W dniu 8 lutego 2005r. do Naczelnika Urzędu Skarbowego w Żywcu wpłynął wniosek o udzielenie intepretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego.

Jak stanowi art. 14a § 1 ustawy Ordynacja podatkowa stosownie do swojej właściwości naczelnik urzędu skarbowego, naczelnik urzędu celnego lub wójt, burmistrz (prezydent miasta), starosta albo marszałek województwa na pisemny wniosek podatnika, płatnika lub inkasenta mają obowiązek udzielić pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w ich indywidualnych sprawach, w których nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym.
W myśl art. 14a § 4 cytowanej ustawy, udzielenie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego, o której mowa w § 1, następuje w drodze postanowienia, na które przysługuje zażalenie.

Spółka przedstawiła następujący stan faktyczny: Spółka sprzedaje do Niemiec swoje towary, w sprzedaży pośredniczą dwie firmy niemieckie, za co pobierają prowizję od wartości faktury. Jeden z pośredników wystawiając rachunek za prowizję podał swój oraz Spółki „X” numer NIP oraz wykazał w swojej kwartalnej informacji podsumowującej rachunek za prowizję.
Natomiast drugi pośrednik wystawił rachunek za prowizję i nie podał żadnego z numerów NIP. Spółka „X” od ww. prowizji nie naliczyła podatku VAT, uważa bowiem, że czynności te nie są wymienione w art. 31 ustawy o podatku od towarów i usług.

Po przeanalizowaniu stanu faktycznego oraz mając na uwadze obowiązujący stan prawny, Naczelnik Urzędu Skarbowego w Żywcu stwierdza co następuje:

Według art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dn. 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późniejszymi zmianami) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przepisy regulujące zagadnienia związane z miejscem świadczenia usług wymienionych w piśmie Spółki zawarte zostały w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004r. w sprawie wykonywania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97, poz. 970) zmienionym rozporządzeniem z dnia 23 czerwca 2004r. (Dz. U. z dnia 25 czerwca 2004r. Nr 145, poz. 1541). Zgodnie z w/w przepisami w przypadku usług wykonywanych przez pośredników, działających w imieniu i na rzecz osób trzecich, związanych bezpośrednio z dostawą towarów, miejscem świadczenia tych usług jest miejsce dokonania dostawy towarów, z zastrzeżeniem ust. 2 (§ 4 ust. 1 cyt. wyżej rozporządzenia).

Zgodnie § 4 ust. 2 w przypadku gdy nabywca usługi podał dla tej czynności świadczącemu usługę numer, pod którym jest zidentyfikowany na potrzeby podatku zgodnie z art. 97 ust. 10 i 11 ustawy o VAT lub podatku od wartości dodanej na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium państwa członkowskiego, na którym zgodnie z ust. 1 ma miejsce świadczenia usługa - miejscem świadczenia usługi jest terytorium państwa członkowskiego, które wydało nabywcy ten numer.

Zgodnie z § 4 ust. 3 w przypadku gdy nabywca usługi, o której mowa w ust. 1, podał dla tej czynności świadczącemu usługę numer, pod którym jest zidentyfikowany na potrzeby podatku od wartości dodanej na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju, przepis ust. 2 stosuje się pod warunkiem wykazania tego numeru na fakturze dokumentującej wykonanie tej czynności.

Z powyższego wynika, że miejscem świadczenia usług wykonywanych przez pośredników, związanych bezpośrednio z dostawą towarów jest miejsce dokonania dostawy towarów. Jednakże, jeśli nabywca usług pośrednictwa jest podatnikiem zarejestrowanym dla transakcji wewnątrzwspólnotowych i poda ten numer usługodawcy (pośrednikowi) miejsce świadczenia przenosi się na terytorium państwa członkowskiego, które wydało nabywcy usługi numer identyfikacyjny. Zatem, jeżeli miejscem opodatkowania usługi jest terytorium innego kraju niż Polska, wówczas z pewnością usługa ta nie wywołuje żadnych skutków na gruncie podatku VAT. Jeżeli natomiast miejscem opodatkowania jest terytorium Polski, należy ustalić kto w tym przypadku jest podatnikiem VAT.

