Stan faktyczny:

Podatnik zamierza zakończyć prowadzoną pozarolniczą działalność gospodarczą, opodatkowaną na zasadach ogólnych. W związku z tym sporządzi remanent likwidacyjny i zapłaci należny zryczałtowany podatek dochodowy od dochodu ustalonego na podstawie tego remanentu.

Ocena prawna stanu faktycznego:

W myśl art. 24 ust. 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycz-nych (Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) razie zawiadomienia naczelnika urzędu skarbo-wego o likwidacji działalności gospodarczej, dochód ustala się przy zastosowaniu do wartości usta-lonej według cen zakupu pozostałych na dzień likwidacji towarów handlowych, materiałów (surow-ców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, wyrobów gotowych, braków i odpadków oraz rzeczowych składników majątku związanego z wykonywaną działalnością, nie będących środkami trwałymi - takiego wskaźnika procentowego, jaki wynika z udziału dochodu w przychodach w okre-sie ostatnich trzech miesięcy poprzedzających miesiąc, w którym nastąpiła likwidacja działalności, a jeżeli w tym okresie dochód nie wystąpił - w roku podatkowym poprzedzającym rok, w którym na-stąpiła likwidacja. Za datę likwidacji działalności gospodarczej uważa się datę określoną w zawia-domieniu, o którym mowa w zdaniu poprzednim.

Nie ustala się dochodu na dzień likwidacji, jeżeli:

1. w wyniku zmiany formy prawnej lub połączenia przedsiębiorstw składniki majątku objęte rema-nentem zostały wniesione w formie wkładu lub aportu do nowo powstałego lub istniejącego przedsiębiorcy,
2. nastąpiła całkowita lub częściowa zmiana branży,
3. osoba fizyczna wniosła w formie wkładu lub aportu do spółki cywilnej lub spółki handlowej składniki majątku objęte remanentem,
4. nastąpiło przekształcenie spółki cywilnej w spółkę handlową lub osobowej spółki handlowej w inną osobową spółkę handlową albo kapitałową spółkę handlową.

Jednocześnie należy zauważyć, że remanent likwidacyjny sporządzany w sposób przewidziany w zacytowanym przepisie nie obejmuje składników majątku, które stanowią środki trwałe wykorzy-stywane w działalności (także tych, które z uwagi na niską wartość zostały jednorazowo umorzone). Fakt likwidacji działalności nie nakłada więc obowiązku opodatkowania podatkiem dochodowym wartości składników majątku trwałego. Sytuacja uległaby zmianie w przypadku, gdyby składniki te po jakimś czasie zostały np. sprzedane. Wówczas zastosowanie znajdzie art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r.

Stosownie do treści art. 44 ust. 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. podatek od dochodu, o któ-rym mowa w art. 24 ust. 3, ustala się w formie ryczałtu w wysokości 10% tego dochodu. Podatek jest płatny w terminie płatności zaliczki za ostatni miesiąc prowadzenia działalności.

Reasumując w sytuacji likwidacji działalności gospodarczej podatnik obowiązany jest ustalić podlegający opodatkowaniu dochód na dzień likwidacji w sposób przewidziany w treści art. 24 ust. 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. (z uwzględnieniem art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r.). Konsekwencją takiego rozwiązania jest to, że dochód uzyskany z dokonywanej sprzedaży polikwidacyjnej pozostałych na dzień likwidacji towarów handlowych, materiałów (surowców) pod-stawowych i pomocniczych, półwyrobów, wyrobów gotowych oraz rzeczowych składników mająt-ku związanego z działalnością gospodarczą nie będących środkami trwałymi (ujętych uprzednio w remanencie likwidacyjnym) nie podlega powtórnemu opodatkowaniu podatkiem dochodowym, a osoba dokonująca takiej sprzedaży nie jest uważana z tego tytułu za podatnika podatku dochodowe-go od osób fizycznych.

Ponadto przepisy podatkowe nie ograniczają podatników w zakresie cen stosownych przy sprzedaży składników majątku ujętych uprzednio w remanencie likwidacyjnym, a więc brak jest przeszkód, by podatnik dokonywał sprzedaży tychże składników majątku za ceny równe ich aktual-nej wartości rynkowej.