Przedstawiony stan faktyczny wskazuje, iż prowadzi Pan pozarolniczą działalność gospodarczą w zakresie rzeczoznawcy majątkowego opodatkowaną podatkiem dochodowym od osób fizycznych oraz podatkiem od towarów i usług. Świadczy Pan również usługi jako biegły w postępowaniu sądowym powoływany przez Sąd Rejonowy w Chełmie. Wynagrodzenie biegłego dokumentowane jest wystawioną fakturą, zaś przychód zostaje zaewidencjonowany w podatkowej księdze przychodów i rozchodów z dniem wystawienia faktury. Pytanie brzmi: 1.Czy przychód z działalności biegłego sądowego winien być ujmowany w podatkowej księdze przychodów i rozchodów czy też w zeznaniu rocznym, 2.Kiedy powstaje przychód: z dniem otrzymania zapłaty czy też z dniem wystawienia faktury, 3.Czy przychód z działalności biegłego sądowego jest podstawą do naliczenia podatku należnego od towarów i usług. W odpowiedzi na złożone zapytanie w sprawie udzielenia informacji odnośnie stosowania przepisów prawa podatkowego Naczelnik Urzędu Skarbowego w Chełmie na podstawie art.14a §1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa (Dz.U. Nr 137, poz. 926 z późn. zm.) informuje, że w świetle przedstawionego stanu faktycznego nie podziela Pana stanowiska w niniejszej sprawie.

Ad.1 i 2 Stosownie do przepisów art.10 ust.1 pkt.2 i 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) źródłami przychodu są: działalność wykonywana osobiście, pozarolnicza działalność gospodarcza. Zgodnie z art.5a pkt.6 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pozarolnicza działalność gospodarcza – to działalność zarobkowa wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły, prowadzona we własnym imieniu i na własny lub cudzy rachunek, z której przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust.1 pkt.1,2 i 4-9. To wyłączenie obejmuje wszystkie źródła przychodów, w tym działalność wykonywaną osobiście i działy specjalne produkcji rolnej, poza wymienioną w art. 10 ust.1 pkt.3 pozarolniczą działalnością gospodarczą. W przedstawionej przez Pana sytuacji znajduje zastosowanie art. 13 pkt.6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który stanowi, iż za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust.1 pkt.2 uważa się przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej lub samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników, z zastrzeżeniem art.14 ust.2 pkt.10 i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt.9. Istotnym w kwalifikacji uzyskiwanych przez Pana przychodów do źródła, o którym mowa w art.13 pkt.6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest to, że czynności biegłego wykonuje Pan osobiście i na podstawie postanowienia o powołaniu biegłego wydawanego przez sąd wydane w oparciu o właściwe przepisy regulujące te kwestie. To wypełnia przesłanki do takiej kwalifikacji uzyskiwanych przez Pana przychodów z tytułu świadczonych usług na rzecz w/w organów państwowych. Wobec powyższego, bez znaczenia pozostaje okoliczność, iż w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej świadczy Pan również tego samego rodzaju usługi biegłego, ponieważ przytoczona powyżej treść art.13 pkt.6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera wyłączenia dotyczącego uzyskiwania równocześnie przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej, podczas gdy takie zastrzeżenie znajduje się w art.13 pkt.8 tej ustawy dotyczący przychodów uzyskiwanych przez podatników w oparciu o zawarte przez nich umowy zlecenia lub o dzieło. W konsekwencji organy państwowe między innymi sąd, prokuratura i policja dokonując wypłaty należności za wykonane przez Pana osobiście na ich rzecz usługi, jako płatnicy zobowiązani są na mocy art.41 ust.1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych do poboru zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych i odprowadzenia ich na konto właściwego urzędu skarbowego. Pan zaś w zeznaniu podatkowym za dany rok podatkowy dochody uzyskane z tytułu osobiście wykonywanej działalności powinien wykazać łącznie z innymi dochodami podlegającymi opodatkowaniu według skali podatkowej.

Ad.3 Złożone zapytanie dotyczy opodatkowania podatkiem od towarów i usług po 01 maja 2004 r. usług zleconych przez Sąd wykonywanych przez biegłego – osobę fizyczną prowadzącą w tym zakresie działalność gospodarczą. Zgodnie z art.15 ust.1 i 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz.535) podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje m.in. wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców.Stosownie natomiast do art.15 ust.3 ww. ustawy, za wykonywaną osobiście działalność gospodarczą, o której mowa w ust.1, nie uznaje się: 1.Czynności z tytułu których przychody zostały wymienione w art.12 ust. 1-6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 z późn.zm.), 2.Czynności wykonywanych przez osobę fizyczną na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące umowy zlecenia, albo umowy o dzieło, jeżeli umowę taką zawarła z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy, 3.Czynności z tytułu, których przychody zostały wymienione w art.13 pkt.2-8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do: warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia, odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności. Podsumowując należy stwierdzić, iż w każdym przypadku, w którym podmiot zlecający wykonanie czynności z art.13 pkt.2-8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zleci je osobie fizycznej wykonującej te usługi, zawiązuje się pomiędzy tymi podmiotami, określony stosunek prawny. Jeżeli oświadczenie woli stron tego stosunku prawnego zostaną sformułowane w formie umowy, w której zostaną ustalone (oprócz określenia zawierających ją podmiotów oraz wynagrodzenia) swoiste dla umowy o pracę elementy określające: warunki osobistego wykonywania czynności w ramach danego stosunku prawnego, a także przyjęcie odpowiedzialności zlecającego za czynności usługodawcy to spełnione zostaną wymogi, aby w świetle art.15 ust.3 pkt.3, czynności te wyłączyć z samodzielnej działalności gospodarczej. Jeżeli natomiast przy osobistej realizacji czynności wymienionych w art.13 pkt.2-8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoba fizyczna działająca w oparciu o umowę zlecenia, w której nie określono chociaż jednego z tych warunków, np. brak przyjęcia – z uwagi na charakter czynności - odpowiedzialności usługobiorcy za czynności usługodawcy - czynności te uznaje się za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu art.15 ust.2 ustawy o podatku od towarów i usług, a osobę tę za podatnika VAT w ujęciu art.15 ust.1 tej ustawy, co powoduje, że jej usługi podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.