W myśl art. 14a §1 ustawy z dnia 29.08.1997r. -Ordynacja podatkowa (Dz.U.Nr137 z 1997r. poz.926 ze zm.), stosownie do swojej właściwości naczelnik urzędu skarbowego (...) na pisemny wniosek podatnika, płatnika lub inkasenta ma obowiązek udzielić pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w ich indywidualnych sprawach, w których nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym. Udzielenie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego, o której mowa w §1, następuje w drodze postanowienia, na które przysługuje zażalenie - art. 14a §4.

Pismem z dnia 03.01.2005r. uzupełnionym pismem z dnia 26.01.2005r. zwrócił się Pan z zapytaniem w zakresie:
- powstania obowiązku podatkowego u małych podatników (którzy wybrali metodę kasową ) w przypadku uregulowania przez kontrahenta części należności za wykonaną usługę, która to należność zawiera w sobie podatek od towarów i usług.;
- powstania obowiązku podatkowego u małych podatników (którzy wybrali metodę kasową ) w przypadku nieuregulowania przez kontrahenta części należności za wykonaną usługę.

Zdaniem Pana uregulowanie należności w części za wykonaną usługę powoduje powstanie obowiązku podatkowego w tej części zgodnie z art.21 ust.1 ustawy o podatku od towarów i usług. Uregulowana częściowa należność zawiera w sobie podatek od towarów i usług. Odnośnie powstania obowiązku podatkowego w części nieuregulowanej przez kontrahenta za wykonaną usługę, zdaniem Pana, powstaje ono zgodnie z art. 21 ust.1 ustawy o podatku od towarów i usług, nie później niż 90. dnia od dnia wykonania usługi.

Do opisanego stanu faktycznego mają zastosowania następujące normy prawa podatkowego: art.21 ust.1 w ustawie z dnia 11.03.2004r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535 ze zm.).

Zgodnie z art.21 ust.1 w ustawie z dnia 11.03.2004r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) mały podatnik może wybrać metodę rozliczeń polegającą na tym, że obowiązek podatkowy powstaje z dniem uregulowania całości lub części należności, nie później niż 90 dnia, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi, po uprzednim pisemnym zawiadomieniu naczelnika urzędu skarbowego w terminie do końca miesiąca poprzedzającego okres, za który będzie stosował tę metodę, zwaną dalej" metodą kasową". Uregulowanie należności w części powoduje powstanie obowiązku podatkowego w tej części.

Reasumując, powyższa zasada powoduje, że jeżeli podatnik wybrał np. we wrześniu metodę kasową rozliczeń, która obliguje go jednocześnie do rozliczania się z podatku za okresy kwartalne, dokonując sprzedaży usług w dniu 15 października ujmuje tę sprzedaż w deklaracji kwartalnej za okres od 1 października do 31 grudnia tylko wówczas, gdy powstanie w jej przypadku obowiązek podatkowy, tzn. gdy zapłata z tytułu tej sprzedaży zostanie do 31 grudnia uregulowana przez nabywcę. Uregulowanie należności z tytułu tej sprzedaży w okresie od 1 do 12 stycznia następnego roku lub brak w ogóle zapłaty powoduje, że obowiązek podatkowy powstaje - przy zapłacie od 1 do 12 stycznia - w dniu jej dokonania, a przy braku uregulowania należności do 12 stycznia - 90 dnia od dnia wykonania usługi, tzn. 13 stycznia. W obydwu zatem przypadkach podatek z tytułu tej transakcji powinien być zadeklarowany w deklaracji za kwartał od 1 stycznia do 31 marca - złożonej w urzędzie skarbowym do 25 kwietnia. Istotnym jest przy tym również, że nawet częściowe uregulowanie należności przez nabywcę powoduje u sprzedawcy powstanie obowiązku podatkowego w tej części. W przypadku świadczenia przez podatnika usług, kwota podatku należnego może być obliczana w oparciu o przepisy art. 85 ustawy o podatku od towarów i usług lub rachunkiem "stu" od kwoty brutto.

Powyższy sposób rozliczenia podatku wskazuje na konieczność rejestrowania zapisów w kwartalnej ewidencji sprzedaży małego podatnika, poprzez śledzenie 90-dniowego terminu liczonego od daty sprzedaży oraz stworzenie w tej ewidencji rubryki określającej datę uregulowania należności z wystawionej faktury. Metoda ta wymusza również przenoszenie faktur, co do których nie powstał obowiązek w danym kwartale (brak zapłaty i upływu 90-dniowego terminu), do ewidencji sprzedaży następnego kwartału oraz rejestrowania obowiązku podatkowego wynikającego z częściowego uregulowania zapłaty, z jednoczesną możliwością przenoszenia rozliczenia pozostałego podatku, również do rejestru sprzedaży kolejnego kwartału, np. 50% należności z faktury wystawionej w IV kwartale uregulowano przed jego upływem, a kolejne 50% w I kwartale następnego roku. Zwrócić także należy uwagę, że ustawodawca posługuje się w tym przypadku pojęciem "uregulowania całości lub części należności", a nie zapłaty należności. Oznacza to, że obowiązek podatkowy powstaje w każdym przypadku spełnienia świadczenia przez odbiorcę na rzecz nabywcy, powodującego wygaśnięcie tegoż świadczenia w całości lub w części..

Jednocześnie należy wskazać, że niniejsza informacja o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego dokonana została dla konkretnego stanu faktycznego przedstawionego we wniosku na dzień zaistnienia tego zdarzenia.