POSTANOWIENIE
Na podstawie art. 14a § 1 i § 4 oraz art. 216 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (j. t. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60) po rozpatrzeniu wniosku Państwa X zam. .... z dnia ....2005r. dotyczącego udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej konsekwencji podatkowych w podatku dochodowym od osób fizycznych w sytuacji zmiany wpisu w ewidencji działalności gospodarczej, działalności prowadzonej dotychczas na podstawie jednego wpisu, jako wspólne przedsięwzięcie obojga małżonków pod numerem NIP jednego z nich, w której dochody rozliczano proporcjonalne, na działalność wspólną małżonków lecz prowadzoną na podstawie odrębnych wpisów w ewidencji działalności, Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Radomiu, stwierdza, że stanowisko Podatników przedstawione we wniosku w zakresie rozliczenia dochodów w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
W części dotyczącej podatku od towarów i usług odpowiedź zostanie udzielona odrębnym postanowieniem.

W dniu 22.03.2005r. Państwo X wystąpili do tut. organu podatkowego z wnioskiem o udzielenie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, w której nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym.
Stan faktyczny przedstawiony przez Wnioskodawców:
W związku z koniecznością "rozpisania" wpisu do ewidencji działalności gospodarczej nr xxx firmy małżeńskiej, posługującej się numerem NIP żony, na dwa odrębne wpisy małżonków proszę o wydanie decyzji jakie będą skutki w podatku dochodowym i podatku VAT lub inne, gdy: małżonkowie nadal będą wspólnie (na imię obojga) prowadzić dotychczasową działalność bez zawiązywania spółki, przy czym mąż utrzyma dotychczasowy numer ewidencyjny, zaś żona otrzyma nowy numer jako współwłaściciel. Zdaniem Podatników, rozliczanie VAT po dokonaniu nowych wpisów powinno być po 50% na NIP męża i żony jak w podatku dochodowym np. przez dodatkową rejestrację NIP męża. Ponieważ w przeciwnym wypadku występując wobec kontrahentów (urzędu), mąż będzie posługiwał się danymi żony będąc również właścicielem, równym w prawach i zobowiązaniach a nie pełnomocnikiem. Gdyby przepisy wykluczały takie rozwiązanie to po "rozdzieleniu wpisów, do celów ewidencji VAT będziemy posługiwać się jednym dotychczasowym NIP żony.
W dniu ....2005r. Podatnicy uzupełnili wniosek w części dotyczącej stanu faktycznego oraz sprecyzowali żądanie w zakresie "innych skutków podatkowych" jakie wywołać może zmiana wpisu do ewidencji działalności gospodarczej, mianowicie:Dotychczas prowadzimy firmę A na imię obojga małżonków. Obydwoje jesteśmy wpisani pod jednym numerem xxx we wpisie do ewidencji działalności gospodarczej. Ja tzn. mąż do dnia .... 2005r. byłem wpisany dodatkowo jako odrębna firma do ewidencji pod numerem zzz a działalność firmy B była zawieszona. Na chwilę obecną nie dokonaliśmy odrębnych wpisów w firmie A. Nadal chcemy prowadzić działalność na dotychczasowych zasadach w postaci firmy małżeńskiej A. Firma jest opodatkowana na zasadach ogólnych (księga przychodów i rozchodów). W poprzednim piśmie w pytaniu "o skutki inne" chodziło o zachowanie ciągłości podmiotu gospodarczego - firmy małżeńskiej A, czy po dokonaniu dwóch odrębnych wpisów do ewidencji działalności nie będą to dwa różne podmioty.

