INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 16 kwietnia 2012 r. (data wpływu 19 kwietnia 2012 r.), uzupełnionym w dniu 12 lipca 2012 r. (data wpływu), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności odpłatnego umożliwiania operatorom i przewoźnikom korzystania z przystanków komunikacyjnych i dworców – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19 kwietnia 2012 r. został złożony wniosek, uzupełniony w dniu 12 lipca 2012 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności odpłatnego umożliwiania operatorom i przewoźnikom korzystania z przystanków komunikacyjnych i dworców.

W przedmiotowym wniosku oraz jego uzupełnieniu, przedstawiono następujący stan faktyczny.

Z dniem 1 marca 2011 r. weszła w życie ustawa z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (Dz. U. z dnia 7 stycznia 2011 r. Nr 5, poz. 13). W art. 16 ww. ustawy ustalone zostały zasady i stawki za korzystanie przez operatora i przewoźnika z przystanków komunikacyjnych lub dworców. Stawka opłat ustalana jest w drodze uchwały podjętej przez właściwy organ samorządu terytorialnego i nie może być wyższa niż 0,05 zł za jedno zatrzymanie środka transportu na dworcu. Każdy podmiot podejmujący się wykonania usług przewozowych, zobligowany jest do ponoszenia opłaty z tytułu korzystania z przystanków, w wysokości określonej w uchwałach, uzależnionej od ilości zatrzymań.

W dniu 20 kwietnia 2011 r. Zarząd złożył wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej w sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania opłat za korzystanie z przystanków i dworców, wnoszonych na rzecz samorządu terytorialnego. Otrzymał interpretację indywidualną stwierdzającą, że „opłata pobierana przez wnioskodawcę od przewoźników za zatrzymanie na przystanku komunikacyjnym, będzie wynagrodzeniem za usługę polegającą na udostępnieniu tychże przystanków, przy czym działania podejmowane w tym względzie przez wnioskodawcę (udostępnienie przystanków) będą miały charakter działań z zakresu stosunków cywilnoprawnych. W związku z powyższym czynność będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług”. Taką interpretację Zarząd przyjął do realizacji.

W związku z wyrokiem wydanym przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w dniu 25 stycznia 2012 r. sygn. akt I SA/Kr 1966/11, w analogicznej sprawie, Zarząd ponownie wnosi o wydanie interpretacji indywidualnej w przedmiotowym zakresie.

W związku z powyższym, w uzupełnieniu wniosku, zadano następujące pytanie:

Czy do ustalonej opłaty za korzystanie z przystanków i dworców wnoszonych na rzecz samorządu terytorialnego, stosuje się podatek od towarów i usług...

Zdaniem Wnioskodawcy, powołującego się na wyrok WSA w Krakowie z dnia 25 stycznia 2012 r. sygn. akt I SA/Kr 1966/11, opłata za zatrzymanie na przystanku komunikacyjnym ma charakter opłaty administracyjnej (daniny publicznej) i nie jest opłatą, do której stosuje się podatek od towarów i usług i w całości stanowi dochód budżetu jednostki samorządu terytorialnego, która ją ustanowiła.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Mając na uwadze treść ww. przepisu należy stwierdzić, że każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Niemniej jednak muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

1. w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia;
2. świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Należy podkreślić, iż dane świadczenie podlega jako usługa opodatkowaniu wówczas, gdy ww. warunki będą spełnione łącznie, bowiem aby czynność ta podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi istnieć związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym w ten sposób, że wynagrodzenie stanowi należność za wykonaną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Wynagrodzenie powinno być konsekwencją wykonania świadczenia.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – jak stanowi ust. 2 powołanego artykułu – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (Dz. U. z 2011 r. Nr 5, poz. 13 ze zm.), organizatorem publicznego transportu zbiorowego, zwanym dalej „organizatorem”, właściwym ze względu na obszar działania lub zasięgu przewozów jest gmina:

1. na linii komunikacyjnej albo sieci komunikacyjnej w gminnych przewozach pasażerskich,
2. której powierzono zadanie organizacji publicznego transportu zbiorowego na mocy porozumienia między gminami – na linii komunikacyjnej albo sieci komunikacyjnej w gminnych przewozach pasażerskich, na obszarze gmin, które zawarły porozumienie.

Stosownie do treści art. 8 ww. ustawy, do zadań organizatora należy:

1. planowanie rozwoju transportu;
2. organizowanie publicznego transportu zbiorowego;
3. zarządzanie publicznym transportem zbiorowym.

Jak stanowi przepis art. 15 ust. 1 tej ustawy, organizowanie publicznego transportu zbiorowego polega w szczególności na:

• zapewnieniu odpowiednich warunków funkcjonowania publicznego transportu zbiorowego, w szczególności w zakresie standardów dotyczących przystanków komunikacyjnych oraz dworców
• zapewnieniu odpowiednich warunków funkcjonowania publicznego transportu zbiorowego, w szczególności w zakresie korzystania z przystanków komunikacyjnych oraz dworców ,
• określaniu przystanków komunikacyjnych i dworców, których właścicielem lub zarządzającym jest jednostka samorządu terytorialnego, udostępnionych dla operatorów i przewoźników oraz warunków i zasad korzystania z tych obiektów (ust. 1 pkt 6 omawianego artykułu). ,

Określenie przystanków komunikacyjnych i dworców oraz warunków i zasad korzystania, o których mowa w ust. 1 pkt 6, następuje w drodze uchwały podjętej przez właściwy organ danej jednostki samorządu terytorialnego (ust. 2 ww. artykułu).

