Naczelnik Urzędu Skarbowego w Oświęcimiu, działając na podstawie art. 14a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.) - w odpowiedzi na pismo (...) z dnia 16.01.2004 r. w sprawie pisemnej informacji o zakresie stosowania przepisów ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50 ze zm.) - uprzejmie wyjaśnia:

Zgodnie z art. 19 ust. 3 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50 ze zm.), obniżenie kwoty podatku należnego, o której mowa w ust. 1 następuje nie wcześniej niż w rozliczeniu za miesiąc, w którym podatnik otrzymał fakturę albo dokument celny, i nie później niż w rozliczeniu za miesiąc następny, z zastrzeżeniem pkt 2 - 4, natomiast ust. 3a stanowi, iż obniżenie kwoty podatku należnego, o której mowa w ust. 1 i 3, nie może nastąpić jednak wcześniej niż w miesiącu otrzymania przez nabywcę towaru lub wykonania usługi, (....).

Z przedstawionego w piśmie stanu faktycznego wynika, iż firma otrzymała fakturę VAT za usługę transportową, która faktycznie nie została wykonana, bowiem w trakcie transportu towar uległ całkowitemu zniszczeniu i nie został dostarczony do nabywcy. Umowa przewozu należy do kategorii umów o świadczenie usług, której celem jest nie samo przewiezienie rzeczy z jednego miejsca w drugie, lecz dowiezienie rzeczy do miejsca przeznaczenia w określonym czasie. Dlatego też umowa przewozu jest związana z kategorią umów, które zwykło się nazywać umowami rezultatu.
Z uwagi na fakt, iż towar uległ zniszczeniu i nie został dostarczony do miejsca przeznaczenia, rezultat umowy przewozu przedmiotowego towaru nigdy nie zostanie osiągnięty.

Z przytoczonych powyżej przepisów ustawy o podatku od towarów i usług wynika, iż prawo do obniżenia podatku należnego związane jest nie tylko z otrzymaniem faktury, ale równocześnie z nabyciem towaru lub usługi. W przypadku działalności usługowej do uznania, że usługa została nabyta nie wystarczy samo zawarcie umowy i zapłata umówionej ceny. Musi bowiem istnieć zgodność faktury ze zdarzeniem gospodarczym lub czynnością, którą faktura ta dokumentuje.
Wobec powyższego otrzymana od przewoźnika faktura VAT nie może stanowić podstawy do obniżenia podatku należnego ponieważ usługa, udokumentowana przedmiotową fakturą, nie została faktycznie wykonana i w świetle przytoczonych okoliczności faktycznych nigdy nie zostanie wykonana.

Wątpliwość podatnika budzi również fakt, czy zaistniałe okoliczności rodzą po stronie firmy transportowej konieczność wystawienia faktury korygującej.
W przedstawionej sytuacji zastosowanie znajdą przepisy § 41 do 43 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22.03.2002 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 27, poz. 268 ze zm.), umożliwiające wystawienie faktury korygującej i wyeliminowanie z obiegu faktury dokumentującej sprzedaż, do której faktycznie nie doszło.

W kwestii wystawienia przez firmę faktury VAT dla firmy transportowej za zniszczony towar, tut. organ podatkowy stwierdza, iż faktura VAT jest dokumentem potwierdzającym dokonanie czynności wymienionych w przedmiocie opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Domaganie się od przewoźnika zapłaty za zniszczony towar, jest należnością typu odszkodowawczego z tytułu odpowiedzialności dłużnika za wynikłą szkodę. Należność ta nie jest kwotą należną z tytułu wykonywania przez firmę czynności wymienionych w art. 2 ustawy o VAT, zatem nie może być dokumentowana fakturą VAT.