Urząd Skarbowy Kraków – Nowa Huta działając na podstawie art. 14a ustawy Ordynacja podatkowa z dnia 29 sierpnia 1997 roku (Dz. U. Nr 137 poz. 926 z 1997 r. ze zm.) w związku z wniesionym pismem z dnia 25.06.2003 r. i wyjaśnieniami złożonymi w dniu 30.07.2003 r. w sprawie odliczenia wydatków na remont i modernizację domu oraz pokrycia tymi wydatkami zwolnionego przychodu uzyskanego ze sprzedaży lokalu mieszkalnego wyjaśnia, iż problem ten reguluje ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych z dnia 26 lipca 1991 r. (tekst jednolity: Dz. U. Nr 14 poz. 176 z 2000 roku ze zm.) w art. 27a ust. 1, który stwierdza jednoznacznie, że podatek dochodowy od osób, o których mowa w art. 3 ust. 1, obliczony zgodnie z art. 27, obniżony zgodnie z art. 27b o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne, zmniejsza się na zasadach określonych w ust. 2 - 15, jeżeli w roku podatkowym podatnik:

1) poniósł wydatki na własne potrzeby mieszkaniowe, przeznaczone na remont i modernizację – zajmowanego na podstawie tytułu prawnego – budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego oraz wpłaty na wyodrębniony fundusz remontowy spółdzielni mieszkaniowej lub wspólnoty mieszkaniowej, utworzonych na podstawie odrębnych przepisów.

Natomiast art. 27a ust. 2 ww. ustawy stanowi, iż podstawę określenia przysługującej kwoty odliczeń od podatku z tytułu wydatków, o których mowa w ust. 1 pkt 1, ustala się na podstawie kwoty stanowiącej iloczyn 70 m2 powierzchni użytkowej i wskaźnika przeliczeniowego 1 m2 powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego, ustalonego do celów obliczenia premii gwarancyjnej od wkładów na oszczędnościowych książeczkach mieszkaniowych za III kwartał roku poprzedzającego rok podatkowy.

Z kolei z ust. 2a tego artykułu wynika, ze w kolejnych następujących po sobie latach podatkowych podstawa, o której mowa w ust. 2, nie może ulec zmniejszeniu. W tym celu dla ustalenia tej podstawy przyjmuje się najwyższy w okresie obowiązywania ustawy wskaźnik przeliczeniowy 1 m2 powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego, ustalonego do celów obliczenia premii gwarancyjnej od wkładów na oszczędnościowych książeczkach mieszkaniowych za III kwartał.

Kwota, o którą zmniejsza się podatek, nie może przekroczyć: w każdym okresie trzech kolejnych lat, poczynając od dnia 1 stycznia 2003 r. - w przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 – 19% kwoty poniesionych wydatków, nie więcej jednak niż:

a) 3% kwoty, o której mowa w ust. 2 z zastrzeżeniem ust. 2a, obowiązującej w pierwszym roku każdego okresu trzyletniego – jeżeli wydatki dotyczą budynków mieszkalnych lub wpłat na wyodrębniony fundusz remontowy spółdzielni mieszkaniowej lub wspólnoty mieszkaniowej (w latach 2003 – 2005 limit wynosi 5.670 zł)

b) 2,5% kwoty, o której mowa w ust. 2, z zastrzeżeniem ust. 2a obowiązującej w pierwszym roku każdego okresu trzyletniego – jeżeli wydatki dotyczą lokali mieszkalnych (w latach 2003 – 2005 limit odliczeń wynosi 4.725 zł)

- z tym, że w razie zbiegu uprawnień do odliczeń z tytułu wydatków, o których mowa w lit. a) i b), łączna kwota odliczeń nie może przekroczyć kwoty limitu określonego w lit. a).

Jeżeli podatnik, dokonując remontu lub modernizacji budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego, ponosi wydatki na remont lub modernizację instalacji gazowej, urządzeń eksplozymetrycznych lub urządzeń gazowych i w związku z tymi wydatkami przekroczy limity odliczeń określone w ust. 3 pkt 2, wysokość odliczeń podwyższa się o 0,5% kwoty, o której mowa w ust. 2, z zastrzeżeniem ust. 2a.