W myśl art. 16 ust. 1 ww. ustawy, w transporcie drogowym za korzystanie przez operatora i przewoźnika z przystanków komunikacyjnych lub dworców mogą być pobierane opłaty.

Stawki opłat za korzystanie przez operatora i przewoźnika z przystanków komunikacyjnych lub dworców oraz standardy, o których mowa w art. 15 ust. 1 pkt 3 lit. a, są ustalane w drodze negocjacji między gminą, na obszarze której jest usytuowany przystanek komunikacyjny lub dworzec, i właścicielem albo zarządzającym przystankiem komunikacyjnym lub dworcem (ust. 2 cytowanego artykułu).

W ust. 3 tego artykułu ustawodawca zastrzegł, iż stawki opłat, o których mowa w ust. 2, powinny być ustalane z uwzględnieniem niedyskryminujących zasad dla wszystkich operatorów i przewoźników wykonujących publiczny transport zbiorowy na obszarze właściwości organizatora.

W przepisie ust. 4 omawianego artykułu ustanowiono, iż za korzystanie przez operatora i przewoźnika z przystanków komunikacyjnych lub dworców, których właścicielem albo zarządzającym jest jednostka samorządu terytorialnego, mogą być pobierane opłaty. Stawka opłaty jest ustalana w drodze uchwały podjętej przez właściwy organ danej jednostki samorządu terytorialnego, z uwzględnieniem niedyskryminujących zasad.

Stosownie do treści ust. 5 ww. artykułu, stawka opłaty o której mowa w ust. 4, nie może być wyższa niż:

1. 0,05 zł za jednio zatrzymanie środka transportu na przystanku komunikacyjnym;
2. 1 zł za jedno zatrzymanie środka transportu na dworcu.

Na podstawie ust. 7 tego artykułu, opłaty, o których mowa w ust. 4, stanowią dochód właściwej jednostki samorządu terytorialnego, z przeznaczeniem na:

1. utrzymanie przystanków komunikacyjnych oraz dworców, o których mowa w ust. 4, oraz
2. realizację zadań określonych w art. 18 – w przypadku gdy organizatorem jest gmina.

W przypadku więc, gdy właściwa jednostka samorządu terytorialnego ustanowi, w drodze uchwały wydanej na podstawie art. 16 ust. 4 ww. ustawy, opłatę za korzystanie z przystanków lub dworców, jednym z warunków korzystania z tych obiektów, określonych uchwałą wydaną na podstawie art. 15 ust. 2 tej ustawy, jest obowiązek jej ponoszenia przez podmioty świadczące usługi przewozowe w wysokości ustalonej w drodze uchwały.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że na podstawie dyspozycji art. 16 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym, Zarząd pobiera od przewoźników opłaty za zatrzymanie na przystanku komunikacyjnym, których stawka ustalana jest w drodze uchwały podjętej przez właściwy organ samorządu terytorialnego.

Mając na uwadze treść wniosku oraz powołane wyżej uregulowania prawne stwierdzić należy, że w opisanym przypadku występuje bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy działaniami Zarządu (udostępnianie przystanków komunikacyjnych i dworców), a świadczeniem wzajemnym tj. opłatą wnoszoną przez przewoźnika. W związku z tym ww. działania Zarządu stanowią usługę w rozumieniu art. 8 ustawy o podatku od towarów i usług. Tak więc otrzymana opłata będzie konsekwencją wykonania świadczenia. Odpowiednie zapisy ustawy o publicznym transporcie drogowym wyraźnie wskazują, że działania podejmowane w tym względzie przez organizatora takiego transportu (jednostkę samorządu terytorialnego) mają charakter działań właściwych dla stosunków cywilnoprawnych. Po pierwsze - opłata za korzystanie z przystanków może, lecz nie musi być pobierana, a po drugie - przepisy dają możliwość zakreślenia przez właściwą jednostkę samorządu terytorialnego maksymalnej wartości tejże opłaty, akcentując przy tym konieczność przestrzegania niedyskryminujących zasad. Okoliczność, że strony stosunku cywilnoprawnego są zobowiązane stosować opłaty w wysokości określonej w uchwale podjętej przez odpowiedni organ jednostki samorządu terytorialnego, nie ma wpływu na opodatkowanie czynności udostępniania przystanków podatkiem od towarów i usług. Mają tu bowiem zastosowanie ogólne zasady określone w przepisach dotyczących podatku od towarów i usług.

W konsekwencji należy stwierdzić, że opłata pobierana przez Zarząd od przewoźników za zatrzymanie na przystanku komunikacyjnym i dworcu stanowi wynagrodzeniem za usługę polegającą na udostępnieniu tychże przystanków i dworców, przy czym działania podejmowane w tym względzie przez Zarząd mają charakter działań z zakresu stosunków cywilnoprawnych.

Wobec powyższego stanowisko Zarządu, iż pobierana opłata ma charakter opłaty administracyjnej (daniny publicznej), która nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, należało uznać za nieprawidłowe.

W kontekście powyższego uzasadnienia, stanowiska organu nie może zmienić argumentacja zawarta w powołanym przez Zarząd wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 25 stycznia 2012 r. (sygn. akt I SA/Kr 1966/11), który jest nieprawomocny.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.