Ze stanu faktycznego przedstawionego przez Stronę w przedmiotowym piśmie wynika, że osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą wykazuje w deklaracji VAT-7 nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym do zwrotu na rachunek bankowy. Zobowiązania wobec dostawców Strona reguluje m.in. w formie przelewów środków dokonywanych na konta firm trzecich będących wierzycielami dostawców – kompensata. Podatnik ma wątpliwości czy w przedstawionej sytuacji - zgodnie z art. 87 ust. 6 ustawy z dnia 11.03.2004r. o podatku od towarów i usług posiada prawo do zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym w terminie skróconym odpowiednio do 25 i 60 dni od dnia złożenia rozliczenia.

Zgodnie z art. 87 ust. 6 ustawy z dnia 11.03.2004r. o podatku od towarów i usług ( Dz. U. Nr 54 poz.535) na umotywowany wniosek podatnika złożony wraz z deklaracją podatkową urząd skarbowy jest obowiązany zwrócić różnicę podatku naliczonego nad należnym , o której mowa w ust. 2 w/w przepisu , w terminie 25 dni, a w przypadku kwoty o której mowa w ust. 3 w/w przepisu tj. różnicy podatku podlegającej zwrotowi w kwocie przekraczającej wartość podatku naliczonego związanego z nabyciem towarów towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych prawnych podlegających amortyzacji, powiększonej o 22% obrotu podatnika opodatkowanego stawkami niższymi niż 22% - w terminie 60 dni, licząc od dnia złożenia rozliczenia, gdy kwoty podatku naliczonego, wykazane w deklaracji podatkowej wynikają z :
1) faktur dokumentujących kwoty należności, które zostały w całości zapłacone bezpośrednio podatnikowi będącemu wystawcą faktury, z uwzględnieniem art. 13 ust. 1 pkt 1 Prawa działalności gospodarczej ( od dnia 21.08.2004r. – art. 22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej w związku z art. 86 ustawy z dnia 02.07.2004r. Przepisy wprowadzające ustawę o swobodzie działalności gospodarczej – Dz. U. Nr 173, poz. 1808),
2) dokumentów celnych oraz decyzji, o których mowa w art. 33 ust. 2 i 3 oraz art. 34 , i zostały przez podatnika zapłacone,
3)wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów lub importu usług lub dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca, jeżeli w deklaracji podatkowej została wykazana kwota podatku od tych transakcji.

Jak wynika z przytoczonego wyżej przepisu podatnik może otrzymać wcześniejszy zwrot ( odpowiednio w ciągu 25 dni lub 60 dni) gdy spełni warunki:
- opłaci wszystkie faktury lub dokumenty celne dokumentujące zakupy rozliczone w deklaracji VAT-7,
- zapłata za te faktury została dokonana bezpośrednio podatnikowi będącemu wystawcą faktury, z uwzględnieniem przepisów art. 13 ust. 1 pkt 1 ustawy – Prawo działalności gospodarczej ( od dnia 21.08.2004r. – art.22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej w związku z art. 86 ustawy z dnia 02.07.2004r. Przepisy wprowadzające ustawę o swobodzie działalności gospodarczej – Dz. U. Nr 173, poz. 1808).

Zgodnie z art. 13 ust. 1 pkt 1 prawa działalności gospodarczej przedsiębiorca był obowiązany do dokonywania lub przyjmowania płatności za pośrednictwem rachunku bankowego tego przedsiębiorcy (...) a jednorazowa wartość należności lub zobowiązania przekracza równowartość 3.000 EURO albo równowartość 1.000 EURO, gdy suma wartości tych należności i zobowiązań powstałych w miesiącu poprzednim przekracza równowartość 10.000 EURO, przeliczonych na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez NBP z ostatniego dnia miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym dokonywane są operacje finansowe. Od 21.08.2004r. zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej – dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku bankowego przedsiębiorcy w każdym przypadku, gdy:
1. stroną transakcji, z której wynika płatność jest inny przedsiębiorca oraz
2. jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza równowartość 15 000 euro przeliczonych na złote według średniego kursu walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski ostatniego dnia miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym dokonano transakcji.

Przepisy podatkowe nie zawierają jakichkolwiek ograniczeń, co do formy „zapłaty całości”. Nie ma zatem przeszkód do przyjęcia, że formą zapłaty może być także potrącenie. Zgodnie z art. 498 § 2 K.C. potrącenie wierzytelności wzajemnych skutkuje wzajemnym umorzeniem się do wysokości wierzytelności najniższej. Gdyby zamiarem ustawodawcy było wprowadzenie obowiązku regulowania wszystkich należności tylko i wyłącznie za pośrednictwem rachunku bankowego w formie przepływów pieniężnych, to zastrzegłby to bezpośrednio w przepisie. Jeżeli ustawodawca odwołał się w art. 87 ust. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług do określonego przepisu używając zwrotu „ z uwzględnieniem przepisów art. 13 ust. 1 pkt 1 Prawo działalności gospodarczej”, to zamiarem ustawodawcy było zastrzeżenie jedynie, że bezpośrednie przepływy pieniężne powinny odbywać się w formie bezgotówkowej. Inne sposoby wykonania zobowiązań skutkujące zapłatą nie zostały wyłączone.

Element bezpośredniości, o którym mowa w art. 87 ust. 6 pkt 1 ustawy dotyczy relacji między wystawcą a odbiorcą faktury. Między nimi nie może być żadnych pośredników. A zatem potracenie jest usankcjonowanym praktyką sposobem rozliczenia wzajemnych należności przedsiębiorców, który nie stanowi naruszenia art. 13 ust. 1 pkt 1 Prawa działalności gospodarczej. ( od dnia 21.08.2004r. – art.22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej w związku z art. 86 ustawy z dnia 02.07.2004r. Przepisy wprowadzające ustawę o swobodzie działalności gospodarczej – Dz. U. Nr 173, poz. 1808).

Tym samym potracenie wzajemnej wierzytelności podatnika z wierzytelnością, na którą została wystawiona faktura będąca podstawą ustalenia kwoty podatku naliczonego powoduje, że uregulowanie tej należności jest zapłatą całkowitą i bezpośrednią, jako odpowiadające wymogom art. 87 ust. 6 pkt. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.