Zmniejszenie podatku na zasadach określonych j.w. może być dokonane w roku podatkowym, w którym suma wydatków poniesionych przez podatnika od początku każdego okresu trzyletniego wynosi co najmniej 0,3% kwoty, o której mowa w ust. 2, z zastrzeżeniem ust. 2a, obowiązującej w pierwszym roku tego okresu (tj. odliczenie przysługuje, jeżeli suma wydatków poniesionych przez podatnika w latach 2003 - 2005 wynosi 567 zł).

Wysokość wydatków na cele określone w ust. 1 pkt 1 ustala się na podstawie dokumentów stwierdzających ich poniesienie, tj. na podstawie faktury wystawionej wyłącznie przez podatnika podatku od towarów i usług, niekorzystającego ze zwolnienia od tego podatku lub dowodu odprawy celnej, a w przypadku wpłat na wyodrębniony fundusz remontowy spółdzielni mieszkaniowej lub wspólnoty mieszkaniowej – na podstawie dowodu tej wpłaty.

Należy zauważyć, że odliczenia stosuje się jeżeli wydatki na cele określone w ust. 1 pkt 1 dotyczą budynków mieszkalnych lub lokali mieszkalnych znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Podstawowym warunkiem uprawniającym do korzystania z odliczeń od podatku z tytułu poniesienia wydatków na remont i modernizację jest posiadanie tytułu prawnego do remontowanego lub modernizowanego lokalu (budynku) mieszkalnego. Wynika to zarówno z literalnego brzemienia art. 27a ust. 1 pkt 1 lit. g) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2002 r, jak i art. 27a ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, w brzmieniu obowiązującym od tego dnia.

Za tytuł prawny do lokalu mieszkalnego, o którym mowa wyżej, uważa się między innymi:

1) własność,

2) umowę użyczenia,

3) umowę najmu lub dzierżawy,

4) inny stosunek zobowiązaniowy, z którego wynika prawo podatnika do korzystania z lokalu mieszkalnego.

Według unormowania zawartego w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. b) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłem przychodu, z którego dochód podlega opodatkowaniu na zasadach określonych w cytowanej ustawie, jest m.in. sprzedaż spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, jeżeli jest ona dokonywana w ściśle określonym terminie, tj. przed upływem pięciu lat od daty jego nabycia, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jego nabycie. W myśl art. 19 ust. 1 cyt. ustawy przychodem ze sprzedaży przedmiotowego prawa jest jego wartość wyrażona w cenie określonej w umowie sprzedaży, pomniejszonej o koszty odpłatnego zbycia. Z przepisu art. 28 ust. 2 wynika zaś, iż podatek ze sprzedaży nieruchomości ustala się w formie ryczałtu w wysokości 10% uzyskanego przychodu.

Z kolei w myśl art. 31 ust. 1 pkt 32 lit. a), wolne od podatku dochodowego są: przychody uzyskane ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) – c):

a) w części wydatkowanej na nabycie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, nie później niż w okresie dwóch lat od dnia sprzedaży, budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego lub jego części, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, gruntu albo prawa użytkowania wieczystego gruntu pod budowę budynku mieszkalnego, lub na nabycie prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej oraz na budowę, rozbudowę albo remont i modernizację własnego budynku lub lokalu mieszkalnego.

Odpowiadając na pytanie w przedmiotowej sprawie, skoro od 28.05.2003 r. użycza Pani 2/3 domu mieszkalnego od rodziców, zatem wydatki poniesione przez Panią po tym dniu, związane z remontem lub modernizacją domu, uprawniają do skorzystania z odliczeń wydatków w ramach ulgi remontowej.

Z kolei z literalnego brzmienia art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) wynika, że zawarte w tymże przepisie wyliczenie tzw. wydatków mieszkaniowych, których realizacja powoduje zwolnienie z opodatkowania kwot przychodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości, ma charakter wyczerpujący (enumeratywny), a nie przykładowy.Skoro zatem wydatki na cele mieszkaniowe, które powodują zwolnienie z opodatkowania przychodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości zostały wyliczone w sposób wyczerpujący, to co do zasady brak jest podstaw, aby do tego katalogu zaliczać jeszcze inne wydatki.

Zatem remont i modernizacja przez Panią budynku mieszkalnego rodziców – ze względu na brak wyraźnego przepisu ustawowego (art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) nie może uzasadniać zwolnienia z opodatkowania kwot wydatkowanych na ten cel.

Przepisy dotyczące wszelkiego rodzaju ulg i zwolnień podatkowych jako odstępstwo od zasady powszechności opodatkowania, powinny być interpretowane ściśle, z wyłączeniem wykładni rozszerzającej.