Wnioskiem z dnia 28 stycznia 2005r. Podatnik wystąpił z prośbą o odpowiedź na pytania:

1. czy otrzymanie licencji na publikację książek od autora książki i od autora tłumaczenia, którzy nie prowadzą działalności gospodarczej jest opodatkowane podatkiem od towarów i usług,
2. czy z tytułu świadczenia na terytorium kraju usług o których mowa w art. 27 ust. 4 pkt 1 (udzielanie licencji) powstaje obowiązek podatkowy.

Ad. 1. Otrzymanie licencji na publikację książek od autora książki i od autora tłumaczenia, którzy miejsce zamieszkania mają w Austrii i w Niemczech stanowi w myśl ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535) nabycie usługi określonej w art. 27 ust. 4 pkt 1. W przypadku nabycia usług wymienionych w art. 27 ust. 4 pkt 1 podatnikiem z tytułu importu usług jest krajowy usługobiorca.

Zgodnie z art. 5 ust.1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535) opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają: odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju; eksport i import towarów, wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju, wewnątrzwspolnotowa dostawa towarów.

W myśl art. 8 ust. 1 pkt 1 w/w ustawy przez usługi, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 tej ustawy, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 powołanej ustawy, w tym również: przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej, zatem również utworów będących przedmiotem prawa autorskiego.
Przedmiotem prawa autorskiego zgodnie z ustawą z dnia 4 lutego 1994r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2000r. Nr 80, poz. 904 ze zm.) jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór). Przedmiotem prawa autorskiego są utwory: między innymi wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe).
Obrót prawami do powyższych utworów, jeżeli jest realizowany przez podatnika VAT, to znaczy podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku VAT, podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Opodatkowaniu VAT podlega – jako świadczenie usług – przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych w każdej formie prawnej.
Na podstawie art. 43 ust. 1, pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. zwolnione od podatku VAT zostały usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy. W pozycji 11 tego załącznika wymienione zostały usługi związane z kulturą (PKWiU ex 92), w tym również usługi twórców i artystów wykonawców, w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzane w formie honorariów za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania.
Zatem usługi twórców i artystów mające związek z kulturą (kluczowe znaczenie ma PKWiU ex 92) w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 4 lutego 1994r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2000r. Nr 80, poz. 904 ze zm.) wynagradzane w formie honorarium za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania podlegają zwolnieniu od podatku VAT.
W załączniku nr 3 poz. 162 wymienione zostały usługi pozostałych twórców, których utwory nie są związane z kulturą, co oznacza że np. sprzedaż praw do artykułów, książek o tematyce gospodarczej napisanych dla redakcji lub wydawnictw, z którymi nie łączy ich umowa o pracę, opodatkowane są stawka 7% podatku VAT.
O zastosowaniu prawidłowej stawki podatku VAT lub o zwolnieniu z opodatkowania decyduje właściwe oznaczenie statystyczne klasyfikujące wykonywane czynności według obowiązujących norm i standardów klasyfikacyjnych. W celu ustalenia właściwego grupowania wg Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług należy zwrócić się do właściwego organu do wydania opinii statystycznych, którym jest Urząd Statystyczny w Łodzi, Ośrodek Interpretacji Standardów Klasyfikacyjnych, ul. Suwalska, 93-176 Łódź.
Na podkreślenie zasługuje fakt, że zwolnieniu od podatku VAT lub opodatkowaniu stawką 7% podlega wyłącznie przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich (dokonane oczywiście przez twórcę).
Nie podlegają natomiast zwolnieniu, jak również opodatkowaniu stawką 7% czynności twórców i artystów, których przedmiotem są prawa autorskie, jeżeli są realizowane w innej formie niż przekazanie lub udzielenie licencji np. w formie ich sprzedaży lub zamiany. W takiej sytuacji czynności te podlegają opodatkowaniu stawką podstawową 22%.

Ad. 2. Na podstawie art. 19 ust. 13 pkt 9 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług, z tytułu świadczenia na terytorium kraju usług o których mowa w art. 27 ust. 4 pkt 1 (udzielenie licencji)), obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty nie później jednak niż z upływem terminu płatności określonego w umowie lub fakturze.
W przypadku importu usług (w tym licencyjnych) kwotę podatku naliczonego stanowi dla licencjobiorcy („importującego” licencję) kwota podatku należnego od importu danej usługi, z tytułu którego jest on podatnikiem (nabywcą usługi) według art. 86 ust. 2 pkt 4 ustawy o VAT.W zakresie zatem, w jakim licencja będzie wykorzystana do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT, zgodnie z regułą z art. 86 ust. 1 powyższej ustawy, licencjobiorca będzie mógł obniżyć podatek należny od tych czynności o kwotę podatku naliczonego.
Według art. 29 ust. 17 ustawy o VAT podstawą opodatkowania z tytułu importu usług jest kwota, którą usługobiorca jest obowiązany zapłacić.
Dokonując nabycia powyższych usług podatnik obowiązany jest do wystawienia faktury wewnętrznej zgodnie a art. 106 ust. 7 ustawy o VAT. Podatek należny określony w tej fakturze należy wykazać w deklaracji VAT-7 za miesiąc, w którym przypada wyżej wskazany obowiązek podatkowy.