POSTANOWIENIE

Naczelnik Urzędu Skarbowego w Tychach na podstawie art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tj. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60) stwierdza, że stanowisko ............. S.A. zawarte w piśmie z dnia 30.03.2005 r. (wpływ do US dnia 31.03.2005 r.), uzupełnionym pismami z dnia 26.04.2005 r. (wpływ do US w dniu 27.04.2005 r., w dniu 20.05.2005 r. i w dniu 25.05.2005 r.) oraz z dnia 30.05.2005 r. (wpływ do US dnia 31.05.2005 r.) w sprawie udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów w podatku dochodowym od osób prawnych odpisów aktualizujących należność w związku z ogłoszonym postępowaniem upadłościowym dłużnika, jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 31.03.2005 r. do Naczelnika Urzędu Skarbowego w Tychach wpłynął wniosek o udzielenie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego.
Zgodnie z treścią art. 14a § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, przywołanej powyżej, stosownie do swojej właściwości naczelnik urzędu skarbowego, naczelnik urzędu celnego lub wójt, burmistrz (prezydent miasta), starosta, marszałek województwa na pisemny wniosek podatnika, płatnika lub inkasenta mają, obowiązek udzielić pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w ich indywidualnych sprawach, w których nie toczy się postępowanie lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym. W myśl art. 14a § 4 ustawy Ordynacja podatkowa, cyt. powyżej, udzielenie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego, o której mowa w § 1, następuje w drodze postanowienia, na które przysługuje zażalenie.
Zapytanie podatnika dotyczy prawa zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów odpisów aktualizujących utworzonych na należności od dłużnika w związku z ogłoszonym wobec niego postępowaniem upadłościowym.

Stan faktyczny we wniosku oraz uzupełnieniach przedstawia się jak niżej:

Od miesiąca marca do miesiąca lipca 2002r. "P" S.A. współpracowała z kontrahentami "PO" Sp. z o.o. oraz "HZM" Sp. z o.o. W powyższym okresie Spółka zaliczyła jako przychód należny kwoty wynikające z faktur sprzedaży wystawionych na rzecz tychże firm. Trudności płatnicze wymienionych spowodowały, że należności "P" S.A. nie były regulowane- Spółka szukała możliwości ich windykacji.
Z propozycją wystąpiła "C" S.A., która, posiadała jednocześnie zobowiązania wobec "PO" Sp. z o.o. oraz "HKM"Sp. z o.o., która to posiadała zobowiązania wobec "HZM" Sp. z o.o.

W dniach 4.09.2002r. i 26.09.2002r. podpisane zostały porozumienia kompensacyjne. Zgodnie z porozumieniem z dnia 4.09.2002r., opisanym w piśmie z dnia 25.05.2005r., "P" S.A. zleciła "C" S.A. windykację należności przysługujących jej od "PO" Sp. z o.o. w formie przeprowadzenia kompensaty, tj. uzgodniono, iż należność "P" S.A. przysługująca jej od "PO" Sp. z o.o., zostanie zapłacona bezpośrednio przez "C" S.A. z potrąceniem 4% tytułem wynagrodzenia (prowizji). Jednocześnie spłacając dług "PO" Sp. z o.o., "C" S.A. spłaciła swój dług wobec niej (kompensata należności i zobowiązań).

"C"S.A. weszła zatem w prawa do dysponowania należnościami "P" S.A. od "PO" Sp. z o.o. i rozliczyła je ze swoimi zobowiązaniami. Natomiast "P" S.A. zastąpiła należność "PO" Sp. z o.o. na należność od "C" S.A. , która miała ją spłacić w terminie 30 dni od daty podpisania porozumienia.

W wyniku przeprowadzonej kompensaty, jak podano, "C" S.A. uregulowała swoje zobowiązania wobec "PO" Sp. z o.o., "PO" Sp. z o.o. uregulowała swoje zobowiązania wobec "P" S.A., a "P" S.A. uregulowała swoje zobowiązania wobec "C" S.A.

