Stan faktyczny:

Spółka świadczy na terenie Federacji Rosyjskiej usługi. Zarejestrowana jest w Rosji dla celów podatku obrotowego i z tego tytułu odprowadza tam podatek w wysokości 18%. Na fakturach VAT ujmuje wartość rosyjskiego podatku VAT i w dacie wykonania usługi zalicza całą kwotę (łącznie z podatkiem rosyjskim) do przychodów dla celów rozliczenia w Polsce podatku dochodowego od osób prawnych. Spółka - zgodnie z przepisami podatkowymi Federacji Rosyjskiej jak wynika z zapytania - zobowiązana jest do odprowadzenia rosyjskiego podatku VAT na rachunek właściwego urzędu skarbowego na terenie Rosji w momencie otrzymania zapłaty za wykonaną usługę. Następnie dla celów rozliczenia w Polsce podatku dochodowego od osób prawnych zalicza do kosztów uzyskania przychodów odprowadzony w Rosji podatek obrotowy.

Ocena prawna stanu faktycznego:

Ad. 1

Stosownie do treści art. 7 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. nr 54, poz. 654 z późn. zm.) przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich dochód ten został osiągnięty; w wypadkach, o których mowa w art. 21 i 22, przedmiotem opodatkowania jest przychód (...). Zaś dochodem jest, z zastrzeżeniem art. 10 i 11, nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym; jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą.

Z powyższego wynika, iż dochód bądź powstała strata jest wypadkową dwóch pojęć tj. przychodu i kosztów uzyskania tych przychodów.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawiera definicji pojęcia przychodu, ograniczając się jedynie do przedstawienia ich w przepisach art. 12 - 14 ustawy – w sposób przykładowy, z których wystąpieniem ustawodawca wiąże z obowiązkiem wykazania przychodów dla celów podatkowych m.in. otrzymane pieniądze, wartość otrzymanych nieodpłatnie świadczeń (art. 12 ust. 1), czy też przychody uzyskane z działalności gospodarczej określone w art. 12 ust. 3 tej ustawy– „za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont ”. Zaś za datę powstania przychodu, z pewnymi zastrzeżeniami, uważa się dzień wystawienia faktury.

Jednakże w art. 12 ust. 4 ustawy z dnia 15 lutego 1992r. wymieniono zamknięty katalog zdarzeń, które nie zostały zaliczane do przychodów w rozumieniu tej ustawy, a do których m.in. należy pkt 9 tego artykułu stanowiący, iż „do przychodów nie zalicza się należnego podatku od towarów i usług”.

Powołany art. 12 ust. 4 pkt 9 dotyczy wyłącznie podatku od towarów i usług, o którym mowa w ustawie z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535) obowiązującej od dnia 1.05.2004r.

Zatem, rosyjski podatek obrotowy w wysokości 18%, ujęty w fakturach VAT, które zostały wystawione zgodnie z ustawą z dnia 11 marca 2004r. stanowi w rozumieniu art. 12 ust. 3 ustawy z dnia 15 lutego 1992r. przychód spółki.

Ad. 2

Koszty uzyskania przychodów regulują przepisy art. 15 i 16 ustawy z dnia 15 lutego 1992r. W świetle art. 15 tej ustawy kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1(...).

Oznacza to, że dla celów podatkowych, aby dany wydatek stał się kosztem uzyskania przychodu musi zachodzić związek przyczynowo-skutkowy, którego poniesienie ma lub może mieć wpływ na powstanie lub zwiększenie przychodu osiągniętego w danym okresie.

Natomiast art. 16 ust. 1 zawiera katalog kosztów, których nie wlicza się do kosztów uzyskania przychodów. Toteż w myśl pkt 46 tego artykułu - poza określonymi w tym przepisie wyjątkami - nie uważa się za koszty uzyskania przychodów podatku od towarów i usług, o którym mowa w ustawie z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535).

Zatem, odprowadzony na rachunek właściwego urzędu skarbowego na terenie Rosji rosyjski podatek VAT jest w momencie zapłaty - w świetle art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992r. kosztem uzyskania tego przychodu, o ile zachodzi związek przyczynowo – skutkowy kosztu z przychodem.