i 2 działu II, wymienionych w załączniku do ustawy z dnia 28 lipca 1990 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. z 1996 r. Nr 11, poz. 62 (...) Nr 48, poz. 552) jeżeli uprawnionym do otrzymania świadczenia nie jest pracodawca i umowa ubezpieczenia w okresie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym ją zawarto lub odnowiono, wyklucza:

1. wypłatę kwoty stanowiącej wartość odstąpienia od umowy,
2. możliwość zaciągania zobowiązań pod zastaw praw wynikających z umowy,
3. wypłatę z tytułu dożycia wieku oznaczonego w umowie.

Z literalnego brzmienia cytowanego przepisu wynika więc, że składki ubezpieczeniowe opłacane przez pracodawcę na rzecz swoich pracowników mogą stanowić koszty uzyskania przychodów, jednakże pod warunkiem, gdy dotyczą wymienionych umów określonych w tym przepisie, jak też spełnione zostaną wszystkie wskazane w tych umowach i powołanym przepisie kryteria.

Niezależnie od powyższego, zgodnie z treścią art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992r. kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1, a zatem wydatki poniesione w poszczególnych latach podatkowych musiały pozostawać w realnym związku przyczynowo - skutkowym z osiąganymi przez pracodawcę przychodami. Jeśli przedmiotowe składki dotyczyły osób zatrudnionych na umowę o pracę, zaś wyniki pracy wykonywanej przez tych pracowników miały pośredni bądź bezpośredni wpływ na uzyskiwane w tych latach przychody, to pracodawca składki w roku ich poniesienia mógł zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów.

, jako wydatki o charakterze definitywnym. Wydatki te mogły być jedynie zakwestionowane przez organ podatkowy i nie uznane za koszty uzyskania przychodów w drodze decyzji.

Natomiast w stanie prawnym obowiązującym w 2004r. stosownie do art. 12 ust. 4 pkt 6a ustawy z dnia 15 lutego 1992r. do przychodów nie zalicza się zwróconych innych wydatków nie zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów.

Transponując ten przepis na użytek niniejszej interpretacji należy ten przepis odczytać w ten sposób, iż zaliczają się do przychodów każde inne wydatki (niż określone w pkt 6 tego przepisu), które zostały podatnikowi zwrócone, jeżeli uprzednio zostały zaliczone do kategorii kosztów uzyskania przychodów.

W świetle powyższego stanu prawnego spółka w tym roku podatkowym w którym otrzyma zwrot składek będzie zobowiązana do ujęcia kwoty zwrotu do przychodów w dacie ich faktycznego otrzymania, w myśl podstawowej definicji przychodu określonej w art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992r., która stanowi, że przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 13 i 14, są w szczególności i między innymi otrzymane pieniądze.

Jeżeli Spółka spełniała warunki do zaliczania przedmiotowych składek do kosztów uzyskania przychodów i zasadność ich poniesienia nie została zakwestionowana w decyzjach organów podatkowych to sam fakt zwrotu składek nie rodzi skutków w postaci odsetek czy też karnych skarbowych, jeżeli po ich zwrocie zostały prawidłowo ujęte w przychodach.