Naczelnik Małopolskiego Urzędu Skarbowego w Krakowie działając na podstawie art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 1997 r. Nr 137 poz. 926 ze zm.) w odpowiedzi na pismo z dnia 20.08.2004 r. (data wpływu 25.08.2004 r.) w sprawie udzielenia pisemnej informacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego, wyjaśnia co następuje:

Zapytanie podatnika dotyczy zasadności uznania powstałych w wyniku potrącenia różnic kursowych a także uregulowanych odsetek od pożyczki do przychodów i kosztów podatkowych. Spółka w lutym 2003 r. udzieliła wspólnikowi pożyczki wyrażonej w Euro. W lipcu 2004 r. roszczenie Spółki z tytułu pożyczki i należnych odsetek stało się wymagalne. Spółka oraz wspólnik dokonali umownego potrącenia wierzytelności Spółki z tytułu pożyczki z wierzytelnością wspólnika wobec Spółki, wyrażoną w złotych polskich. W związku z potrąceniem nastąpiła księgowa realizacja różnic kursowych od pożyczki a także naliczonych za okres pożyczki odsetek. Do rozliczenia wygaśnięcia zobowiązań z tytułu pożyczki, określonego w Euro, przyjęto średni kurs NBP z dnia dokonania potrącenia. Według podatnika powstałe różnice kursowe od pożyczki nie mogą zostać ujęte w rozliczeniu podatkowym, ponieważ potrącenie nie jest formą realizacji zobowiązania. W związku z powyższym odsetki których nie zrealizowano a jedynie na poczet których zaliczono wierzytelność wspólnika nie powinny stanowić przychodów podatkowych.

Stosownie do postanowień art. 12 ust. 2a ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2000 r. Nr 54 poz. 654 ze zm.) przychody z tytułu różnic kursowych od własnych środków lub wartości pieniężnych w walutach obcych ustala się jako różnicę między wartością tych środków obliczoną przy zastosowaniu kursu kupna walut z dnia faktycznego otrzymania przychodu oraz kursu kupna walut z dnia ich otrzymania albo kursu sprzedaży z dnia nabycia walut, ogłaszanego odpowiednio przez bank, z którego usług korzystał podatnik. Jednocześnie art. 15 ust. 1a stanowi, iż koszty z tytułu różnic kursowych od własnychśrodków lub wartości pieniężnych w walutach obcych ustala się jako różnicę między wartością tych środków obliczoną przy zastosowaniu kursu sprzedaży walut z dnia faktycznej zapłaty oraz kursu kupna walut z dnia ich otrzymania albo kursu sprzedaży z dnia nabycia walut, ogłaszanego odpowiednio przez bank, z którego usług korzystał podatnik.

W analizowanej sytuacji spłata pożyczki skompensowana będzie z wierzytelnością wspólnika. W związku z powyższym pożyczka udzielona w walucie obcej będzie skompensowana wpływami w walucie krajowej, co wyklucza zaliczenie powstałych z tego tytułu różnic kursowych do kosztów uzyskania przychodów. Kompensata taka powoduje iż nie następuje faktyczna spłata pożyczki w walucie obcej a zatem nie powstają różnice kursowe w rozumieniu powołanej ustawy.
Odnosząc się do stanowiska Spółki w sprawie zaliczenia do przychodów podatkowych odsetek od pożyczki, które skompensowane zostały z wierzytelnością wspólnika wobec Spółki należy stwierdzić iż w wyniku kompensaty (w myśl art. 498 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16 poz. 93 ze zm) dwie osoby będące jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, mogą potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym. Wskutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej. Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, iż kompensata jest formą uregulowania wzajemnych zobowiązań i należności, a więc jedną z form zapłaty. Tym samym odsetki od pożyczki, które w wyniku kompensaty zostały uregulowane należy traktować jak zapłacone i stanowiące podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych.
Jeżeli stan przedstawiony w zapytaniu jest zgodny ze stanem faktycznym to stanowisko Spółki jest prawidłowe w części dotyczącej zaliczania do kosztów i przychodów podatkowych różnic kursowych powstałych w wyniku kompensaty należności i zobowiązań, nieprawidłowe natomiast jeżeli chodzi o zaliczenie do przychodów podatkowych odsetek od pożyczki uregulowanych na zasadzie kompensaty należności i zobowiązań.