P O S T A N O W I E N I E

Na podstawie art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r.- Ordynacja podatkowa / jednolity tekst z 2005 r. Dz. U. Nr. 8, poz.60 / Naczelnik Urzędu Skarbowego w Wołominie po rozpatrzeniu wniosku Sądu Rejonowego , złożonego w tutejszym Urzędzie w dniu 15 marca 2005 r. o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu stosowania prawa podatkowego w kwestii - opodatkowania rekompensat pieniężnych wypłaconych ławnikom w 2004 roku za czas wykonywania czynności w sądzie w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych- stwierdza, iż stanowisko płatnika w przedmiotowej sprawie jest nieprawidłowe

U Z A S A D N I E N I E

Stosownie do postanowień art. 14a § 1 i § 2 ustawy – Ordynacja podatkowa naczelnik urzędu skarbowego na pisemny wniosek płatnika ma obowiązek udzielić pisemnej informacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa prawa podatkowego w jego indywidualnej sprawie, w której nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym.Składając przedmiotowy wniosek płatnik jest obowiązany do wyczerpującego przedstawienia stanu faktycznego oraz własnego stanowiska w sprawie.

Korzystając z powyższego przepisu Sąd Rejonowy wnioskiem złożonym w tutejszym Urzędzie Skarbowym w dniu 15 marca 2005 r. wystąpił o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu stosowania prawa podatkowego w kwestii opodatkowania rekompensat pieniężnych wypłaconych ławnikom w 2004 roku za czas wykonywania czynności w sądzie w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Do wniosku załączono pismo z dnia 09 grudnia 2004 r. Nr DB III 020/316/04 Ministerstwa Sprawiedliwości -Departamentu Budżetu i Majątku Skarbu Państwa w sprawie wątpliwości zgłaszanych w związku z kwestią opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych rekompensat pieniężnych wypłacanych ławnikom.
W w/w wniosku nie przedstawiono wyczerpującego stanu faktycznego, nie zajęto własnego stanowiska w sprawie, nie sprecyzowano pytania oraz nie załączono pełnomocnictwa do reprezentowania jednostki przez Kierownika Finansowego i Głównego Księgowego , w związku z powyższym wezwaniem z dnia 17 marca 2005 r.- doręczonym w dniu 18 marca 2005 r.- organ podatkowy wezwał stronę do usunięcia braków w trybie art. 169 ustawy – Ordynacja podatkowa.Braki, o których mowa w przedmiotowym wezwaniu zostały usunięte w terminie tj. w dniu 22 marca 2005 r.

OPIS STANU FAKTYCZNEGO We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny :Sąd Rejonowy w 2004 r. wypłacał ławnikom za udział w rozprawach rekompensatę pieniężną. Wysokość rekompensaty dla ławnika biorącego udział w rozpoznawaniu sprawy w sądzie za jeden dzień pełnienia obowiązków wynosiła 3 % kwoty bazowej tj.51,53 zł i nie została opodatkowana. Ponadto ławnik zamieszkały poza siedzibą sądu otrzymywał dietę oraz zwrot kosztów przejazdu. Należności te były zwolnione z opodatkowania. Podstawą wypłaty było zarządzenie - rachunek sporządzony przez Wydział Sądu, w którym ławnik pełnił swoją funkcję. W miesiącu grudniu 2004 r. Sąd otrzymał kserokopię pisma z dnia 09 grudnia 2004 r .Departamentu Budżetu i Majątku Skarbu Państwa Ministerstwa Sprawiedliwości skierowanego do wszystkich sądów w Polsce, za pośrednictwem Sądu Apelacyjnego w Warszawie, z którego wynika że rekompensaty otrzymane przez ławników w 2004 roku podlegają opodatkowaniu. Sąd nie dokonał obliczenia, pobrania i odprowadzenia podatku od wypłaconych w ciągu minionego roku rekompensat.
Ławnikom zostały wystawione imienne informacje o wysokości osiągniętego dochodu na deklaracjach PIT-11/8B zawierających sumę otrzymanych w ciągu roku rekompensat i PIT-R, w których wykazano diety oraz zwrot kosztów przejazdu.