Usługi świadczone przez podatników mających siedzibę lub miejsce zamieszkania albo pobytu poza terytorium kraju, z tytułu których podatnikiem jest usługobiorca są importem usług, zgodnie z art. 2 pkt 9 oraz z art. 17 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy o VAT.

W art. 2 pkt 9 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późniejszymi zmianami) zdefiniowano pojęcie importu usług, którym jest świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca usług, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 tej ustawy. Przepisu art. 17 ust. 1 pkt 4 nie stosuje się jednak w przypadku usług, od których podatek należny został rozliczony przez usługodawcę na terytorium kraju (Polski), z wyłączeniem przypadków określonych w art. 27 ust. 3 oraz art. 28 ust. 3, 4, 6 i 7, dla których w każdym przypadku podatnikiem jest usługobiorca. Przez import usług rozumie się zatem usługi spełniające łącznie następujące warunki: 1. usługodawcą musi być podatnik mający siedzibę lub miejsce zamieszkania albo pobytu poza terytorium Polski, niezależnie od tego czy na terenie Wspólnoty, czy też poza jej terytorium, 2. usługobiorcą jest osoba prawna, jednostka organizacyjna mniemająca osobowości prawnej oraz osoba fizyczna mająca siedzibę lub miejsce zamieszkania albo pobytu na terytorium Polski, zobowiązana do rozliczania z polskim fiskusem, 3. usługodawca nie rozliczył w Polsce podatku należnego z tytułu wykonanej usługi na rzecz usługobiorcy (z Polski), przy czym 4. zawsze zobowiązanym do rozliczenia podatku z tytułu usługi ww. usługodawcy jest usługobiorca w przypadkach określonych: w art. 27 ust. 3 ustawy, czyli świadczenia usług niematerialnych wymienionych w art. 27 ust. 4, na rzecz usługobiorcy - podatnika, o którym mowa w art. 15, posiadającego siedzibę, stałe miejsce prowadzenia działalności lub stałe miejsce zamieszkania na terytorium Polski oraz w przypadkach określonych w art. 28 ust. 3, 4, 6 i 7, przy których usługobiorcą jest podmiot zarejestrowany jako podatnik VAT UE zgodnie z art. 97, czyli w Polsce, który podał świadczącemu usługę swój numer identyfikacyjny VAT UE Polski. W przypadku usług nie poczyniono żadnego wyróżnienia, uznając usługi świadczone przez podatników z Unii oraz spoza jej terytorium na rzecz krajowych usługobiorców za import usług.

W myśl art. 106 ust. 7 ustawy w przypadku czynności wymienionych w art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy, wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca, oraz importu usług wystawiane są faktury wewnętrzne; za dany okres rozliczeniowy podatnik może wystawić jedną fakturę dokumentującą te czynności dokonane w tym okresie. Faktury wewnętrzne są wystawiane także dla udokumentowania zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze.

Natomiast w świetle art. 86 ust. 2 pkt 4 ustawy kwotę podatku naliczonego stanowi kwota podatku należnego od importu usług, kwota podatku należnego od dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca, oraz kwota podatku należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów.

Jednocześnie, zgodnie z art. 86 ust. 10 pkt 2 ustawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje w przypadkach, o których mowa w ust. 2 pkt 4 ustawy – w rozliczeniu za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy w podatku należnym u nabywcy odpowiednio od importu usług lub wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów lub od dostawy towarów, dla której podatnikiem jest nabywca. Przy czym, jeżeli podatnik nie dokona obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w ust. 10, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za następny okres rozliczeniowy, w myśl art. 86 ust. 11 ww. ustawy.

Obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług od importu usług powstaje na zasadach ogólnych z uwzględnieniem przepisu art. 19 ust. 19 ustawy.

Reasumując powyższe, usługi pośrednictwa świadczone przez podatnika mającego siedzibę, miejsce zamieszkania lub pobytu poza terytorium kraju, dla których polski usługobiorca podał numer identyfikacji podatkowej VAT UE stanowią import usług. Podatnik dokonując importu usług wystawia fakturę wewnętrzną, w której wykazuje kwotę podatku i podatek wynikający z tej faktury rozlicza w deklaracji jako podatek należny za miesiąc, w którym powstał obowiązek podatkowy. Jednocześnie podatnik ma prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu importu usług w rozliczeniu za dany miesiąc lub w rozliczeniu za miesiąc następny.