POSTANOWIENIE

Działając na podstawie art. 216 § 1 w związku z art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2005r. nr 8 poz. 60; tekst jednolity) Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Opolu stwierdza, iż stanowisko Podatnika przedstawione w piśmie z dnia 31 marca 2005r. w sprawie opodatkowania podatkiem od towarów i usług czynności wykonywanych przez syndyka, jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

Pismem z dnia 31 marca Podatnik zwrócił się do tut. organu podatkowego z wnioskiem o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w Jego indywidualnej sprawie, w której nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym.

Stan faktyczny:

Podatnik nie prowadzi działalności gospodarczej na podstawie zgłoszenia do ewidencji działalności gospodarczej ani do Krajowego Rejestru Sądowego. Jednocześnie Podatnik nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Zgodnie z niżej wymienionymi postanowieniami Sąd Rejonowy w Opolu przyznał Podatnikowi wynagrodzenia za pełnienie funkcji syndyka:

• z dnia 15.03.2004r. sygn akt U41/98 wynagrodzenie końcowe w kwocie 10.000 zł oraz zwrot wydatków w kwocie 799,97 zł
• z dnia 15.07.2004r. sygn akt U81/03 wynagrodzenie wstępne w kwocie 150.000 zł oraz zaliczkę w kwocie 50.000 zł
• z dnia 2.12.2004r. sygn akt U86/03 wynagrodzenie wstępne w kwocie 150.000 zł oraz zaliczkę w kwocie 50.000 zł
  
  

Na tle tych okoliczności Podatnik sformułował pytanie:

• Czy otrzymane wynagrodzenie i zaliczki na poczet wynagrodzenia za pełnienie funkcji syndyka, do której Podatnik został powołany przed 2004r., przyznane postanowieniami sądu i wypłacone w terminach wyżej wskazanych podlegają i w jakim zakresie oraz od jakiej podstawy opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?
  
  

Stanowisko Podatnika

Zdaniem Podatnika czynności wykonywane w ramach wykonywania funkcji syndyka, na zlecenie sądu, nie stanowią świadczenia usług w ramach działalności gospodarczej, w związku z czym nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Opolu, po przeanalizowaniu przedstawionego stanu faktycznego oraz obowiązującego stanu prawnego informuje co następuje:

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku odtowarów i usług (Dz. U. Nr 54 poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W świetle art. 15 ust. 3 pkt. 3 ustawy o VAT, za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt. 2 - 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonywania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności. Na gruncie ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000r. Nr 14 poz. 176 ze zm.) przychody uzyskiwane przez syndyka są kwalifikowane jako przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 13 pkt. 6ww. ustawy.

Działalność prowadzoną przez syndyka należy uznać za działalnośćgospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. Zgodnie z tym przepisem "działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców (...), również wówczas gdy czynność została wykonanajednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy". O zamiarze wykonywania działalności gospodarczej przez syndyków w sposób częstotliwy świadczy chociażby fakt posiadania przez syndyka odpowiedniej licencji uprawniającej do wykonywania powierzonej funkcji, czy stała gotowość do podjęcia czynności. Zgodnie z art. 51 ust. 1 pkt. 6 ustawy z dnia 28 lutego 2003r. Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. Nr 60 poz. 535 zezm.), wyznaczenie syndyka następuje w postanowieniu sądu o ogłoszeniu upadłości. Stosownym postanowieniem sąd powierza zatem syndykowi pełnienie określonych funkcji w postępowaniu upadłościowym, których zakres precyzuje ustawa. Wysokość wynagrodzenia za czynności syndyka odpowiadające wykonywanej pracy określona jest w art. 162 ww. ustawy z dnia 28 lutego 2003r. O wynagrodzeniu i zwrocie poniesionych wydatków orzeka sąd na wniosek zainteresowanych. Wynagrodzenie pokrywane jest z masy upadłości. Wydając stosowne postanowienia w powyższym zakresie sąd działa jako organ władzy.