STANOWISKO PŁATNIKAW związku z przedstawionym wyżej stanem faktycznym Sąd Rejonowy zajął następujące stanowisko: wypłacone w 2004 roku dla ławników rekompensaty za czas wykonywania czynności w sądzie nie zostały opodatkowane tj. płatnik nie obliczył i nie pobrał od nich podatku dochodowego. Ławnicy otrzymali informacje PIT-11/8B za 2004 r. w których wykazano kwotę otrzymanych rekompensat w 2004 roku i na podstawie tej informacji dokonają rozliczenia w zeznaniu rocznym za 2004 rok. Natomiast w PIT-R ławnikom wykazano jedynie diety oraz zwrot kosztów przejazdu,w przypadku osób zamieszkałych poza Wołominem.

OCENA PRAWNA STANOWISKA WNIOSKODAWCYDo świadczeń pieniężnych otrzymywanych przez ławników zastosowanie mają przepisy art. 13 pkt 5 i art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych / jednolity tekst z 2000 r. Dz. U. Nr 14, poz.176 z późn. zmian /. Na podstawie art. 13 pkt 5 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych / jednolity tekst z 2000 r. Dz. U .Nr 14, poz. 176 z późn. zmian./ za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. pkt 2 uważa się przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7.

W ramach zwolnień przedmiotowych zgodnie z art. 21 ust.1 pkt 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych opodatkowaniu nie podlegają diety oraz kwoty stanowiące zwrot kosztów, otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich – do wysokości nie przekraczającej miesięcznie kwoty 2.280 zł.

Natomiast z analizy przepisów ustawy z dnia 27 lipca 2001 r.-Prawo o ustroju sądów powszechnych /Dz. U. Nr 98, poz.1070 z późn. zmian./ wynika pośrednio, co stanowi wynagrodzenie, a co „ dietę oraz kwoty stanowiące zwrot kosztów”.To właśnie na podstawie tego rozgraniczenia dokonuje się wykładni przepisów prawa podatkowego, wskazując na obowiązek opodatkowania podatkiem dochodowym rekompensat przyznawanych ławnikom oraz na zwolnienie z opodatkowania – przysługujących im kwot stanowiących zwrot kosztów.

Powołana wyżej ustawa – Prawo o ustroju sądów powszechnych w art. 172 § 3 i § 4 stanowi, iż ławnik za czas wykonywania czynności w sądzie otrzymuje rekompensatę pieniężną . Wysokość tej rekompensaty dla ławników biorących udział w rozpoznawaniu spraw w sądach powszechnych, za jeden dzień pełnienia obowiązków ławnika, wynosi 3 % kwoty bazowej, stanowiącej podstawę ustalenia wynagrodzenia zasadniczego asesora sądowego, z zastrzeżeniem § 5.

Z załączonego do wniosku pisma z dnia 09 grudnia 2004 r. Nr DB III 020/316/04 Departament Budżetu i Majątku Skarbu Państwa Ministerstwa Sprawiedliwości dotyczącego interpretacji art. 172 § 3 i 4 ustawy -Prawo o ustroju sądów powszechnych wynika, że rekompensata pieniężna nie jest wypłacana jako zwrot kosztów, ale jest świadczeniem pieniężnym mającym charakter wynagrodzenia za czynności wykonane przez ławnika.
Wobec powyższego po przełożeniu powyższego na grunt przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przedmiotową rekompensatę pieniężną za czas wykonywania czynności w sądzie otrzymaną przez ławnika należy uznać za określone w art. 13 pkt 5 cytowanej ustawy o podatku dochodowym.

