Naczelnik Urzędu Skarbowego Kraków-Śródmieście, działając na podstawie art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.), w odpowiedzi na zapytanie z dnia 17.05.2004 r. (data wpływu: 18.05.2004 r.), uzupełnione w dniu 25.06.2004 r., dotyczące praw do korzystania z odliczeń od podatku z tytułu „dużej ulgi budowlanej” w przypadku istniejącej rozdzielności majątkowej między małżonkami, informuje.

Zgodnie z przedstawionym przez Podatniczkę we wniosku stanem faktycznym, w 2002 roku i latach wcześniejszych korzystała ona wraz z małżonkiem (na zasadach wspólności majątkowej) z odliczeń z tytułu wydatków poniesionych na spłatę zadłużenia z tytułu zaciągniętych przez spółdzielnię mieszkaniową do dnia 31.05.1992 r. kredytów na budownictwo mieszkaniowe (które to odliczenie, począwszy od 2000 roku zgodnie z obowiązującymi przepisami wykazywane jest jako wkład budowlany lub mieszkaniowy do spółdzielni mieszkaniowej), a w dniu 31.01.2003 r. ustalona została między Podatnikami rozdzielność majątkowa (bez podziału majątku). W swoim podaniu Podatniczka zwraca się o udzielenie informacji, w jaki sposób zdarzenie to wpływa na prawa do dalszych odliczeń z przedmiotowego tytułu i w jakiej części możliwe jest odliczenie poniesionych w 2003 roku wydatków.

Fakt istnienia pomiędzy małżonkami wspólności majątkowej ma znaczenie przede wszystkim przy określeniu prawa do wspólnego rozliczenia dochodów. Zgodnie z art. 6 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) – w brzmieniu obowiązującym w 2003 roku – małżonkowie podlegają odrębnemu opodatkowaniu od osiąganych przez nich dochodów, mogą być jednak na wniosek wyrażony we wspólnym zeznaniu rocznym opodatkowani łącznie od sumy swoich dochodów (...) – po spełnieniu warunków polegających m.in. na podleganiu przez oboje z małżonków nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, pozostawaniu przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i istniejącej pomiędzy nimi wspólności majątkowej.

Zagadnienie praw do odliczeń od podatku przysługujących małżonkom określone zostało w art. 27a ust. 10 powołanej powyżej ustawy, który stanowi iż wysokość przedmiotowych odliczeń dotyczy łącznie obojga małżonków - z wyjątkiem małżonków, w stosunku do których orzeczono separację. Przedmiotowa zasada ma zastosowanie w przypadku Pani i małżonka, tj. w przypadku ponoszenia wydatków na wkład budowlany lub mieszkaniowy do spółdzielni mieszkaniowej z uwagi na zapis art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 2001 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. z 2001 r. Nr 134, poz. 1509), zgodnie z którym Podatnikom, którzy w latach 1997-2001 nabyli prawo do odliczania od podatku wydatków poniesionych m.in. na wkład budowlany lub mieszkaniowy do spółdzielni mieszkaniowej, przysługuje: prawo do odliczania od podatku dalszych wydatków na kontynuację danej inwestycji - poniesionych od dnia 1 stycznia 2002 r. do 31 grudnia 2004 r. oraz prawo do pomniejszania podatku o te odliczenia z przedmiotowego tytułu, które nie znalazły pokrycia w podatku za dany rok podatkowy. Treść powoływanej powyżej ustawy z 21 listopada 2001 r. została w ciągu ostatnich lat przekształcona kolejnymi aktami prawnymi, tj. ustawami: z dnia 27 lipca 2002 r. (Dz. U. z 2002 r. Nr 141, poz. 1182) oraz z dnia 12 listopada 2003 r. (Dz. U. z 2003 r. Nr 202, poz. 1956) o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw - jednakże zasada opisana powyżej, dotycząca nabytych praw do odliczeń pozostała bez zmian.

Stosownie do zapisu art. 27a ust. 10 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli małżonkowie podlegają odrębnemu opodatkowaniu – odliczeń dokonuje się zgodnie z wnioskami zawartymi w zeznaniach rocznych - bądź od podatku każdego z małżonków w proporcji wskazanej we wniosku, bądź od podatku jednego z małżonków.

W związku z opisaną powyżej zasadą, iż małżonkom przysługuje jeden limit odliczeń - obojętne jest dla korzystania z przedmiotowej ulgi mieszkaniowej, czy istnieje między małżonkami rozdzielność majątkowa (w wyniku intercyzy albo orzeczenia sądu), na małżeńskie limity mieszkaniowe nie ma bowiem żadnego wpływu istnienie lub nieistnienie wspólności majątkowej. Nie ma tu również znaczenia fakt, który z Podatników (małżonków) jest głównym lokatorem (posiadaczem przydziału lokalu mieszkalnego) i osobą figurującą na dowodach wpłaty.

Z uwagi na istniejącą między małżonkami od dnia 31.12.2003 r. rozdzielność majątkową, począwszy od 2003 roku brak jest możliwości wspólnego opodatkowania dochodów Podatników (rozliczenie następuje poprzez złożenie indywidualnych zeznań), natomiast wydatki poniesione w 2003 roku wraz z przysługującym z tego tytułu odliczeniem (przy założeniu, iż są one kontynuacją inwestycji, w związku z którą pierwsze wydatki poniesiono przed 2001 rokiem) Podatnicy mają prawo wykazać we wspólnym załączniku PIT-D (informacji o odliczeniu wydatków mieszkaniowych w 2003 roku), dołączonym do zeznań jednego z małżonków. W części E tego załącznika, zawierającej wniosek małżonków składających odrębne zeznania (...) należy wskazać w jaki sposób dokonywane jest odliczenie: czy w całości od podatku jednego z małżonków, czy od podatku każdego z nich z osobna, w określonych proporcjach.