Zgodnie z pismami Jednostki złożonymi w dniu 20.05.2005r. i 25.05.2005r. (stanowiącymi uzupełnienie wniosku) "P" S.A. nie posiadała zobowiązań wobec "C" S.A., a zapis porozumienia kompensacyjnego „"P" S.A. reguluje swoje zobowiązania wobec "C" S.A.” miał oznaczać przeniesienie na "C" S.A. praw do dysponowania należnością "PO" Sp. z o.o.

"C" S.A. mimo przeprowadzenia kompensaty (tj. rozliczenia swoich zobowiązań wobec "PO" Sp. z o.o.) nie zapłaciła "P" S.A. umówionych kwot kompensaty.W dniu 27.04.2004r. została ogłoszona upadłość "C" S.A. z możliwością zawarcia układu, a Spółka zgłosiła w dniu 24.06.2004r. swoje wierzytelności do masy upadłości. Natomiast w miesiącu lipcu 2004r. podatnik utworzył odpisy aktualizujące na należności przysługujące jej od "C" S.A., które ujął w rachunku podatkowym jako koszt uzyskania przychodów roku 2004.

Zgodnie z porozumieniem z dnia 26.09.2002r., opisanym w piśmie z dnia 25.05. 2005r., "P" S.A. zleciła "C" S.A. windykację należności przysługujących jej od "HZM" Sp. z o.o. w formie przeprowadzenia kompensaty, tj. uzgodniono, iż należność "P" S.A. zostanie zapłacona bezpośrednio przez "C" S.A. z potrąceniem 8% tytułem wynagrodzenia (prowizji). Jednocześnie spłacając dług "HZM" Sp. z o.o. "C" S.A. spłaciła swój dług wobec "HKM" Sp. z o.o., która była z kolei dłużnikiem "HZM" Sp. z o.o. (kompensata należności i zobowiązań).

"C" S.A. weszła zatem w prawa do dysponowania należnościami "P" S.A. od "HZM" Sp. z o.o. i rozliczyła je ze swoimi zobowiązaniami. Natomiast "P" S.A. zastąpiła należność "HZM" Sp. z o.o. na należność od "C" S.A., która miała ją spłacić w terminie 30 dni od daty podpisania porozumienia.

W wyniku przeprowadzonej kompensaty, jak podano, "C" S.A. uregulowała swoje zobowiązania wobec "HKM" Sp. z o.o., "HKM" Sp. z o.o., uregulowała swoje zobowiązania wobec "HZM" Sp. z o.o., "HZM" Sp. z o.o. uregulowała swoje zobowiązania wobec "P" S.A., a "P" S.A. uregulowała swoje zobowiązania wobec "C" S.A.

Zgodnie z pismami Jednostki złożonymi w dniu 20.05.2005r. i 25.05.2005r. (stanowiącymi uzupełnienie wniosku) "P" S.A. nie posiadała zobowiązań wobec "C" S.A., a zapis porozumienia kompensacyjnego „"P" S.A. reguluje swoje zobowiązania wobec "C" S.A.” miało oznaczać przeniesienie na "C" S.A. praw do dysponowania należnością "HZM" Sp. z o.o.

"C" S.A. mimo przeprowadzenia kompensaty (tj. rozliczenia swoich zobowiązań wobec "PO" Sp. z o.o.) nie zapłaciła "P" S.A. umówionych kwot kompensaty.W dniu 27.04.2004r. została ogłoszona upadłość "C" S.A. z możliwością zawarcia układu, a Spółka zgłosiła w dniu 24.06.2004r. swoje wierzytelności do masy upadłości. Natomiast w miesiącu lipcu 2004r. podatnik utworzył odpisy aktualizujące na należności przysługujące jej od "C" S.A., które ujął w rachunku podatkowym jako koszt uzyskania przychodów roku 2004.

Mając na uwadze stan faktyczny przedstawiony przez podatnika należy uznać zaproponowane przez niego stanowisko za prawidłowe.

