W dniu 31 stycznia 2005r. Spółka złożyła wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Wnioskująca jest firmą produkcyjną, specjalizującą się w produkcji opakowań lekkich. Każde zlecenie wiąże się z wieloma wyjazdami służbowymi, począwszy od rozmów handlowych, przez akceptację wzorów, proces przygotowawczy produkcji, obróbkę czy transport wyrobów gotowych. Czynności te realizowane są przez pracowników różnych działów, którzy wykorzystują do tych celów prywatne samochody jako narzędzia pracy. Wobec czego, wypłata pracownikowi ekwiwalentu za używanie prywatnego samochodu jako narzędzia pracy nie stanowi jego przychodu, a pozwala jedynie na pokrycie kosztów związanych z jego użyciem.

W związku z powyższym, Spółka zwróciła się z zapytaniem, czy ekwiwalenty pieniężne, wypłacane pracownikom za używanie prywatnego samochodu jako narzędzia pracy, są zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych...

Podatnik przedstawił następujące stanowisko odnośnie powyższego zapytania:

Zdaniem Spółki, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 13 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, wypłacone ekwiwalenty za używanie prywatnego samochodu jako narzędzia pracy do czynności służbowych mieszczą się w zakresie art. 21 ust. 1 pkt 13 i nie stanowią przychodu dla pracowników, bowiem podlegają zwolnieniu z podatku dochodowego od osób fizycznych.

Ustosunkowując się do przedstawionej powyżej kwestii podnieść należy, iż funkcjonujący w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych katalog zwolnień przedmiotowych, stanowi odstępstwo od zasady powszechności i równości opodatkowania.

Co do zasady jedynie ustawodawca może (w granicach wyznaczonych dla stanowienia prawa) tworzyć, następnie ograniczać a nawet likwidować uprawnienia podatkowe.

Przejawem woli ustawodawcy w tym zakresie było m.in. uchylenie ustawą z dnia 12 listopada 2003r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 202, poz. 1956), z dniem 1 stycznia 2004r, zwolnienia określonego w art. 21 ust.1 pkt. 22, ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych ( tekst jednolity z 2000r. Dz. U. Nr 14, poz. 176 ze zm.).

W przepisie tym stanowiono, iż wolne od podatku dochodowego są kwoty otrzymane przez pracowników z tytułu kosztów używania pojazdów samochodowych dla potrzeb zakładu pracy:

a) w celu odbycia podróży służbowej (jazdy zamiejscowe)

- do wysokości nieprzekraczającej kwoty ustalonej przy zastosowaniu stawek za jeden km przebiegu pojazdu,

b) w jazdach lokalnych do wysokości miesięcznego ryczałtu pieniężnego albo do wysokości nie przekraczającej stawek za 1 km przebiegu pojazdu,

- określonych w odrębnych przepisach wydanych przez właściwego ministra, jeżeli przebieg pojazdu, z wyłączeniem wypłat ryczałtu pieniężnego, jest udokumentowany w ewidencji przebiegu pojazdu prowadzonej przez pracownika według obowiązującego wzoru.

W przekonaniu organu podatkowego likwidacja powyższego zwolnienia nie może oznaczać, że kwoty wypłacone pracownikowi z tytułu używania samochodu nienależącego do pracodawcy w celach służbowych należy automatycznie zakwalifikować do zwolnienia o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 13 powoływanej powyżej ustawy podatkowej. Przepis ten stanowi, iż wolne od podatku dochodowego są ekwiwalenty pieniężne za używanie przez pracowników przy wykonywaniu pracy narzędzia, materiały lub sprzęt, stanowiące ich własność.

Należy zauważyć, że w stanie prawnym obowiązującym do 31 grudnia 2003r. funkcjonowały dwa odrębne zwolnienia przedmiotowe - określone w pkt. 13 i 22 ust.1 w art. 21 - o różnym zakresie.Późniejsze uchylenie przepisu regulującego jedno z nich (art. 21 ust.1 pkt 22) wyraźnie wskazuje, iż wolą prawodawcy była likwidacja tego konkretnego zwolnienia przedmiotowego.

Rozważając zakres zwolnienia przedmiotowego, ujęty w punkcie 13 ust.1 art. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zastanowić się należy nad znaczeniem pojęć „narzędzia”, „sprzęt”.

Według Słownika współczesnego języka polskiego za narzędzie uważa się „każdy przedmiot umożliwiający lub ułatwiający wykonanie jakiejś pracy” (Warszawa 1998r., tom I, str.568), natomiast sprzęt to „każdy przedmiot, rzecz, urządzenie o charakterze użytkowym” (Warszawa 1998r., tom II, str.344). Powyższe sugerować mogłoby, iż używanie prywatnego samochodu przez pracownika mieści się w zakresie powyższego zwolnienia.

