W rozpatrywanym wniosku z dnia 15 lutego 2005r , zapytujący - Urząd Gminy - przedstawił następujący stan faktyczny :

Do zadań wybieranych przez mieszkańców wsi w wyborach rad sołeckich sołtysów należy m.in. pobieranie od mieszkańców podatków wynikających z ustawy z dnia 12 stycznia o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2002r. Nr 9, poz.84 z późn. zm.) - podatku od nieruchomości, ustawy z dnia 30 października 2002r. podatku leśnym (Dz. U. Nr 200, poz.1682 z późn. zm.) oraz ustawy z dnia 15 listopada 1984r. o podatku rolnym (Dz. U. z 1993r. Nr 94, poz. 431 z późn. zm.).

Z tego tytułu Urząd Gminy płaci sołtysom prowizję w wysokości do 10% zebranej kwoty. Pobór podatku dokonywany jest raz na kwartał, zaś sołtys otrzymuje prowizję jedną za cały kwartał.Od prowizji nie są odprowadzane składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.Wnioskodawca wystawia sołtysom na koniec roku PIT-8B oraz PIT-R.

Wątpliwości zapytującego budzi czy wysokość kosztów powinna stanowić koszty miesięczne pomnożone przez trzy, czy tylko za miesiąc w której występuje wypłata tej prowizji; jeśli zaś koszty są w wysokości takiej jak w przypadku pracownika, to czy mogą być podwyższone (miejsce zamieszkania poza miejscem pracy).

Zdaniem wnioskodawcy sołtysi winni mieć potrącane koszty takie jak pracownik, czyli 102,25zł (niepodwyższone, gdyż pobierają prowizję w domach w danej miejscowości) w wysokości kosztów jednego miesiąca pomimo, że dotyczy to kwartału.W przypadku, gdy prowizja jest niższa niż miesięczne koszty uzyskania, to również koszty winny być wykazane w wysokości prowizji.

Przy tak określonym stanie faktycznym Naczelnik Urzędu Skarbowego w Grójcu stwierdza, co następuje:

Stosownie do art.9 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz.60) "inkasentem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana do pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu".Inkasentów wyznacza się na podstawie przepisów ustawy.

W zakresie podatku rolnego i podatku leśnego oraz w podatku od nieruchomości i w podatku od psów, a także w odniesieniu do opłat lokalnych możliwość taką pozostawiono radzie gminy, która może uchwalić pobór tych podatków w drodze inkasa oraz określić inkasentów i wysokość ich wynagrodzenia za inkaso (art. 6b ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym, Dz. U. z 1993 r. Nr 94, poz. 431 z późn. zm.; art. 6 ust. 8 ustawy z dnia 30 października 2002r. o podatku leśnym, Dz. U. Nr 200, poz. 1682 z późn. zm.; art. 6 ust. 12 i art. 14 pkt 3 oraz art. 19 pkt 2 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych, Dz. U. z 2002 r. Nr 9, poz. 84 z późn. zm.).

Do pełnienia funkcji inkasenta wyznacza się zwykle osoby fizyczne lub jednostki organizacyjne, które z racji wykonywania innych zadań mają łatwy kontakt z podatnikami np. sołtysa - tak jak to ma miejsce w rozpatrywanym przypadku, czy też administrację spółdzielni mieszkaniowych lub administrację zakładów gospodarki miejskiej bądź rejonów obsługi mieszkańców.

Zgłoszenie imion, nazwisk i adresów inkasentów powinno nastąpić w terminie wyznaczonym do dokonania pierwszej wpłaty, a w razie zmiany osób - w terminie 14 dni od dnia wyznaczenia (art. 31 Ordynacji podatkowej ).Zgodnie z art.10 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz.176 z późn. zm.) źródłem przychodów jest działalność wykonywana osobiście.

W myśl art. 13 pkt 6 ww. ustawy  "za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 2 pkt 10, i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 9".

Stosownie do art.22 ust.9 pkt 4 w takim wypadku koszty uzyskania przychodów określa się "w wysokości 20% uzyskanego przychodu, z tym że koszty te oblicza się od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b), których podstawę wymiaru stanowi ten przychód" - pomniejszenia tego nie stosuje się w rozpatrywanym wypadku albowiem, jak wskazuje zapytujący ,od wypłacanej sołtysom prowizji nie dokonuje on odprowadzania składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.

Dodać w tym miejscu należy, iż "jeżeli podatnik udowodni, że koszty uzyskania przychodów były wyższe niż wynikające z zastosowania normy procentowej określonej w ust. 9 pkt 1-4, koszty uzyskania przyjmuje się w wysokości kosztów faktycznie poniesionych"(art.22 ust.10 ustawy).

Mając na uwadze przedstawiony przez wnioskodawcę stan faktyczny oraz powołane wyżej przepisy uznać należy, iż wynagrodzenie prowizyjne z tytułu inkasa otrzymywane przez sołtysów jest przychodem z działalności wykonywanej osobiście - zgodnie z art.10 ust.1 pkt 2 w związku z art.13 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz.176 z późn. zm.), zaś koszty uzyskania przychodów określa się w tym przypadku w wysokości 20% uzyskanego przychodu - stosownie do art. 22 ust.9 pkt 4 ww. ustawy, przy czym jeżeli podatnik udowodni, że koszty uzyskania przychodów były wyższe niż wynikające z zastosowania wymienionej wyżej normy procentowej koszty uzyskania przyjmuje się w wysokości kosztów faktycznie poniesionych - art.22 ust.10 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.