W odpowiedzi na zapytanie, czy podatnik VAT czynny powinien opodatkować podatkiem od towarów i usług dodatkowe przychody z tytułu umowy zlecenia, zawarte w piśmie z dnia 23.06.2004 r., Naczelnik Urzędu Skarbowego w Nowym Sączu stosownie do art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.) uprzejmie informuje:

Zgodnie z art. 15 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535) podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 1, nie uznaje się czynności:

1) z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 12 ust. 1-6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.);
2) wykonywane przez osobę fizyczną na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące umowy zlecenia, albo umowy o dzieło, jeżeli umowę taką zawarła z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy;
3) z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności.

W ww. ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych w art. 12 ust. 1-6 określono:

1. Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.
2. Wartość pieniężną świadczeń w naturze przysługujących pracownikom na podstawie odrębnych przypisów ustala się według przeciętnych cen stosowanych wobec innych odbiorców - jeżeli przedmiotem świadczenia są rzeczy lub usługi wchodzące w zakres działalności pracodawcy.
3. Wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych ustala się według zasad określonych w art. 11 ust. 2-2b.
4. Za pracownika w rozumieniu ustawy uważa się osobę pozostającą w stosunku służbowym, stosunku pracy, stosunku pracy nakładczej lub spółdzielczym stosunku pracy.
5. Nie wlicza się do przychodu osób wykonujących pracę nakładczą wartości surowców i materiałów pomocniczych dostarczonych przez te osoby oraz zwrotu poniesionych przez nie kosztów z tytułu transportu, zużytej energii, opału, konserwacji maszyn i urządzeń, itp., jeżeli osoba, na rzecz której wykonywana jest praca nakładcza, wypłaca należność z tych tytułów w wyodrębnionej pozycji.
6. Za przychód z tytułu członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną uważa się wszelkie przychody, o których mowa w art. 11, uzyskane przez członka spółdzielni lub jego domownika z tytułu wkładu pracy oraz innych tytułów przewidzianych w statucie spółdzielni, po wyłączeniu z tych przychodów udziałów w dochodzie podzielnym spółdzielni z tytułu działalności rolniczej, z wyjątkiem polegającej na prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej. Przepisy ust. 2 i 3 stosuje się odpowiednio.

W art. 13 pkt 2-8 ww. ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych wymieniono:

- przychody z osobiście wykonywanej działalności artystycznej, literackiej, naukowej, trenerskiej, oświatowej i publicystycznej, w tym z tytułu udziału w konkursach z dziedziny nauki, kultury i sztuki oraz dziennikarstwa, jak również przychody z uprawiania sportu, stypendia sportowe przyznawane na podstawie odrębnych przepisów oraz przychody sędziów z tytułu prowadzenia zawodów sportowych,
- przychody z działalności duchownych, osiągane z innego tytułu niż umowa o pracę,
- przychody z działalności polskich arbitrów uczestniczących w procesach arbitrażowych z partnerami zagranicznymi,
- przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7,
- przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 2 pkt 10, i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 9,
- przychody otrzymywane przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych,
- przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od:
a) osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej,
b) właściciela (posiadacza) nieruchomości, w której lokale są wynajmowane, lub działającego w jego imieniu zarządcy albo administratora - jeżeli podatnik wykonuje te usługi wyłącznie dla potrzeb związanych z tą nieruchomością
- z wyjątkiem przychodów uzyskanych na podstawie umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej oraz przychodów, o których mowa w pkt 9.

Z informacji zawartej w piśmie wynika, że na dzień składania zapytania był Pan podatnikiem VAT czynnym dodatkowo osiągającym przychody z tytułu umowy zlecenia (obsługa systemu komputerowego). Do w/w umowy jest wystawiana lista płac wraz z naliczonymi składkami ZUS i pobieraną zaliczką na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Na podstawie wymienionych przepisów można stwierdzić, że w każdym przypadku świadczenia usług na podstawie umów zlecenia, w którym podmiot zlecający wykonanie czynności z art. 13 pkt 2-8 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zleci je osobie fizycznej wykonującej te usługi, zawiązuje się pomiędzy tymi podmiotami określony stosunek prawny. Jeżeli oświadczenia woli stron tego stosunku prawnego zostaną sformułowane w formie umowy, w której zostaną ustalone, oprócz określenia zawierających ją podmiotów oraz wynagrodzenia, swoiste dla umowy o pracę elementy określające: warunki osobistego wykonania czynności w ramach danego stosunku prawnego, a także przyjęcie odpowiedzialności zlecającego za czynności usługodawcy to spełnione zostaną wymogi, aby w świetle art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług, czynności te wyłączyć z samodzielnej działalności gospodarczej.

Jeżeli natomiast przy osobistej realizacji czynności wymienionych w art. 13 pkt 2-8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoba fizyczna działająca w oparciu o umowę zlecenie, w której nie określono chociaż jednego z warunków wymienionych w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług, np. brak przyjęcia - z uwagi na charakter czynności - odpowiedzialności usługobiorcy za czynności usługodawcy - czynności te uznaje się za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, a osobę tę za podatnika podatku od towarów i usług w ujęciu art. 15 ust. 1 tej ustawy, co powoduje, że usługi te podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będą również podlegały wykonywane przez Pana usługi obsługi systemu komputerowego w przypadku, gdy te same usługi wykonuje Pan w ramach prowadzonej przez Pana pozarolniczej działalności gospodarczej.

W takim przypadku byłby Pan zobowiązany do naliczania podatku od towarów i usług przy świadczeniu usług obsługi systemu komputerowego (art. 5, art. 41 ustawy o podatku od towarów i usług), wystawiania faktur VAT (art. 106 ww. ustawy) i wykazywania obrotu i podatku od tych usług w prowadzonej ewidencji dla potrzeb podatku od towarów i usług (art. 109 ww. ustawy) oraz w składanych deklaracja dla podatku od towarów i usług (art. 99 ww. ustawy).