P O S T A N O W I E N I E

Na podstawie art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa (tekst jednolity: Dz. U. z 2005 roku, nr 8, poz. 60 z późn. zm.) Naczelnik Urzędu Skarbowego w Sosnowcu, stwierdza że stanowisko wnioskodawcy, przedstawione w piśmie z dnia 24.04.2005 r., który wpłynął do tut. urzędu skarbowego w dniu 25.04.2005 roku, uzupełnionym w dniach: 26.04.2005 i 10.06.2005 roku, o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej opodatkowania podatkiem VAT czynności polegającej na zbyciu prawa użytkowania wieczystego gruntu wraz z posadowionymi na gruncie budynkami mieszkalnymi przez osobę fizyczną nie prowadzącą działalności gospodarczej i nie będącą podatnikiem podatku od towarów i usług (art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług), jest prawidłowe.

U Z A S A D N I E N I E

W dniu 25.04.2005 roku do Naczelnika Urzędu Skarbowego w Sosnowcu wpłynął wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego. Przedmiotowy wniosek został uzupełniony przez wnioskodawców w dniach: 26.04.2005 roku i 10.06.2005 roku.

Zgodnie z brzmieniem art. 14 a § 1 w/cyt. ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa - stosownie do swojej właściwości naczelnik urzędu skarbowego, naczelnik urzędu celnego lub wójt, burmistrz (prezydent miasta), starosta albo marszałek województwa na pisemny wniosek podatnika, płatnika lub inkasenta mają obowiązek udzielić pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w ich indywidualnych sprawach, w których nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym. W myśl art. 14a § 4 cytowanej ustawy, udzielenie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego, o której mowa w § 1, następuje w drodze postanowienia, na które przysługuje zażalenie.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż wnioskodawca w 2003 roku nabył wraz z małżonką na prawach wspólności ustawowej prawo wieczystego użytkowania nieruchomości o powierzchni 4.822 m² składającej się z działek o nr 3/1 i 3/9, dla których prowadzona jest księga wieczysta o nr 43820. Po nabyciu przedmiotowej nieruchomości nastąpił podział na 12 odrębnych działek i na działkach tych zostało wybudowanych 6 budynków bliźniaczych o zabudowie szeregowej. W 2004 roku żona zmarła, a spadek po niej na mocy dziedziczenia ustawowego nabyli: mąż oraz dzieci - pełnoletni syn i małoletnia córka. Sąd Rejonowy zezwolił ojcu na rozporządzanie majątkiem małoletniej córki.
W związku z powyższym wnioskodawcy zamierzają dokonać sprzedaży wszystkich nieruchomości objętych księgą wieczystą nr 43820. Sprzedaż nieruchomości będzie polegała na zbyciu prawa wieczystego użytkowania gruntu wraz z posadowionymi na gruncie budynkami mieszkalnymi w stanie surowym.
Wątpliwości wnioskodawców dotyczą obowiązku odprowadzenia z tytułu przedmiotowej transakcji podatku od towarów i usług oraz wysokości stawki podatku VAT z tytułu tych czynności.
Ponadto nadmienia się, iż żaden z wnioskodawców nabywających spadek nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług oraz nie prowadzi żadnej działalności gospodarczej (zgodnie z oświadczeniem zawartym we wniosku o interpretację przepisów prawa podatkowego).

Zgodnie ze stanowiskiem podatnika zawartym we wniosku - wnioskodawcy z tytułu dokonania opisanej wyżej transakcji sprzedaży prawa użytkowania wieczystego gruntu wraz z posadowionymi na gruncie budynkami mieszkalnymi są zobowiązani odprowadzić podatek VAT w wysokości 7%.

Tutejszy organ dokonuje oceny prawnej zaprezentowanego stanowiska jak niżej:

Na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy o podatku VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Zgodnie z treścią art. 7 ust. 1 w/cyt. ustawy o podatku od towarów i usług przez dostawę towarów rozumie się co do zasady przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...). Zatem zbycie prawa wieczystego użytkowania gruntu nie mieści się w zakresie definicji dostawy towarów, zawartej w cytowanym wyżej przepisie, albowiem nie daje użytkownikowi wieczystemu prawa do rozporządzania gruntem jak właściciel, jak również prawo wieczystego użytkowania gruntu nie zostało wymienione pośród praw wskazanych w art. 7 ust. 1 ustawy o VAT. W myśl art. 8 ust. 1 ustawy o VAT przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z uwagi na fakt, iż zbycie (przeniesienie) prawa wieczystego użytkowania gruntu jest świadczeniem na rzecz innego podmiotu i nie jest jednocześnie dostawą towarów, należy uznać, iż jest ono świadczeniem usług w rozumieniu przepisu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Kierując się brzmieniem art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11.03.2004 roku o podatku od towarów i usług (Dz. U. nr 54, poz. 535 ze zm.) - podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Natomiast definicja działalności gospodarczej na potrzeby podatku od towarów i usług została zawarta w art. 15 ust. 2 w/cyt. ustawy o VAT i obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z uwagi na brzmienie wyżej cytowanych przepisów prawnych - zbycie prawa wieczystego użytkowania gruntu wraz z przeniesieniem prawa własności budynków mieszkalnych posadowionych na przedmiotowym gruncie, podlega opodatkowaniu podatkiem VAT nie tylko wówczas, gdy dokonywana jest przez podmiot będący podatnikiem podatku od towarów i usług, albowiem brzmienie przepisu art. 15 ustawy o VAT nie uzależnia uzyskania statusu podatnika podatku od towarów i usług od formalnego statusu podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, lecz status podatnika podatku od towarów i usług wynika z okoliczności dokonania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Zatem osoba fizyczna nie będąca podatnikiem VAT ani nie prowadząca działalności gospodarczej również jest obowiązana do opodatkowania podatkiem od towarów i usług czynności polegającej na zbyciu prawa wieczystego użytkowania gruntu wraz z posadowionymi na gruncie budynkami mieszkalnymi, jeżeli okoliczności wskazują na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Przez zamiar częstotliwości prowadzenia działalności gospodarczej należy rozumieć chęć powtarzalnego, a nie jednorazowego wykonywania określonych czynności, składających się na istotę prowadzonej działalności. Ponadto zaznacza się, iż okoliczności wskazujące na zamiar wykonywania usług w sposób częstotliwy muszą istnieć w chwili ich wykonywania w rozumieniu ustawy, a nie w okresie późniejszym. Zatem aby działalność nie nosiła znamion wykonywania jej w sposób częstotliwy, nie może być realizowana w warunkach wskazujących na zamiar powtarzania czynności.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż małżonkowie nabyli w 2003 roku prawo wieczystego użytkowania nieruchomości położonej w ........ przy ul. .............., a następnie dokonali podziału przedmiotowej nieruchomości na 12 odrębnych działek, na których zostało wybudowanych 6 budynków bliźniaczych w zabudowie szeregowej. Ponadto wnioskodawcy poinformowali tut. organ podatkowy o zamiarze dokonywania sprzedaży prawa wieczystego użytkowania gruntu wraz z posadowionymi budynkami mieszkalnymi (dot. wszystkich działek stanowiących nieruchomość objętą wpisem do księgi wieczystej nr 43820).

Stan faktyczny przedstawiony we wniosku wskazuje jednoznacznie na zamiar wykonywania czynności zbycia prawa wieczystego użytkowania gruntu wraz z posadowionymi na gruncie budynkami mieszkalnymi przez wnioskodawców w sposób częstotliwy, w warunkach wskazujących, iż działania te są czynione z zamiarem ich powtarzania (kontynuowania). Zatem dokonywane przez wnioskodawców czynności należy uznać - zgodnie z powołanym wyżej art. 15 ust. 2 ustawy o VAT - jako działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a wnioskodawców za podatników podatku od towarów i usług z tytułu wykonywania przedmiotowych czynności.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie przewidują dla czynności zbycia prawa wieczystego użytkowania gruntu preferencyjnej stawki podatku VAT (następuje opodatkowanie powyższej czynności według stawki podstawowej w wysokości 22% - art. 41 ust. 1 ustawy o podatku VAT). Jednakże inne zasady znajdują zastosowanie w sytuacji kiedy wraz z przeniesieniem prawa wieczystego użytkowania gruntu nastąpi przeniesienie prawa własności budynków posadowionych na gruncie będącym w użytkowaniu wieczystym (zbycie prawa wieczystego użytkowania nieruchomości zabudowanej).

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż wnioskodawcy dokonują dostawy budynków mieszkalnych w stanie surowym (przedmiotowe budynki stanowią własność wnioskodawców - zgodnie z treścią art. 235 § 1 Kodeksu cywilnego - ustawa z dnia 23.04.1964 roku, Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) oraz dokonują przeniesienia prawa użytkowania wieczystego gruntu, na którym budynki te są posadowione (grunt stanowi własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego - w myśl przepisów art. 232 § 1 Kodeksu cywilnego).

Zgodnie z treścią § 8 pkt 12 w/cyt. rozporządzenia Ministra Finansów zwalnia się od podatku zbycie prawa wieczystego użytkowania gruntu, w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli, jeżeli budynki te lub budowle albo ich części są zwolnione od podatku lub opodatkowane stawką podatku w wysokości 0%.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług zwalnia się od podatku dostawę obiektów budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyjątkiem obiektów i ich części, które mają być zasiedlone lub zamieszkane po raz pierwszy; zwolnienie nie dotyczy części budynków przeznaczonych na cele inne niż mieszkaniowe.

