Stan faktyczny:

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością „P” posiada 100% udziałów w kapitale zakładowym innej Spółki z ograniczona odpowiedzialnością i jest jej wierzycielem. Wierzytelność tą Spółka „P” nabyła od pożyczkodawcy w dniu 21.07.2004r.

W roku 2004 Spółka „P” zamierzała dokonać połączenia ze spółka zależną – dłużnikiem, przez przejęcie tej Spółki na podstawie przepisów kodeksu spółek handlowych dotyczących łączenia spółek.

Ocena prawna stanu faktycznego:

Zgodnie z treścią art. 491 par. 1 ustawy z dnia 15.09.2000r. kodeks spółek handlowych (Dz. U. nr 94, poz. 1037 ze zm.) spółki kapitałowe mogą się łączyć między sobą, przy czym jak wynika z postanowień art. 492 par. 1 Ksh połączenie to może być dokonane:

• przez przeniesienie całego majatku spółki (przejmowanej) na inna spółkę (przejmującą) za udziały lub akcje, która spółka przejmująca wydaje wspólnikom spółki przejmowanej,
• przez zawiązane spółki kapitałowej, na którą przychodzi majątek wszystkich łączących się spółek za udziały lub akcji nowej spółki.

Połączenie spółek następuje z dniem wpisania połączenia do Krajowego Rejestru Sądowego, odpowiednio spółki przejmującej albo nowo zawiązanej (dzień połączenia). Wpis ten skutkuje wykreśleniem spółki przejmowanej albo spółek łączących się przez zawiązanie nowej spółki.

Z dniem połączenia, spółka przejmująca albo spółka nowo zawiązana wstępuje we wszystkie prawa i obowiązki spółki przejmowanej albo spółek łączących się przez zawiązanie nowej spółki (art. 494 § 1 K.s.h.). W szczególności, na spółkę przejmującą albo spółkę nowo zawiązaną przechodzą z dniem połączenia zezwolenia, koncesje oraz ulgi, które zostały przyznane spółce przejmowanej albo którejkolwiek ze spółek łączących się przez zawiązanie nowej spółki, chyba że ustawa lub decyzja o udzieleniu zezwolenia, koncesji lub ulgi stanowi inaczej (art. 494 § 2 K.s.h.).

W myśl postanowień art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 15.02.1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.) podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych obowiązani są do prowadzenia ewidencji rachunkowej, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający określenie wysokości dochodów (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy (...). Tymi odrębnymi przepisami są przepisy ustawy z dnia 29 września 1994r. o rachunkowości (Dz. U. z 2002r., nr 76, poz. 694), a zapisy rachunkowe stwarzają możliwość ustalenia wysokości dochodu lub straty w rozumieniu art. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Jak stanowi art. 44 ustawy z dnia 29.09.1994r. o rachunkowości łączenie się spółek handlowych rozlicza się i ujmuje na dzień połączenia (z zastrzeżeniem art. 44b ust. 7) w księgach rachunkowych spółki, na którą przechodzi majątek łączących się spółek (spółki przejmującej) albo nowej spółki powstałej w wyniku połączenia (spółki nowo zawiązanej) - metodą nabycia lub metodą łączenia udziałów.

Rozliczenie połączenia metodą nabycia - zgodnie z art. 44b ust. 1 ustawy - polega na sumowaniu poszczególnych pozycji aktywów i pasywów spółki przejmującej, według ich wartości księgowej, z odpowiednimi pozycjami aktywów i pasywów spółki przejętej, według ich wartości godziwej ustalonej na dzień ich połączenia (w znaczeniu określonym w art. 44b ust. 4 ustawy). W takim przypadku w bilansie połączonych spółek wyłączeniu podlegają wzajemne należności i zobowiązania oraz inne rozrachunki o podobnym charakterze (art. 44b ust. 13).

Rozliczenie połączenia metodą łączenia udziałów - zgodnie z art. 44c ust. 1 ustawy - polega na sumowaniu poszczególnych pozycji odpowiednich aktywów i pasywów oraz przychodów i kosztów połączonych spółek, według stanu na dzień połączenia, po uprzednim doprowadzeniu ich wartości do jednolitych metod wyceny i dokonaniu wyłączeń, o których mowa w ust. 4 i 5. Wyłączeniu podlega wartość kapitału zakładowego spółki, której majątek został przeniesiony na inną spółkę, lub spółek, które w wyniku połączenia zostały wykreślone z rejestru. Po dokonaniu tego wyłączenia odpowiednie pozycje kapitału własnego spółki, na którą przechodzi majątek połączonych spółek lub nowo powstałej spółki, koryguje się o różnicę pomiędzy sumą aktywów i pasywów. Wyłączeniu podlegają również – jak wynika z zapisu art. 44c ust.5 pkt 1 tej ustawy - wzajemne należności i zobowiązania oraz inne rozrachunki o podobnym charakterze łączących się spółek.

W świetle powyższego wygaśniecie wzajemnych należności (wierzytelności i zobowiązań) nie spowoduje skutków podatkowych w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.