POSTANOWIENIE

Naczelnik Urzędu Skarbowego w Hrubieszowie działając na podstawie art. 14a § 1, § 3, § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (tekst jednolity Dz. U. z 2005 Nr 8, poz.60 r.) po zapoznaniu się z wnioskiem z dnia 12.05.2005 r. w sprawie: naliczenia kosztów uzyskania przychodów oraz ustalenia zaliczki na podatek dochodowy przez Sąd Rejonowy z tytułu wypłat należności dla adwokatów i radców prawnych i dokonaniem oceny prawnej orzeka w następujący sposób:
- stanowisko jest prawidłowe

UZASADNIENIE

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Sąd Rejonowy dokonuje wypłat należności dla adwokatów i radców prawnych za świadczone przez nich usługi obrony z urzędu. Wysokość należnego adwokatowi, czy radcy wynagrodzenia wynika z postanowienia sądu, wydanego na podstawie rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. z 2002 r. Nr 163, poz. 1348).

Gdy adwokat czy radca prawny jest podatnikiem podatku VAT dodatkowo (do postanowienia ) wystawia on fakturę VAT, w której określa kwotę netto należności, podatek VAT i kwotę brutto, która jest zgodna z kwotą należności określoną w postanowieniu sądu).

Na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. Dz. U z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późniejszymi zmianami) Sąd jako płatnik podatku dochodowego od osób fizycznych ma obowiązek pobrać zaliczkę na podatek dochodowy w wysokości 19% należności pomniejszonej o koszty uzyskania przychodów określone w art. 22 ust. 9 pkt. 4 ustawy.

Wątpliwość płatnika polega na tym, czy podstawą naliczenia 20% kosztów uzyskania przychodów oraz ustalenia zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych powinien być przychód brutto wynikający z postanowienia sądu o wysokości zasądzonego wynagrodzenia, czy przychód netto określony w wystawionej przez adwokata, czy radcę fakturze VAT...

Zdaniem Sądu Rejonowego w przypadku wystawienia przez adwokata czy radcę prawnego faktury VAT, należy naliczyć koszty uzyskania przychodów oraz zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych od wartości netto z faktury, natomiast w sytuacji gdy Sąd nie ma faktury VAT od wynagrodzenia określonego w postanowieniu sądu.

Zgodnie z art. 13 pkt. 6 powołanej na wstępie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych „za przychody z działalności wykonywanej osobiście uważa się przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej lub samorządowej, sąd lub prokurator zlecił wykonanie określonych czynności (...)”.
Biorąc powyższe pod uwagę adwokaci i radcy prawni świadczący usługi obrony z urzędu wykonują czynności zlecone im przez sąd, a więc ich przychody wymienione są w /wym. art. 13 pkt.6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Czynności wykonywane przez adwokatów i radców prawnych na zlecenie sądu podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach ogólnych.
Powyższe czynności nie podlegają wyłączeniu z zakresu ustawy z dnia 11 marca 2004, gdyż nie jest spełniony warunek odnośnie odpowiedzialności zlecającego wykonanie czynności za ich wykonanie przez zleceniobiorcę (art. 15 ust. 3 pkt.3 ustawy o podatku od towarów i usług).

W przypadku świadczenia przez adwokatów pomocy prawnej z urzędu, nie można mówić, że sąd bierze na siebie odpowiedzialność za czynności adwokata. Sąd odpowiada za wydany wyrok oraz za zapewnienie np. oskarżonemu prawa do obrony, natomiast nie ma w przedmiotowej sprawie tożsamości czynności (sądu i adwokata), których odbiorcą jest uczestnik postępowania sądowego, tj. korzystający z tej pomocy prawnej.

Na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 maja 2005 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2005 r. Nr 95, poz. 798) usługi prawnicze świadczone przez notariuszy, adwokatów i radców prawnych nie mają zastosowania zwolnienia od podatku określone w art. 113 ust. 1 i 9 ustawy.

Dla celów podatku VAT usługi o których mowa wyżej stanowią działalność gospodarczą i podlegają opodatkowaniu według stawki podstawowej (22%).

Wobec powyższego obowiązek w podatku VAT powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia przyznającego wynagrodzenie, co powoduje konieczność wystawienia sądowi prze adwokata czy radcę prawnego w ciągu 7 dni faktury VAT.

Zgodnie z art. 22 ust. 9 pkt. 4 powołanej wyżej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych koszty uzyskania niektórych przychodów m.in. z tytułów określonych w art. 13 pkt. 6 – ustala się w wysokości 20% uzyskanego przychodu, z tym, że koszty te oblicza się od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenia chorobowe, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt. 2 lit. b, których podstawę wymiaru stanowi ten przychód.

Ponadto dochody z tytułu działalności określonej w art. 13 pkt.6 w./wym. ustawy podlegają opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 41 ust. 1 tej ustawy. Według tego przepisu na płatniku ciąży obowiązek poboru zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych w wysokości 19% od wypłat dokonywanych z powyższego tytułu i odprowadzenia jej do urzędu skarbowego. W terminie przekazania zaliczki płatnik musi przesłać do urzędu deklaracje PIT-4, natomiast po zakończeniu roku (w terminie do końca lutego) obowiązany jest przesłać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwego według miejsca zamieszkania podatnika informacje PIT-8B.

W związku z powyższym od dochodów pokreślonych w art. 13 pkt. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pobrać podatek zgodnie z art. 41 w/wym. ustawy z uwzględnieniem kosztów uzyskania przychodów wynikających z art. 22 ust. 9 pkt. 4 cytowanej wyżej ustawy obliczonych od wartości netto wystawionej przez adwokata czy radcę prawnego faktury VAT