Zgodnie z zasadą wyrażoną w art.9 ust.1 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21,52 i 52a oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Omawiana wyżej rekompensata za czas wykonywania czynności w sądzie nie mieści się w katalogu zwolnień przedmiotowych wymienionych w art. 21 w/w ustawy, a to oznacza, że podlega ona opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Tym samym na Sądzie Rejonowym jako płatniku ciążą obowiązki wynikające z art. 41 ust.1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z cyt. art. 41 ust.1 i art. 42 ust.1 i ust.2 w/w ustawy o podatku dochodowym osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej,które dokonują wypłaty należności osobom określonym w art. 3 ust. 1, z tytułu działalności określonej w art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz art. 18 są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust.4 zaliczki na podatek dochodowy w wysokości 19 % należności pomniejszonej o koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 pkt 5 tj. 102.25 zł. miesięcznie.
W myśl art. 42 ust. 1 tejże ustawy płatnicy obowiązani są przekazać kwoty pobranych zaliczek na podatek w terminie do 20 miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną , według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności , gdy płatnik nie posiada siedziby , przesyłając jednocześnie deklarację według ustalonego wzoru- PIT-4.

Zgodnie z zasadą wyrażoną w art.42 ust.2 pkt 1 cytowanej ustawy w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym płatnicy, o których mowa w ust.1 są obowiązani przesłać podatnikom , o których mowa w art. 3 ust.1 oraz urzędom skarbowym, którymi kierują naczelnicy urzędów skarbowych właściwi według miejsca zamieszkania podatnika imienne informacje o wysokości dochodu oraz o pobranych zaliczkach na podatek dochodowy PIT-11/8B.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, iż Sąd Rejonowy jako płatnik w 2004 r. nie wywiązał się z podstawowych obowiązków nałożonych na niego przepisami prawa podatkowego tj. od należności pieniężnych – rekompensat wypłaconych ławnikom nie obliczył, nie pobrał i nie przekazał należnej zaliczki na podatek dochodowy do tut. Urzędu .

W związku z powyższym uwzględniając literalne zapisy wymienionych wyżej przepisów strona jako płatnik obowiązana jest do obliczenia , pobrania i odprowadzenia na rachunek Urzędu Skarbowego zaliczki na podatek dochodowy od wypłaconych ławnikom rekompensat w 2004 roku. Tym samym Sąd Rejonowy winien dokonać korekt deklaracji PIT-4 złożonych w 2004 roku uwzględniwszy podatek dochodowy od rekompensat wypłaconych ławnikom w w/w roku podatkowym. Podatek dochodowy winien zostać obliczony przez płatnika według zasad określonych wyżej tj. po potrąceniu kosztów uzyskania przychodów w kwocie jak wyżej. Następnie winny zostać odpowiednio skorygowane informacje PIT11/8B za 2004r. wystawione ławnikom.

O korektach deklaracji traktują przepisy art.81 i 81a § 2 pkt 1 lit.a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa / jednolity tekst z 2005 r. Dz U. Nr 8, poz.60 /, zgodnie z którymi płatnikowi przysługuje uprawnienie do skorygowania deklaracji PIT-4 i PIT 11/8B, jeżeli w złożonej deklaracji wykazał podatek pobrany w wysokości mniejszej od należnej. Skorygowanie deklaracji następuje przez złożenie korygującej deklaracji wraz z dołączonym pisemnym uzasadnieniem przyczyn korekty.

PODSTAWA PRAWNAOceny prawnej stanowiska wnioskodawcy dokonano na podstawie niżej wyszczególnionych przepisów według stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzeń opisanych w stanie faktycznym :
1. art. 9 ust.1, art.13 pkt.5, art.21 ust.1 pkt 17, art. 22 ust. 9 pkt 5 , art. art. 41 ust.1, art. 42 ust. 1i ust.2 pkt 1 ustawy z dnia26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych / jednolity tekst z 2000 r. Dz. U. Nr 14, poz. 176 z późn. zmian./,
2. art. 172 § 3 i § 4 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych /Dz. U. Nr 98, poz.1070 z późn. zmian.
3. art. 81, art. 81a § 2 pkt 1 lit.a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja Podatkowa / jednolity tekst z 2005 r. Dz. U.Nr 8, poz. 60 /