Jednostka w dniu 25.05.2005 r. złożyła wniosek w sprawie udzielenia interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w zakresie podatku od towarów i usług w przypadku wykonywania czynności przez adwokatów na zlecenie sądu. Ponieważ wniosek ten był niekompletny, Naczelnik tut. Urzędu w dniu 08.06.2005 r. wezwał wnioskodawcę do uzupełnienia podania. Pismo w sprawie uzupełnienia zostało złożone w dniu 17.06.2005 r.

Stan faktyczny przedstawiony we wniosku jest następujący:"W przypadku występowania "z urzędu" adwokatów świadczących usługi prawne wymagane jest wystawianie przez nich faktur VAT na kwoty zasądzone w wyrokach. Adwokaci zobowiązani są do zgłoszenia działalności gospodarczej na podstawie przepisów znowelizowanej ustawy o podatku od towarów i usług."

Jednostka zwróciła się z następującym zapytaniem:Czy podatek od towarów i usług może być naliczany od kwoty netto wystawianej na fakturze VAT adwokata?

Zdaniem wnioskodawcy sąd obowiązany jest do uiszczenia należności za fakturę VAT w kwocie brutto, natomiast wystawca faktur powinien samodzielnie dokonać rozliczenia w podatku dochodowym , jak również w podatku od towarów i usług.

Wyżej przedstawione stanowisko w zakresie podatku od towarów i usług jest prawidłowe, ponieważ:

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. (tj. Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez świadczenie usług, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 tej ustawy, w tym również świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa, co wynika z brzmienia art. 8 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy o podatku od towarów i usług. Czynności adwokackie wykonane z nakazu sądu mieszczą się w definicji świadczenia usług określonej w cyt. wcześniej art. 8 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług.

W świetle art. 15 ust. 1 i 2 ww. ustawy podatnikami podatku od towarów i usług są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności, która obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Natomiast w świetle art. 15 ust. 3 pkt 3 ww. ustawy, za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą nie uznaje się czynności z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, ze zm.), jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich. Czynności wykonywane na zlecenie sądu przez adwokatów, nie korzystają z wyłączenia z zakresu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, gdyż nie jest spełniony jeden z warunków określonych w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy odnośnie odpowiedzialności zlecającego wykonanie czynności za ich wykonanie przez zleceniobiorcę. Tym samym czynności te podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach ogólnych.

Zgodnie z art. 113 ust. 1 cyt. ustawy o VAT zwalnia się od podatku podatników, u których wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty wyrażonej w złotych odpowiadającej równowartości 10.000 euro. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku. Jednak stosownie do art. 113 ust. 13 pkt 2 w/w ustawy zwolnień tych nie stosuje się m.in. do podatników świadczących usługi prawnicze oraz usługi w zakresie doradztwa. Z powyższego wynika, iż adwokaci nie korzystają z wyżej opisanych zwolnień od opodatkowania podatkiem od towarów i usług i stają się czynnymi podatnikami VAT z chwilą wykonania pierwszej czynności opodatkowanej.