Pytanie Nr 1: Stan faktyczny opisany przez wnioskodawcę: W dniu 10 lipca 2003 r. Starosta "X" wykonujący zadania z zakresu administracji rządowej, oddał Państwu "X" i "Y" w użytkowanie wieczyste grunt Skarbu Państwa na podstawie aktu notarialnego. W ww. akcie notarialnym ustalona została wysokość opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego gruntu.

Stanowisko podatnika: opłaty z tytułu użytkowania wieczystego gruntu, które zostały ustanowione w trybie umów cywilnoprawnych powinny w istniejącej już opłacie zawierać podatek VAT.

Ocena prawna stanowiska pytającego z przytoczeniem przepisów prawa: kwestia opodatkowania, od dnia 1 maja 2004 r., opłat z tytułu użytkowania wieczystego dotyczy zarówno przepisów niepodatkowych jak i przepisów podatkowych. Zasady ustalania opłat z tytułu użytkowania wieczystego, ich zmiany, jak również terminy ich uiszczania, ściśle określają przepisy ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 ze zm.), do interpretacji których właściwy jest resort infrastruktury. Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 5 lipca 2001 r. o cenach (Dz. U. z 2001 r. Nr 97, poz. 1050 ze ), ceną jest wartość wyrażona w jednostkach pieniężnych, w której uwzględnia się podatek od towarów i usług, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów sprzedaż towaru (usługi) podlega obciążeniu podatkiem od towarów i usług. Zgodnie z właściwością rzeczową - właściwymi do interpretowania przez organ podatkowy są przepisy podatkowe. Na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U Nr 54, poz. 535 ze zm) nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Zatem organ władzy publicznej, który wykonując czynności z zakresu oddawania nieruchomości gruntowych w użytkowanie wieczyste, działa jako strona umów cywilnoprawnych, uznawany jest za podatnika podatku od towarów i usług, a wykonywane przez niego czynności podlegają opodatkowaniu VAT na zasadach określonych w przepisach regulujących pobór tego podatku. Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy o podatku od towarów i usług odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów, o której mowa wyżej rozumie się przeniesienie prawa własności jako właściciel (art. 7 ust 1 ww. ustawy o VAT). Jednakże oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste nie mieści się w zakresie ww. definicji dostawy towarów, bowiem nie daje praw do rozporządzania gruntem jak właściciel, ani nie zostało wymienione pośród praw wymienionych w tym przepisie.Zgodnie z art. 8 ust. 1 ww. ustawy o podatku od towarów i usług, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ww. ustawy o VAT. Ponieważ oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste jest świadczeniem na rzecz innego podmiotu i nie jest dostawą towarów, uznać należy, że jest ono świadczeniem usług, w rozumieniu ww. przepisu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.Zgodnie z § 8 ust 1 pkt 13 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U Nr 97, poz 970 ze zm.) zwalnia się z podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie umów cywilno prawnych. Wnioskodawca jest zatem podatnikiem podatku od towarów i usług i oddanie przez niego nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste na podstawie aktu notarialnego jest opodatkowane podatkiem od towarów i usług i opłaty roczne pobierane przez niego od użytkowników wieczystych z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej , które zostały ustanowione w trybie umów cywilnoprawnych i których termin płatności upłynął po 1 maja 2004 r. podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.Zgodnie z art. 29 ust. 1 ww. ustawy o podatku od towarów i usług podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy.W rozumieniu art. 2 ust 22 ww. ustawy o VAT sprzedażą jest między innymi odpłatne świadczenie usług na terenie kraju.Zatem w sytuacji, gdy ustalona aktem notarialnym opłata roczna za użytkowanie wieczyste nieruchomości gruntowej stanowi należność z tytułu sprzedaży, o której mowa wyżej, to uznać należy, przy braku odrębnych ustaleń pomiędzy stronami w umowie czy umówiona cena jest ceną brutto czy ceną netto, iż jest to kwota brutto (czyli łączna kwota należności jaką ma zapłacić użytkownik wieczysty ) i wtedy to podstawę opodatkowania ustala się poprzez odjęcie od ceny brutto kwoty podatku obliczonej tak, żeby cena netto (po odjęciu podatku), powiększona o podatek ustalony jako iloczyn ceny netto i stawki podatku równa była łącznej kwocie należności.Zaprezentowane zatem w treści zapytania stanowisko wnioskodawcy tutejszy organ podatkowy ocenił jako prawidłowe.

