Stosownie do postanowień zawartych w art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.) w odpowiedzi na zapytanie dotyczące udzielenia informacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego, Urząd Skarbowy w Brzesku uprzejmie informuje:

W piśmie z dnia 30.05.2003 r. wyjaśnił Pan, że korzystając ze statusu rolników ryczałtowych prowadzi Pan wraz z dwoma braćmi i siostrą gospodarstwo ogrodnicze, które stanowi Państwa współwłasność. W związku z planowaną realizacją znacznych inwestycji, zamierza Pan zrezygnować ze zwolnienia od podatku od towarów i usług. Oświadczył Pan również, że uzyskane przez Pana w 2002 r. przychody przekroczyły 20.000 zł, a w bieżącym roku prowadzi Pan ewidencję sprzedaży, o której mowa w art. 27 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym. W związku z tym zwrócił się Pan o udzielenie informacji:

1. Czy w oparciu o art. 5 ust. 1a ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50 ze zm.) może Pan dokonać zgłoszenia rejestracyjnego w zakresie podatku od towarów i usług i dokonać odliczenia podatku naliczonego związanego z realizacją inwestycji, czy też takiego zgłoszenia winni dokonać pozostali współwłaściciele gospodarstwa i indywidualnie dokonywać rozliczenia tego podatku.

Powyższą kwestię reguluje art. 9 ust. 1a ustawy, zgodnie z którym w przypadku osób fizycznych, o których mowa w art. 5 ust. 1a (osoby fizyczne prowadzące gospodarstwo rolne, leśne lub rybackie) i ust. 1b (osoby fizyczne prowadzące działalność rolniczą w rozumieniu art. 4 pkt 12, w innych niż wymienione w ust. 1a przypadkach), zgłoszenie rejestracyjne może być dokonane wyłącznie przez jedną z osób, na które będą wystawiane faktury przy zakupie towarów i usług i które będą wystawiały faktury przy sprzedaży produktów rolnych.

Z przepisu tego wynika, iż w opisanym w piśmie przypadku tylko jeden ze współwłaścicieli gospodarstwa, na którego będą wystawiane faktury przy zakupie towarów i usług i który będzie wystawiał faktury przy sprzedaży produktów rolnych, uprawniony jest do złożenia zgłoszenia rejestracyjnego w zakresie podatku od towarów i usług. W konsekwencji na osobie, która złoży to zgłoszenie ciążyć będą obowiązki wynikające z ustawy o podatku od towarów usług oraz o podatku akcyzowym, a także przysługiwać jej będą uprawnienia wynikające z tej ustawy, w tym również uprawnienie do odliczenia podatku naliczonego zawartego na fakturach dokumentujących poczynione zakupy.

Wyrażone przez Pana stanowisko w tym zakresie należy uznać za prawidłowe.

2. Czy ciąży na Panu obowiązek prowadzenia ewidencji kwot obrotu i podatku należnego przy zastosowaniu kasy rejestrującej; Pana zdaniem obowiązek w tym zakresie powstaje po przekroczeniu obrotu ze sprzedaży na rzecz osób nie prowadzących działalności gospodarczej w kwocie 20.000 zł.

Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym podatnicy sprzedający towary i świadczący usługi, w tym również w zakresie handlu i gastronomii, na rzecz osób fizycznych nie prowadzących działalności gospodarczej oraz osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą w formie indywidualnych gospodarstw rolnych są obowiązani do prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących. Stosownie do § 3 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie kas rejestrujących (Dz. U. Nr 234, poz. 1971 ze zm.) do dnia 31 grudnia 2004 r. zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania podatników, u których kwota obrotu z działalności, o której mowa w art. 29 ust. 1 ustawy, nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym kwoty 40.000 zł i którzy nie byli wcześniej objęci obowiązkiem ewidencjonowania. Zwolnienie traci moc po upływie dwóch miesięcy, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiło w ciągu roku podatkowego przekroczenie kwoty obrotów w wysokości 40.000 zł, z działalności, o której mowa w art. 29 ust. 1 ustawy (§ 3 ust. 7 rozporządzenia).

Wyrażone przez Pana stanowisko w tej kwestii jest nieprawidłowe, bowiem zwolnienie z ewidencjonowania kwoty obrotów w wysokości 20.000 zł z działalności określonej w art. 29 ust. 1 ustawy, dotyczy podatników rozpoczynających wykonywanie czynności, o których mowa w art. 2 ustawy. Tymczasem z Pana pisma wynika, iż czynności te wykonywał Pan również w 2002 roku, korzystały one jedynie ze zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Zatem przy ustaleniu prawidłowego terminu rozpoczęcia ewidencjonowania za pomocą kasy rejestrującej winien kierować się Pan zasadami wynikającymi z cytowanych wyżej przepisów § 3 ust. 1 pkt 3 i ust. 7 ww. rozporządzenia.

3. Czy obowiązek deklarowania kwot obrotu i podatku należnego oraz uprawnienie deklarowania podatku naliczonego powstaje z chwilą dokonania zgłoszenia rejestracyjnego, czy też potwierdzenia tego zgłoszenia przez urząd skarbowy.

Dokonanie zgłoszenia rejestracyjnego w zakresie podatku od towarów uprawnia podatnika m. in. do deklarowania podatku naliczonego. W myśl bowiem art. 25 ust. 3 ustawy obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do podatników, którzy nie dokonali zgłoszenia rejestracyjnego lub zostali wykreśleni z rejestru, o którym mowa w art. 9. Tym samym powyższe uprawnienia powstają z chwilą dokonania zgłoszenia przez podatnika, nie zaś w momencie potwierdzenia tego zgłoszenia przez urząd.