Taki wniosek jednak pozostaje w sprzeczności z rozporządzeniem Rady Ministrów z 30.12.1999r. w sprawie Klasyfikacji Środków Trwałych (Dz.U. Nr 112, poz.1317 ze zm.), gdzie samochód został sklasyfikowany jako środek transportu – grupa 7, nie znalazł się natomiast w tej samej grupie co narzędzia, wyposażenia czy inne przyrządy.

Ponadto we wskazanych poniżej przepisach ustawodawca wyraził jednoznacznie swoją wolę, co do uprawnień pracownika w zakresie zwolnień przedmiotowych, a wiążących się m.in. z wykorzystaniem własnego samochodu tego pracownika, dla celów firmy.

Ustawodawca w art. 21 ust. 1 pkt 16 wyżej powołanej ustawy podatkowej, stwierdza, iż wolne od podatku dochodowego są diety i inne należności za czas :

a) podróży służbowej pracownika,

b) podróży osoby nie będącej pracownikiem

- do wysokości określonej w odrębnych ustawach lub w przepisach wydanych przez ministra właściwego do spraw pracy w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju, z zastrzeżeniem ust. 13, tj. przepis ust. 1 pkt 16 lit. b) stosuje się, jeżeli otrzymane świadczenia nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów i zostały poniesione:

1) w celu osiągnięcia przychodów, lub

2) w celu realizacji zadań organizacji i jednostek organizacyjnych działających na podstawie przepisów odrębnych ustaw, lub

3/ przez organy (urzędy) władzy lub administracji państwowej albo samorządowej oraz jednostki organizacyjne im podległe lub przez nie nadzorowane, lub

4) przez osoby pełniące funkcje obywatelskie, o których mowa w art. 13 pkt. 5 ustawy, w związku z wykonywaniem tych funkcji.

W świetle przytoczonego wyżej przepisu, wolne od podatku dochodowego są diety i inne należności za czas podróży służbowej pracownika, a także za czas podróży osób niebędących pracownikami do wysokości określonej w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju lub poza granicami kraju, przy spełnieniu warunków wynikających z ust. 13 wymienionego artykułu tj. jeżeli otrzymane świadczenia nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów i zostały poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub w celu realizacji zadań organizacji i jednostek organizacyjnych działających na podstawie przepisów odrębnych ustaw.

Zarazem z dniem 1 maja 2004r. weszła w życie ustawa z dnia 20 kwietnia 2004r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 93, poz.894). Na podstawie art. 1 pkt 1 lit. b, wyżej wskazanej ustawy zmieniono przepis art. 21 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, poprzez dodanie m.in. pkt 23b. Stanowi się w nim, iż wolny od podatku dochodowego jest zwrot kosztów poniesionych przez pracownika z tytułu używania pojazdów stanowiących własność pracownika, dla potrzeb zakładu pracy, w jazdach lokalnych, jeżeli obowiązek ponoszenia tych kosztów przez zakład pracy albo możliwość przyznania prawa do zwrotu tych kosztów wynika wprost z przepisów innych ustaw – do wysokości miesięcznego ryczałtu pieniężnego albo do wysokości nie przekraczającej kwoty ustalonej przy zastosowaniu stawek 1 kilometr przebiegu pojazdu, określonych w odrębnych przepisach wydanych przez właściwego ministra, jeżeli przebieg pojazdu, z wyłączeniem wypłat ryczałtu pieniężnego, jest udokumentowany w ewidencji przebiegu pojazdu prowadzonej przez pracownika.

Zatem ryczałty za używanie prywatnych samochodów do celów służbowych są zwolnione tylko wówczas, gdy obowiązek wypłacania go pracownikom przez pracodawcę wynika wprost z innych ustaw, a także jeśli przepisy innych ustaw przewidują możliwość przyznania prawa do zwrotu tych kosztów.

Biorąc pod uwagę wszystkie wskazane powyżej regulacje, uznać należy, iż rekompensowane przez pracodawcę koszty za używanie pojazdów będących własnością pracowników (poza wyjątkami wskazanymi powyżej), podwyższają podstawę opodatkowania z tytułu wynagrodzeń wynikających ze stosunku pracy, stosownie do przepisu art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Stanowi się w nim, iż za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Mając na uwadze powyższe przepisy prawa, uwzględniając okoliczności przedstawione w piśmie, Naczelnik Pierwszego Wielkopolskiego Urzędu Skarbowego w Poznaniu, uprzejmie informuje, że wypłacone ekwiwalenty za używanie prywatnego samochodu jako narzędzia pracy, nie mieszczą się w zakresie art. 21 ust. 1 pkt 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przedmiotowa interpretacja, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskującą Spółkę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia tego zdarzenia.