Przepis art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tj. z 2000r. Dz. U. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.) stanowi, że kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy. Stosowanie do treści art. 16 ust. 1 pkt 26a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych cyt. powyżej, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odpisów aktualizujących, z tym że kosztem uzyskania przychodów są odpisy aktualizujące wartość należności, określone w ustawie o rachunkowości, od tej części należności, która była uprzednio zaliczona na podstawie art. 12 ust. 3 ustawy do przychodów należnych, a ich nieściągalność została uprawdopodobniona na podstawie ust. 2a pkt 1, tj. w szczególności, jeżeli:

1. dłużnik zmarł, został wykreślony z ewidencji działalności gospodarczej, postawiony w stan likwidacji lub została ogłoszona jego upadłość, albo
2. na wniosek dłużnika wszczęte zostało postępowanie ugodowe w rozumieniu przepisów o restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków albo postępowanie układowe w rozumieniu przepisów o postępowaniu układowym,
3. wierzytelność została potwierdzona prawomocnym orzeczeniem sądu i skierowana na drogę postępowania egzekucyjnego, albo
4. wierzytelność jest kwestionowana przez dłużnika na drodze powództwa sądowego,

Zgodnie ze stanem faktycznym przedstawionym przez Spółkę odpisy aktualizujące zostały utworzone w oparciu o przesłanki wynikające z art. 35 b ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 września 1994r. o rachunkowości (Dz. U. z 2002r. Nr 76, poz. 694 z późn. zm.), przywołanej powyżej zgodnie z którym wartość należności aktualizuje się uwzględniając stopień prawdopodobieństwa ich zapłaty poprzez dokonanie odpisu aktualizującego, w odniesieniu do należności od dłużników postawionych w stan upadłości- do wysokości należności nieobjętej gwarancją lub innym zabezpieczeniem, zgłoszonej sędziemu komisarzowi w postępowaniu upadłościowym.

Nieściągalność wierzytelności została uprawdopodobniona zgodnie z przepisem art. 16 ust. 2a pkt 1 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych przywołanym powyżej, tj. postanowieniem z dnia 27.04.2004r.w sprawie ogłoszenia upadłości "C" S.A.z możliwością zawarcia układu w rozumieniu przepisów prawa upadłościowego i naprawczego.

Należność aktualizowana odpisem została zarachowana do przychodów należnych "P" S.A. z tytułu sprzedaży na rzecz "PO"Sp. z o.o. i "HZM" Sp. z o.o., której windykację w formie kompensaty zlecono "C" S.A.

Jak wynika z pisma Spółki "C" S.A. przyjmując zlecenie przeprowadziła kompensatę wierzytelności i należności, tj. przyjmując na siebie zlecenie zapłaty bezpośrednio na rzecz "P" S.A. zwolniła się ze swojego długu wobec "PO" Sp. z o.o. oraz wobec "HZM" Sp. z o.o., lecz nie uregulowała świadczenia na rzecz "P" S.A., stając się tym samym jej dłużnikiem. Nie ulega wątpliwości, że w sytuacji wywiązania się zleceniobiorcy z obowiązków nałożonych w ramach zawartej umowy zlecenia, a w szczególności przekazania wyegzekwowanej kwoty, stanowiłoby to formę „fizycznej” zapłaty zobowiązań z tytułu sprzedaży na rzecz kontrahentów "PO"Sp.z o.o. i "HZM" Sp. z o.o. Zatem kwota ta nie stanowiłaby przychodu w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych przywołanej powyżej, bowiem została ona uprzednio zarachowana jako przychód należny. Jej nieprzekazanie zleceniodawcy w opisanym stanie faktycznym powoduje, iż w przychodach należnych "P" S.A. figuruje nadal wierzytelność z tytułu sprzedaży towarów z tym tylko, że wierzytelności tych "P" S.A. nie może dochodzić już od "PO" Sp. z o.o. i "HZM" Sp. z o.o. lecz od "C" S.A.

W tym stanie rzeczy należało uznać, iż zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów odpisów aktualizujących za zgodne z art. 16 ust. 1 pkt 26a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.