Stan faktyczny:

W 2003r. zmarł mąż podatniczki. W dniu 6.04.2004r. złożyła indywidualne zeznanie PIT-36.

Ocena prawna stanu faktycznego:

Stosownie do treści art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000r., nr 14, poz. 176 ze zm.) małżonkowie podlegający obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, między którymi istnieje wspólność majątkowa, pozostający w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy, mogą być jednak z zastrzeżeniem ust. 8 na wniosek wyrażony we wspólnym zeznaniu rocznym opodatkowani łącznie od sumy swoich dochodów określonych zgodnie z art. 9 ust. 1 po uprzednim odliczeniu, odrębnie przez każdego z małżonków, kwot określonych w art. 26, w tym przypadku podatek określa się na imię obojga małżonków w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy łącznych dochodów małżonków, z tym, że do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w ustawie.

W obowiązującym, zatem w 2003r. stanie prawnym, z wnioskiem o wspólne opodatkowanie dochodów mogli wystąpić małżonkowie, jeżeli spełnili łącznie następujące warunki:

• oboje podlegali nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu,
• przez cały rok podatkowy pozostawali w związku małżeńskim,
• istniała między nimi wspólność majątkowa,
• złożyli wniosek o wspólne opodatkowanie.

Zatem łączne opodatkowanie dochodów małżonków – jako wyjątek od zasady - możliwe jest tylko przy spełnieniu wszystkich wskazanych przez ustawodawcę warunków. Nie spełnienie chociażby jednego z nich, pozbawia ich tej możliwości.

Mając, zatem na uwadze powyższy stan prawny, śmierć jednego małżonka pozbawia drugiego małżonka prawa do złożenia wniosku o wspólne opodatkowanie dochodów, bowiem małżonkowie nie pozostawali w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy, a brak na formularzu zeznania podpisu jednego z małżonków równoznaczny jest z brakiem wniosku tego małżonka o łączne opodatkowanie.

Ponadto wyjaśnia się, iż w wyroku z 4 maja 2004r. (sygn. akt K 8/03) Trybunał Konstytucyjny orzekł, że ww. art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. w zakresie jakim pozbawia prawa do łącznego opodatkowania małżonków podatników, którzy zmarli w ciągu roku podatkowego lub po upływie roku podatkowego, lecz przed podpisaniem wspólnego zeznania rocznego jest niezgodny z zasadą ochrony małżeństwa i rodziny (art. 18 i 71 ust.1 Konstytucji) oraz zasadą sprawiedliwości społecznej (art. 2 Konstytucji). Wyrok ten jednak obowiązuje dopiero od dnia ogłoszenia go w Dzienniku Ustaw czyli niesie skutki na przyszłość i nie działa wstecz. Biorąc pod uwagę powyższe, wdowy i wdowcy pozbawieni korzyści podatkowych w rozliczeniach za 2003 r. i lata poprzednie w związku ze śmiercią współmałżonka, nie mogą składać korekt zeznań podatkowych.

Reasumując należy stwierdzić, iż brak jest możliwości skorzystania przez podatniczkę z preferencyjnego opodatkowania małżonków za 2003r.