Stan faktyczny :

Podatnik otrzymał zaproszenie do wzięcia udziału w przetargu na dostawę, montaż i uruchomienie instalacji solarnej w budynku mieszkalnym zbiorowego zamieszkania przez siostry zakonne. Zapytanie ofertowe przewiduje również opracowanie dokumentacji projektowej modernizacji systemu grzewczego i ciepłej wody użytkowej w w/w budynku.

Ocena prawna stanu faktycznego :

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Jak wynika z art. 2 pkt 6 i art. 8 ust. 3 w/w ustawy - będące przedmiotem opodatkowania towary i usługi identyfikowane są na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a konstrukcja wielu przepisów ustawy wskazuje, iż wszelkie preferencje w stawce podatku od towarów i usług uzależnione są od zaklasyfikowania danego towaru/usługi do właściwego grupowania statystycznego, o wskazanym w ustawie symbolu PKWiU.

Podstawowa stawka podatku od towarów i usług dla dostawy towarów i świadczonych usług - poza wyjątkami wyszczególnionymi w w/w ustawie oraz rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 27.04.2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97, poz. 970 ze zm.) – zgodnie z przepisem art. 41 ust. 1 w/w ustawy wynosi 22 %.

Jednakże na podstawie art. 146 ust. 1 pkt 2 lit. a) w/w ustawy w okresie od dnia przystąpienia Rzeczpospolitej Polskiej do Unii Europejskiej do dnia 31 grudnia 2007 r. stosuje się stawkę podatku w wysokości 7 % w odniesieniu do robót budowlano-montażowych oraz remontów i robót konserwacyjnych związanych z budownictwem mieszkaniowym i infrastrukturą towarzyszącą.

Przez roboty związane z budownictwem mieszkaniowym i infrastrukturą towarzyszącą, o których mowa w ust. 1 pkt 2 lit. a) rozumie się roboty budowlane dotyczące inwestycji w zakresie obiektów budownictwa mieszkaniowego i infrastruktury towarzyszącej oraz remontów obiektów budownictwa mieszkaniowego (art. 146 ust. 2 w/w ustawy).

Zgodnie z definicją ustawową zawartą w przepisie art. 2 pkt 12 w/w ustawy pod pojęciem obiektów budownictwa mieszkaniowego - rozumie się budynki mieszkalne rodzinne stałego zamieszkania, sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych: 111 - Budynki mieszkalne jednorodzinne, 112 - Budynki o dwóch mieszkaniach i wielomieszkaniowe, ex 113 - Budynki zbiorowego zamieszkania - wyłącznie: budynki kościołów i innych związków wyznaniowych, klasztory, domy zakonne, plebanie, kurie, rezydencje biskupie oraz rezydencje Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.

Dla rozstrzygnięcia, jaka stawka podatku od towarów i usług jest właściwa dla czynności wykonywanych przez danego Podatnika istotne jest ustalenie, czy w danym przypadku mamy do czynienia z dostawą materiałów budowlanych, opodatkowanych 22 % stawką podatku VAT, czy też z usługą budowlano-montażową lub remontową w budynku mieszkalnym, opodatkowaną obniżoną 7 % stawką tego podatku.

O tym czy materiał może wchodzić do wartości usługi, czy też mamy do czynienia z wykonywaniem usług i dostawą towaru, decyduje rodzaj czynności i etap na jakim jest ta czynność wykonywana, z czym związana jest określona klasyfikacja statystyczna. Pamiętać należy również o tym, że podobnie jak to było w przepisach obowiązujących przed 1 maja 2004 r. także obecnie, każdy podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z prawidłowym zdefiniowaniem czynności (również w zakresie klasyfikacji statystycznej) oraz prawidłowego jego opodatkowania.