Pytanie Nr 2: Stan faktyczny opisany przez wnioskodawcę: zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U Nr 54, poz. 535 ze zm.) nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. W związku z powyższym opłaty roczne z tytułu użytkowania wieczystego gruntu Skarbu Państwa, powstałego z mocy prawa i potwierdzonego decyzja wojewody nie powinny być objęte podatkiem VAT. Nadmienić przy tym należy, iż pierwotne ustalenie wysokości opłaty rocznej nastąpiło w drodze decyzji administracyjnej, a dopiero następnie prawo użytkowania wieczystego zbywano w formie aktów notarialnych.Wnioskodawca przedstawił również przykładowy stan faktyczno-prawny nieruchomości.:Przedsiębiorstwo "X" posiadało przed dniem 5 grudnia 1990 r. prawo zarządu nieruchomości położonych w "X". To prawo zostało stwierdzone decyzjami Urzędu Miejskiego w "X" w 1986 r.Z dniem 5 grudnia 1990 r. prawo zarządu na podstawie art. 2 ustawy 29 września 1990 r. o zmianie ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczeniu nieruchomości (Dz. U Nr 79, poz 464 ze zm. ) uległo przekształceniu ex lege w prawo użytkowania wieczystego. Przekształcenie te potwierdziła deklaratoryjna decyzja Wojewody z dnia 17 czerwca 1995 r. Opłaty roczne z tytułu użytkowania wieczystego gruntu zostały naliczone na podstawie oświadczenia Kierownika Urzędu Rejonowego w "X" z dnia 5 marca 1992 r. Wszystkie te procedury były postępowaniami stricte administracyjno-prawnymi i nie miały charakteru postępowania cywilnoprawnego. Przedsiębiorstwo "X" jest w chwili obecnej użytkownikiem wieczystym gruntu Skarbu Państwa. Jednakże osoba prawna zbyła część nieruchomości, która była jej zbędna, w drodze umowy cywilnoprawnej na rzecz Przedsiębiorstwa "Y". Przedsiębiorstwo to przejęło prawa i obowiązki użytkowania wieczystego gruntu. W związku z powyższym nabyło również obowiązek uiszczania opłat rocznych po Przedsiębiorstwie "X" . Było to postępowanie cywilnoprawne, jednakże przedmiotowe postępowanie dotyczyło sprzedaży przedmiotowego prawa a nie oddania nieruchomości w użytkowanie wieczyste.

Stanowisko podatnika: opłaty roczne z tytułu użytkowania wieczystego gruntu Skarbu Państwa powstałego z mocy prawa i potwierdzonego decyzją wojewody nie powinny być objęte podatkiem VAT.

Ocena prawna stanowiska pytającego z przytoczeniem przepisów prawa: na podstawie art. 15 ust 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.W świetle przedstawionych uregulowań wnioskodawca jako organ władzy publicznej w zakresie w jakim realizuje zadania nałożone odrębnymi przepisami prawa objęty jest regulacją przepisu ww. art. 15 ust 6 ustawy o podatku od towarów i usług.Wykonywane zatem przez wnioskodawcę czynności w ramach zadań ustawowych nie będą podlegały ustawie o podatku od towarów i usług. Przy czym należy zaznaczyć iż wyłączenie z podatku VAT stosownie do powołanego art. 15 ust 6 ww. ustawy o podatku od towarów i usług - nie dotyczy czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Podmioty wskazane w tym przepisie, w zakresie w jakim wykonują czynności w ramach umów cywilno prawnych są podatnikami podatku od towarów i usług a realizowane przez nich odpłatne dostawy towarów i świadczone usługi podlegają ustawie o podatku od towarów i usług.Z przedstawionego przez wnioskodawcę stanu faktycznego wynika, że zostało dokonane przekształcenie prawa zarządu państwowej osoby prawnej do nieruchomości gruntowych stanowiących własność Skarbu Państwa w prawo użytkowania wieczystego gruntu na podstawie ustawy z dnia 29 września 1990 r. o zmianie ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczeniu nieruchomości.(Dz.U. z 1990r. Nr 79, poz. 464 ze zm.).Z art. 2 ust 3 tej ustawy wynika, że przekształcenie takie stwierdzone jest decyzją wojewody w odniesieniu do nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa w sprawie przekształcenia prawa zarządu tych nieruchomości w prawo użytkowania wieczystego.Przekształcenie to potwierdziła w 1995 r. deklaratoryjna decyzja Wojewody.Wymieniona wyżej czynność przekształcenia nie wynika zatem z umowy cywilnoprawnej ale z jednostronnego aktu władczego o charakterze administracyjnym.Zostały naliczone opłaty roczne z tytułu użytkowania wieczystego gruntu na podstawie oświadczenia Kierownika Urzędu Rejonowego w "X" z 1992 r.Wszystkie te procedury były postępowaniami stricte administracyjno-prawnymi i nie miały charakteru postępowania cywilnoprawnego. W chwili obecnej użytkownikiem wieczystym gruntu Skarbu Państwa jest Przedsiębiorstwo "X".W ocenie Naczelnika Urzędu Skarbowego w Raciborzu skoro ww. przekształcenie nastąpiło z mocy prawa w drodze decyzji administracyjnej na podstawie obowiązujących wówczas przepisów prawa dotyczących gospodarki nieruchomościami na podstawie, których wnioskodawca wykonuje zadania publiczne to przekształcenie to jest czynnością, o której mowa w art. 15 ust 6 ww. ustawy o podatku od towarów i usług W związku z tym wnioskodawca z tytułu powyższej czynności nie jest uznany za podatnika podatku od towarów i usług, zaś opłaty pobierane z tytułu tej czynności nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.Zaprezentowane zatem w treści zapytania stanowisko wnioskodawcy tutejszy organ podatkowy ocenił jako prawidłowe.