INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 13.08.2012 r. (data wpływu 14.08.2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy pożyczki - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 14.08.2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy pożyczki.

W przedmiotowym wniosku zostały przedstawione następujące zdarzenia przyszłe.

1. Pan W. R. (dalej również: „Podatnik” lub „Strona”), zamieszkały w Polsce, działając jako osoba prywatna, zamierza zawrzeć umowę pożyczki pieniędzy, jako pożyczkobiorca, z osobą prawną – fundacją mającą siedzibę w Księstwie Lichtenstein (dalej: „Fundacją”), jako pożyczkodawcą. W chwili zawierania umowy pożyczki, pieniądze będą znajdować się w Lichtensteinie, a następnie zostaną przelane na konto Podatnika w Lichtensteinie, skąd podatnik będzie mógł przelanymi środkami swobodnie dysponować, w szczególności nie będzie zobowiązany do przelania ich do Polski, chociaż w praktyce tak właśnie będzie postępował.
   
   

Umowa zostanie podpisana korespondencyjnie, w następujących okolicznościach i w następujący sposób: Fundacja wyśle W., drogą elektroniczną, ofertę udzielenia mu pożyczki, określając istotne warunki transakcji (oprocentowanie, kwotę, czas zwrotu, projekt umowy, etc.). W przypadku przyjęcia oferty, W. wydrukuje umowę (na terenie Polski) w dwóch egzemplarzach, podpisze je (w Polsce) i wyśle pocztą do Fundacji, gdzie zostaną podpisane przez przedstawiciela Fundacji (w Lichtensteinie), a jeden egzemplarz odesłany do Polski. Jako miejsce zawarcia umowy zostanie wskazane miejsce siedziby Fundacji.

2. Pan W. R., zamieszkały w Polsce, działając jako osoba prywatna, zamierza zawrzeć umowę pożyczki pieniędzy z Fundacją (jako pożyczkodawcą). W chwili zawierania umowy pożyczki, pieniądze będą znajdować się w Lichtensteinie, a następnie zostaną przesłane na konto Podatnika w Lichtensteinie, skąd podatnik będzie mógł przelanymi środkami swobodnie dysponować, w szczególności nie będzie zobowiązany do przelania ich do Polski, chociaż w praktyce tak właśnie będzie postępował.
   
   

Umowa zostanie fizycznie podpisana poza granicami Polski, tj. albo w siedzibie Fundacji albo w innym miejscu na świecie (innym niż Polska), w którym Podatnik umówi się na spotkanie z przedstawicielem Fundacji.

3. Pan W. R. (pożyczkobiorca), zamieszkały w Polsce, działając jako przedsiębiorca, tj. osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, zamierza zawrzeć umowę pożyczki pieniędzy z Fundacją (jako pożyczkodawcą). W chwili zawierania umowy pożyczki, pieniądze będą znajdować się w Lichtensteinie, a następnie zostaną przelane z konta Fundacji bezpośrednio na konto firmy Podatnika w Polsce.
   
   

Z tytułu prowadzenia firmy, W. jest podatnikiem podatku od towarów i usług (VAT), z tym, że niemal 100% sprzedaży dotyczy usług zwolnionych z tego podatku, gdyż przeważającą działalnością firmy jest „pozostała działalność wspomagająca ubezpieczenia i fundusze emerytalne”. Pożyczka otrzymana z Fundacji zostanie wykorzystana do udzielenia dalszej pożyczki krajowemu podmiotowi prowadzącemu działalność gospodarczą, z czego firma Podatnika odniesie korzyść gospodarczą w postaci odsetek.

We wszystkich trzech stanach faktycznych chodzi o tę samą Fundację.

Pismem z dnia 18.10.2012 r. Nr IPPB2/436-392/12-2/LS wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku poprzez:

• Uzupełnienie zdarzenia przyszłego w zakresie 3 stanu faktycznego poprzez wskazanie:
  • miejsca zawarcia umowy pożyczki,
  • czy z tytułu zawarcia umowy pożyczki, którakolwiek ze stron z tytułu dokonania tej czynności będzie objęta zakresem podatku od towarów i usług...
  
  
  

Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie informując, iż:

1. Pożyczka zostanie zawarta w Polsce.
2. Zgodnie z opisem stanu faktycznego we wniosku ORD-IN, pożyczka zaciągnięta będzie w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, a Wnioskodawca jest zarejestrowanym podatnikiem VAT.
   
   

Udzielenie pożyczki jest usługą (zwolnioną z VAT). Ponieważ pożyczkodawcą jest podmiot zagraniczny, po stronie Wnioskodawcy powstanie tzw. import usług (zwolnionych). Wobec tego, z tytułu zaciągnięcia pożyczki, Wnioskodawca będzie objęty zakresem VAT (import usługi zwolnionej). Należy zaznaczyć, że stwierdzenia zawarte w tym akapicie należą raczej do „własnego stanowiska w sprawie”, niż do „stanu faktycznego”.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Do każdego ze stanów faktycznych pytanie jest takie samo:

Czy we wskazanych okolicznościach, zawarcie umowy pożyczki z Fundacją będzie podlegało podatkowi od czynności cywilnoprawnych (dalej: „PCC”)...

