Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Gliwicach, działając na podstawie z art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (tekst jednolity Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ), stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 07.03.2005 r. o udzielenia pisemnej interpretacji przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w zakresie korzystania z ulgi przysługującej osobie samotnie wychowującej z uwagi na sprawowanie opieki nad dziećmi w ramach rodziny zastępczej jest nieprawidłowe.

W dniu 09.03.2005 r. do Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Gliwicach wpłynął Pani wniosek o interpretację przepisów podatkowych, który następnie uzupełniła Pani pismem z dnia 25.04.2005 r. W pismach występuje Pani z zapytaniem czy w 2004 r. może zastosować ulgę podatkową należną osobie samotnie wychowującej dziecko i przedstawia Pani następujący stan faktyczny:• jest Pani osobą samotną – panna,• opiekunem prawnym małoletnich dzieci została Pani ustanowiona przez Sąd w m-cu listopadzie 2002 r.,• Postanowieniem z czerwca 2003 r. Sąd zarządził umieszczenie małoletnich dzieci w rodzinie zastępczej,• zgodnie z Postanowieniem Sądu, Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie umieścił dzieci w rodzinie zastępczej tj. u Pani, będącej równocześnie opiekunem prawnym dzieci,• dzieci pozostawały pod Pani opieką do chwili przysposobienia – Postanowienie Sądu z m-ca stycznia 2004 r., które uprawomocniło się dnia 3 lutego 2004 r.,• do dnia 19 kwietnia 2004 r. prowadziła Pani pozarolniczą działalność gospodarczą opodatkowaną w formie zasad ogólnych.

W sprawie wyraża Pani pogląd, iż wygaśnięcie prawnej opieki nad dzieckiem w ramach rodziny zastępczej (wobec uprawomocnionego postanowienia sądowego o przysposobieniu) w ciągu roku podatkowego nie pozbawia prawa do skorzystania z ulgi przysługującej osobom samotnie wychowującym dzieci.

Powyższe zagadnienie reguluje art. 6 ust. 4, ust. 5, ust. 8, ust. 9 i ust. 10 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity Dz. U. z 2000 r. Nr 14 poz. 176 ze zm.):ust. 4 Od osób samotnie wychowujących w roku podatkowym:
1) dzieci małoletnie,
2) dzieci, bez względu na ich wiek, na które, zgodnie z odrębnymi przepisami, pobierany był zasiłek pielęgnacyjny,
3) dzieci do ukończenia 25 lat uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty lub w przepisach o szkolnictwie wyższym, lub w przepisach o wyższych szkołach zawodowych, jeżeli w roku podatkowym dzieci te nie uzyskały dochodów, z wyjątkiem dochodów wolnych od podatku dochodowego, renty rodzinnej oraz dochodów w wysokości nie powodującej obowiązku zapłaty podatku
- podatek może być określony, z zastrzeżeniem ust. 8, na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym, w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7; z tym że do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w tej ustawie.
ust. 5 Za osobę samotnie wychowującą dzieci uważa się jednego z rodziców albo opiekuna prawnego, jeżeli osoba ta jest panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów. Za osobę samotnie wychowującą dzieci uważa się również osobę pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności.
ust. 8 Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków, osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c lub ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym.
ust. 9 Zasada określona w ust. 8 nie dotyczy osób, o których mowa w art. 1 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, niekorzystających jednocześnie z opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej na zasadach określonych w art. 30c, albo w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym.
ust. 10 Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania do podatników, którzy wniosek, wyrażony w zeznaniu podatkowym, określony w ust. 2 i 4, złożą po terminie, o którym mowa w art. 45 ust. 1.

Biorąc pod uwagę cytowany wyżej przepis art. 6 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym stwierdza się, iż stanowisko Pani jest nieprawidłowe ponieważ rodzina zastępcza w świetle przepisów ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 1964 r. Nr 9 poz. 59 ze zm.) nie jest tożsama z funkcją opiekuna prawnego, który jest wymieniony w przepisie podatkowym. Zatem, osoba samotna, pełniąca funkcję rodziny zastępczej nie może skorzystać z preferencyjnego rozliczania swoich dochodów.

Jednakże z podstawionego stanu faktycznego (dokumentów) wynika, iż jako osoba samotna była Pani ustanowiona przez Sąd również opiekunem prawnym tychże dzieci (od m-ca listopada 2002 r. do m-ca lutego 2004 r.) wobec czego, zgodnie z przepisami podatkowymi przysługuje Pani prawo do zastosowania ulgi przysługującej osobie samotnie wychowującej dziecko. Ulga ta nie wynika jednak z tytułu powierzenia Pani opieki nad dziećmi w ramach rodziny zastępczej lecz z faktu powierzenia Pani przez sąd opieki nad małoletnimi dziećmi i funkcji opiekuna prawnego.

Fakt, iż status opiekuna prawnego nadającego prawo do preferencyjnego rozliczania swoich dochodów ustał w ciągu roku podatkowego – 2004 nie ma znaczenia w sprawie, gdyż przepisy normujące omawiany sposób opodatkowania nie wymagają aby osoba uprawniona wychowywała dziecko przez cały rok podatkowy.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego w powołanym na wstępie piśmie oraz stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.