Stanowisko organu podatkowego:
Mianem spółek małżeńskich potocznie określa się małżonków prowadzących działalność gospodarczą na podstawie jednego wpisu w gminnej ewidencji działalności gospodarczej. W związku z wejściem w życie art. 68 ustawy z dnia 2 lipca 2004r. Przepisy wprowadzające ustawę o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 173, poz. 1808) zobowiązano małżonków zarejestrowanych w ewidencji działalności gospodarczej na podstawie wspólnego wpisu, aby w terminie sześciu miesięcy od dnia wejścia w życie w/w ustawy złożyli wniosek o zmianę wspólnego wpisu. We wniosku należy wskazać, który z małżonków będzie figurował pod dotychczasowym numerem. Drugi małżonek zostanie wpisany pod nowym numerem ewidencyjnym uwzględniającym faktyczną datę rozpoczęcia działalności gospodarczej. W przypadku nie złożenia stosownego wniosku na organie ewidencyjnym spoczywa obowiązek wykreślenia wspólnego wpisu małżonków z ewidencji działalności gospodarczej w terminie do 31 grudnia 2005r. Zatem po zmianie wpisu, każdy z małżonków będzie miał status odrębnego przedsiębiorcy w rozumieniu przepisu art. 4 ustawy z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej (j. t. Dz. U. z 2004r. Nr 173, poz. 1807 z późn. zm.), w myśl którego przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną - wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą oraz wspólnik spółki cywilnej w zakresie wykonywanej działalności gospodarczej. Zmiana sposobu rejestracji małżonków nie powoduje zaprzestania i likwidacji działalności gospodarczej prowadzonej przez małżonków. Wynika ona z odrębnych przepisów regulujących zasady ewidencji przedsiębiorców.Dla rozliczeń Podatników z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych, realizacja obowiązku nałożonego przez ustawę o swobodzie działalności gospodarczej polegającego na zmianie wpisu w ewidencji działalności gospodarczej, nie musi powodować zmiany sposobu rozliczenia. Jednakże zależeć to będzie od formy organizacyjnej działalności gospodarczej jaką wybiorą małżonkowie po zmianie wpisu, tj. odrębna lub wspólna działalność małżonków prowadzona w formie organizacyjnej przewidzianej prawem cywilnym, tj. spółki cywilnej, lub przepisami kodeksu spółek handlowych, np. spółki jawnej. Jeżeli (uwzględniając jako formę opodatkowania działalności - zasady ogólne) :
1. zdecydują się pozostawić tylko jednego z małżonków w ewidencji (drugi zrezygnuje z roli przedsiębiorcy i przyjmie status osoby współpracującej lub w ogóle zrezygnuje z działalności), konieczne jest podjęcie pewnych czynności w celu zakończenia działalności. Dzień wykreślenia ze wspólnego wpisu tej osoby, która rezygnuje z roli przedsiębiorcy spowoduje zakończenie okresu rozliczeniowego w tym podatku. Wymaga to sporządzenia spisu towarów handlowych na ten dzień i obliczenia osiągniętego dochodu uwzględniającego różnice remanentowe (analogicznie do rozliczenia rocznego). Współmałżonek zaprzestający działalności rozlicza podatek dochodowy, który wynika z jego udziału w tak obliczonym dochodzie i składa ostatnią deklarację PIT-5 lub (PIT-5L) wraz z załącznikiem PIT-5X i oświadczeniem o zaprzestaniu działalności. Po zakończeniu roku osoba ta będzie musiała rozliczyć ów dochód i wpłacone zaliczki w zeznaniu rocznym. Małżonek kontynuujący działalność gospodarczą od daty przekształcenia będzie rozliczany dwustopniowo, tj. do momentu przekształcenia i po przekształceniu. Przy obliczaniu miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy osoby kontynuującej działalność podstawą będzie suma dochodów (przed zmianą i po zmianie). Roczny dochód należy rozliczyć z uwzględnieniem jako remanentu początkowego remanentu sporządzonego na dzień przekształcenia.
2. zdecydują się rozdzielić i działać jako dwaj niezależni przedsiębiorcy wpisani osobno pod własnymi numerami w ewidencji działalności gospodarczej, bez łączenia się umową spółki cywilnej, wówczas małżonek zostający w ewidencji działalności gospodarczej pod pierwotnym numerem dokonuje czynności wymienionych w punkcie 1 (z wyjątkiem złożenia PIT-5X). Natomiast drugi małżonek tworzy nowy podmiot gospodarczy pomimo, że dniem rozpoczęcia działalności jest data faktycznego rozpoczęcia działalności w firmie małżeńskiej. W związku z tym w zakresie podatku dochodowego należy dokonać wyboru formy opodatkowania i rodzaju prowadzonej ewidencji księgowej. Istnieje również konieczność sporządzenia remanentu na dzień wykreślenia ze wspólnego wpisu w ewidencji jednego z małżonków oraz rozliczenia dochodów metodą remanentową, z tym, że nie należy składać deklaracji PIT-5X dla drugiego małżonka. Dalsze rozliczanie dochodów nowo zarejestrowanego małżonka będzie zależne od formy opodatkowania jaką wybierze.
3. zdecydują się prowadzić działalność w spółce cywilnej, wówczas zgodnie z art. 93a § 2 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (j. t. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60), mogą wstąpić we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki przekształconego podmiotu, jeśli wniosą na pokrycie swych udziałów przedsiębiorstwo. Przy takim rozwiązaniu następuje likwidacja poprzedniej działalności z remanentem o wartości zerowej. W związku z powstaniem nowej spółki w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych należy dokonać wyboru formy opodatkowania i rodzaju prowadzonej ewidencji księgowej. Ponadto rozliczyć dochody w zeznaniu podatkowym wynikające z ewidencji księgowej zarówno jednej jak i drugiej firmy (działającej przed zmianą wpisu i powstałej po przekształceniu).

Taka forma prowadzenia działalności gospodarczej, tj. jedna firma prowadzona wspólnie przez dwóch przedsiębiorców (małżonków) działających na podstawie odrębnych wpisów do ewidencji działalności gospodarczej, niezależnie od formy organizacyjnej (przybranej nazwy), skutkuje rozliczeniem przychodów z niej osiąganych na zasadach określonych w art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), w myśl którego przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa w udziale w zysku oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. W przypadku braku przeciwnego dowodu, przyjmuje się że prawa do udziału w zysku są równe. Analogiczne zasady stosuje się odpowiednio do kosztów uzyskania przychodów oraz ulg związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą na podstawie art. 8 ust. 2 cytowanej ustawy.
Niniejsze postanowienie wydane zostało na podstawie stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawców dotyczącego sposobu rozliczenia dochodów dla potrzeb podatku dochodowego od osób fizycznych w sytuacji wspólnego prowadzenia działalności gospodarczej na podstawie odrębnych wpisów w ewidencji działalności gospodarczej oraz w oparciu o stan prawny obowiązujący w dniu udzielenia odpowiedzi.