Definicje "obiektów budownictwa mieszkaniowego" i "pierwszego zasiedlenia" zostały zawarte w art. 2 ustawy o podatku VAT i tak:

• obiekty budownictwa mieszkaniowego - budynki mieszkalne rodzinne stałego zamieszkania, sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych: 111 - Budynki mieszkalne jednorodzinne, 112 - Budynki o dwóch mieszkaniach i wielomieszkaniowe, ex 113 - Budynki zbiorowego zamieszkania - wyłącznie: budynki kościołów i innych związków wyznaniowych, klasztory, domy zakonne, plebanie, kurie, rezydencje biskupie oraz rezydencje Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej - art. 2 pkt 12;
• pierwsze zasiedlenie - wydanie pierwszemu nabywcy lub pierwszemu użytkownikowi obiektów budownictwa mieszkaniowego lub ich części do użytkowania w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu - art. 2 pkt 14;

Kierując się brzmieniem § 5 ust. 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27.04.2004 roku w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97, poz. 970 z późn. zm.) - obniżoną do wysokości 7% stawkę podatku stosuje się również do zbycia prawa wieczystego użytkowania gruntu, w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli, jeżeli budynki te lub budowle albo ich części są opodatkowane stawką 7%.

Natomiast w myśl art. 146 ust. 2 lit. b ustawy o podatku od towarów i usług w okresie od dnia przystąpienia Rzeczypospolitej Polski do Unii Europejskiej do dnia 31.12.2007 roku stosuje się stawkę w wysokości 7% w odniesieniu do obiektów budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych.

Biorąc pod uwagę powyższe przepisy prawne - dla wskazania stawki właściwej dla zbycia prawa wieczystego użytkowania gruntu wraz z posadowionymi na gruncie budynkami mieszkalnymi konieczne jest ustalenie stawki podatku VAT dla dostawy budynków mieszkalnych (przeniesienia prawa własności budynków na rzecz "przyszłego" użytkownika wieczystego gruntu).

Zaznacza się, iż przewidziana przez ustawodawcę w art. 146 ust. 1 pkt 2 lit. b preferencyjna stawka podatku VAT w wysokości 7% znajduje zastosowanie tylko do dostaw obiektów budownictwa mieszkaniowego przed pierwszym ich zasiedleniem.
Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż wnioskodawcy dokonują dostawy budynków mieszkalnych w stanie surowym, a zatem przedmiotowa dostawa budynków nie będzie podlegała zwolnieniu na mocy art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT.

Reasumując - jeżeli wnioskodawcy dokonują sprzedaży budynków lub budowli, których dostawa jest opodatkowana obniżoną stawką podatku w wysokości 7%, z jednoczesnym zbyciem prawa użytkowania wieczystego gruntów, na których przedmiotowe budynki są posadowione, to wówczas czynności te będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie § 5 ust. 7 w/cyt. rozporządzenia Ministra Finansów preferencyjną stawką podatku VAT w wysokości 7% (w okresie przejściowym do dnia 31.12.2007 roku).

Jednocześnie zauważa się, iż niniejsze postanowienie dotyczy obowiązku opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycia prawa wieczystego użytkowania gruntu przez wnioskodawców (z uwagi na przedstawione we wniosku wątpliwości), nie odnosi się natomiast do obowiązku rejestracji w zakresie podatku od towarów i usług każdego z wnioskodawców.

Zgodnie z art. 14a § 2 ustawy Ordynacja podatkowa, niniejsza interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę oraz stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania postanowienia.
Zgodnie z art. 14b § 1 i § 2 ustawy Ordynacja podatkowa, interpretacja nie jest wiążąca dla wnioskodawcy, wiąże natomiast właściwe dla wnioskodawcy organy podatkowe i organy kontroli skarbowej, do czasu jej zmiany lub uchylenia.
Postanowienie niniejsze na mocy art. 143 ustawy - Ordynacja podatkowa wydane zostało z upoważnienia Naczelnika Urzędu Skarbowego.
Stronie przysługuje prawo wniesienia zażalenia na niniejsze postanowienie do Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach (adres do korespondencji: Izba Skarbowa w Katowicach, Ośrodek Zamiejscowy w Bielsku - Białej: 43-300 Bielsko- Biała, ul. Traugutta 2a) w terminie 7 dni od dnia doręczenia rozstrzygnięcia. Zażalenie wnosi się za pośrednictwem organu podatkowego, który wydał postanowienie.
W przypadku wniesienia zażalenia, zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a - ustawy z dnia 9 września 2000r. o opłacie skarbowej (tekst jednolity: Dz. U. z 2004 roku, Nr 253, poz. 2532 z późn. zm.), wniesione zażalenie winno zawierać znaki opłaty skarbowej w wysokości 5,00 zł.