Niniejsza interpretacja dotyczy 1 zdarzenia przyszłego, w zakresie 2 i 3 zdarzenia przyszłego zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Zdaniem Wnioskodawcy,

We wskazanych okolicznościach, zawarcie umowy pożyczki nie będzie podlegało PCC. Pożyczka pieniędzy jest prawem majątkowym (prawem do otrzymania od pożyczkodawcy prawa własności należących do niego pieniędzy), a miejscem jego wykonania jest miejsce, do którego pożyczkodawca jest zobowiązany dostarczyć przedmiot pożyczki (pożyczki). W tym przypadku jest to rachunek bankowy Podatnika prowadzony przez bank w Lichtensteinie (a więc, nie w Polsce). Nie jest zatem spełniona żadna z hipotez normy prawnej zawartej w art. 1 ust. 4 pkt 1 PCCU, gdyż przedmiotem czynności cywilnoprawnych nie są rzeczy znajdujące się w Polsce, ani prawa majątkowe wykonywane na terenie Polski.

Ponadto, należy stwierdzić, że nie zostanie również spełniona hipoteza normy zawartej w art. 1 ust. 4 pkt 2) PCCU, ponieważ czynność cywilnoprawna nie zostanie dokonana w Polsce, choć nabywca ma miejsce zamieszkania w Polsce. Fizyczne podpisanie umowy przez jedną ze stron (Podatnika) będzie miało miejsce na terenie Polski, dlatego miejsce podpisania umowy może budzić wątpliwości. Takiej sytuacji wychodzi naprzeciw art. 70 § 2 Kodeksu Cywilnego, zgodnie z którym: „w razie wątpliwości umowę poczytuje się za zawartą w miejscu otrzymania przez składającego ofertę oświadczenia o jej przyjęciu, a jeżeli dojście do składającego ofertę oświadczenia o jej przyjęciu nie jest wymagane albo oferta jest składana w postaci elektronicznej – w miejscu zamieszkania albo siedziby składającego ofertę w chwili zawarcia umowy”. Jak wynika ze stanu faktycznego, oferta pochodzić będzie od fundacji i zostanie przesłana Podatnikowi drogą elektroniczną, a zatem miejscem zawarcia umowy będzie siedziba oferenta, czyli Lichtenstein.

Wobec niespełnienia żadnej z przesłanek zawartych w art. 1 ust. 4 pkt 1) oraz pkt 2) PCCU, należy stwierdzić jak na wstępie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 09 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 ze zm.) podatkowi temu podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.) stanowi, że przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Do elementów znamionujących umowę pożyczki należy obowiązek jej zwrotu. Przy czym, nie tyle dotyczy to oznaczenia terminu zwrotu, ile zaznaczenia samego obowiązku zwrotu - który, jak wskazuje się w orzecznictwie, w myśl art. 720 § 1 ww. ustawy, jest elementem przedmiotowo istotnym dla tego rodzaju umowy, bez którego nie ma umowy pożyczki. W zależności od tego, jak zostanie ukształtowana przez strony umowa pożyczki, może ona przyjąć postać umowy nieodpłatnej bądź też odpłatnej, gdzie pożyczkobiorca zobowiązany będzie do zapłaty odsetek. Umowa pożyczki jest umową konsensualną. Dochodzi do skutku poprzez zgodne oświadczenia woli.

Natomiast zgodnie z art. 1 ust. 4 ww. ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podatkowi temu podlegają czynności cywilnoprawne, jeżeli ich przedmiotem są:

1. rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2. rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
   
   

Z uwagi na powyższe, należy stwierdzić, że umowa pożyczki będzie podlegać podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeżeli w chwili zawarcia umowy jej przedmiot, tj. pieniądze znajdują się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wówczas nie ma znaczenia, gdzie umowa zostanie zawarta i gdzie mają miejsce zamieszkania (siedzibę) strony umowy.

Pożyczka będzie podlegała również podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeśli pieniądze będące przedmiotem pożyczki w chwili jej zawarcia znajdują się za granicą oraz nabywca - pożyczkobiorca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a czynność zostanie dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż W. (dalej również: „Podatnik” lub „Strona”), zamieszkały w Polsce, działając jako osoba prywatna, zamierza zawrzeć umowę pożyczki pieniędzy, jako pożyczkobiorca, z osobą prawną – fundacją mającą siedzibę w Księstwie Lichtenstein (dalej: „Fundacją”), jako pożyczkodawcą. W chwili zawierania umowy pożyczki, pieniądze będą znajdować się w Lichtensteinie, a następnie zostaną przelane na konto Podatnika w Lichtensteinie, skąd podatnik będzie mógł przelanymi środkami swobodnie dysponować, w szczególności nie będzie zobowiązany do przelania ich do Polski, chociaż w praktyce tak właśnie będzie postępował. Umowa zostanie podpisana korespondencyjnie, w następujących okolicznościach i w następujący sposób: Fundacja wyśle W., drogą elektroniczną, ofertę udzielenia mu pożyczki, określając istotne warunki transakcji (oprocentowanie, kwotę, czas zwrotu, projekt umowy, etc.). W przypadku przyjęcia oferty, W. wydrukuje umowę (na terenie Polski) w dwóch egzemplarzach, podpisze je (w Polsce) i wyśle pocztą do Fundacji, gdzie zostaną podpisane przez przedstawiciela Fundacji (w Lichtensteinie), a jeden egzemplarz odesłany do Polski. Jako miejsce zawarcia umowy zostanie wskazane miejsce siedziby Fundacji.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, iż umowa pożyczki nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, ponieważ jak wskazał Wnioskodawca środki pieniężne w chwili jej zawarcia będą znajdowały się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz umowa pożyczki zostanie zawarta poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (siedziba Fundacji).

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.