Wskazać należy, iż zgodnie z Zasadami Metodycznymi tworzenia grupowań statystycznych, stanowiącymi integralną część Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (pkt 5.3.4) - Roboty instalacyjne i montażowe wykonywane na miejscu przeznaczenia są klasyfikowane w odpowiednich grupowaniach podkategorii wyodrębnionych w tym celu w ramach klas obejmujących instalowane (montowane) wyroby z następującymi zastrzeżeniami :

• roboty instalacyjne wykonywane przez producenta wyrobu siłami własnymi są klasyfikowane łącznie z wyrobem w tym samym grupowaniu,
• gdy w określonej klasie nie została wyodrębniona odpowiednia podkategoria dla robót instalacyjnych i montażowych, to czynności te klasyfikuje się w grupowaniu obejmującym dany wyrób,
• budowlane roboty instalacyjne i montażowe klasyfikuje się w dziale 45,
• roboty instalacyjne wykonywane przez sprzedawcę detalicznego, jako usługa związana ze sprzedażą określonego wyrobu klasyfikowane są tak jak handel detaliczny w odpowiednim grupowaniu działu 52.

Z przedstawionego stanu prawnego wynika zatem, iż stawka podatku VAT dla montowanych w budynkach mieszkalnych wyrobów uzależniona jest od tego, kto dokonuje montażu. Przesądza to bowiem, czy w rozpatrywanym przypadku mamy do czynienia z dostawą towaru, czy usługą budowlaną. Producent, czy sprzedawca detaliczny dokonuje przede wszystkim w pierwszej kolejności dostawy towaru, a dopiero w dalszej kolejności świadczy usługę budowlaną jego montażu.

Jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego - Podatnik zamierza (w przypadku wygrania przetargu) wykonać usługę montażu i uruchomienia z dostarczonych we własnym zakresie materiałów instalacji solarnej w budynku zbiorowego zamieszkania sióstr zakonnych oraz wykonać dokumentację projektową modernizacji systemu grzewczego i ciepłej wody użytkowej w tymże budynku.

Jeżeli zatem budynek zamieszkiwania sióstr zakonnych, w którym będą wykonywane w/w prace budowlano-montażowe jest klasyfikowany wg. Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w grupowaniu ex 113 - to w przedmiotowej sprawie może mieć zastosowanie przepis art. 146 ust. 1 pkt 2 lit. a) w/w ustawy o VAT.

Tak więc w przypadku, gdy świadczący usługę montażu systemu solarnego z własnych materiałów (również w tym celu zakupionych) Podatnik nie jest jednocześnie producentem, ani sprzedawcą detalicznym w/w materiałów, a zawarta umowa przewiduje całościową wycenę usługi – to zużyte i zamontowane materiały mogą wchodzić w zakres usługi (bez ich wyodrębniania w fakturze VAT) i dla całej wartości usługi Podatnik może, przy spełnieniu warunków określonych w ustawie zastosować 7 % stawkę podatku VAT na podstawie cyt. art. 146 ust. 1 pkt 2 lit a) w/w ustawy o podatku od towarów i usług.

Natomiast w przypadku, gdy świadczący usługę budowlano-montażową jest jednocześnie producentem lub sprzedawcą detalicznym montowanych materiałów i w ich cenie zawarta jest również usługa montażu, to dla całej wartości usługi Podatnik powinien zastosować 22 % stawkę podatku VAT - właściwą dla dostawy montowanych materiałów. W przypadku, gdy usługa montażu (robocizna) byłaby odrębnym elementem kalkulacji ceny, to Podatnik w wystawionej fakturze VAT może wykazać odrębnie obrót z tytułu sprzedaży (dostawy) materiałów dla systemu solarnego - opodatkowany 22 % stawką podatku VAT i odrębnie obrót za wykonaną usługę ich montażu - opodatkowany 7 % stawką podatku VAT

Usługi projektowe, w tym również związane z budownictwem mieszkaniowym nie są wymienione wśród usług korzystających z preferencyjnego opodatkowania podatkiem od towarów i usług. A zatem usługa opracowania dokumentacji projektowej modernizacji systemu grzewczego i ciepłej wody w w/w budynku mieszkalnym będzie opodatkowana podstawową 22 % stawką podatku od towarów i usług, zgodnie z przepisem art. 41 ust. 1 cyt. ustawy.