Pomiędzy sądem a syndykiem nie istnieje również stosunek prawny, o którym mowa w art. 15 ust. 3 pkt. 3 ustawy o VAT, w zakresie odpowiedzialności za powierzone funkcje. W myśl art. 160 ust. 1 cyt. ustawy z dnia 28 lutego 2003r. Prawo upadłościowe i naprawcze, w sprawach dotyczących masy upadłości syndyk dokonuje czynności na rachunek upadłego, lecz w imieniu własnym. Ryzyko gospodarcze wszelkich czynności prawnych, które jest jednym z podstawowych kryteriów ustalenia czy działalność ma charakter samodzielny czy nie, w tym także czynności zobowiązaniowych syndyka ponosi zatem zawsze masa upadłości. Syndyk nie odpowiada za zobowiązania zaciągnięte w sprawach dotyczących masy upadłości (art. 160 ust. 2 ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze). Odpowiedzialności za ww. czynności nie ponosi również sąd. Sąd nie odpowiada też za szkodę wyrządzoną na skutek nienależytego wykonania obowiązków przez syndyka. Jak wynika z art. 160 ust. 3 ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze, za ww. szkodę odpowiada bezpośrednio syndyk masy upadłościowej. Niewątpliwie przy wykonywaniu swojej funkcji syndyk podlega ustawie i najważniejsze decyzje musi konsultować z sędzią komisarzem i radą wierzycieli, jednakże w podstawowym i zasadniczym zakresie wykonywania swoich obowiązków jest w pełni samodzielny. Poza tym nawet w takich przypadkach czynności wykonywane są na rachunek upadłego.

Sąd nie jest zatem związany z syndykiem więzami tworzącymi stosunek prawny jaki istnieje pomiędzy zlecającym a zleceniobiorcą w zakresie wynagrodzenia, warunków pracy oraz odpowiedzialności zleceniodawcy, o którym mowa w art. 15 ust. 3 pkt. 3 ustawy o VAT, Sąd - jako organ władzy powołuje syndyka i określa jego wynagrodzenie. Nie pokrywa jednak kosztów wynagrodzenia i nie ponosi odpowiedzialności ani za działania ani za szkodę wynikająca z czynności podejmowanych przez syndyka.

W przedstawionym stanie faktycznym uznać należy, że czynności syndykawykonującego powierzone funkcje w postępowaniu upadłościowym na podstawie postanowienia sądu upadłościowego wypełniają dyspozycję art. 8 ust. 1 pkt. 3 oraz art. 15 ust. 1 ustawy o VAT i jako takie podlegają od dnia 1 maja 2004r. opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług według zasad ogólnych.

Zgodnie natomiast z art.113 ust.1 ustawy o VAT zwalnia się od podatku podatników u których wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty wyrażonej w złotych odpowiadającej równowartości 10.000 euro, tj. w 2004r kwoty 45.700 zł. Jednocześnie na podstawie art. 113 ust. 9 ustawy o VAT podatnik rozpoczynający wykonywanie czynności określonych w art. 5 w trakcie roku podatkowego jest zwolniony od podatku, jeżeli przewidywana przez podatnika wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej sprzedaży, kwoty określonej w ust. 1 lub w ust. 8.

W przedmiotowej sprawie dla celów obliczenia kwoty uprawniającej do korzystania ze zwolnienia podmiotowego od podatku VAT, Podatnik winien wliczać kwoty otrzymanego wynagrodzenia za wykonywanie czynności syndyka począwszy od 1 maja 2004r. Przekroczenie wartości obrotu w proporcji przewidzianej w art. 113 ust. 2 ustawy o VAT spowoduje utratę zwolnienia w momencie przekroczenia tej kwoty i z tą chwilą powstanie u niego obowiązek podatkowy.

W myśl art. 29 ust. 1 ustawy o VAT podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. W przypadku gdy pobrano zaliczki, zadatki, przedpłaty lub raty, obrotem jest również kwota otrzymanych zaliczek, zadatków, przedpłat lub rat, pomniejszona o przypadającą od nich kwotę podatku - art.29 ust. 2 ustawy o VAT.

Biorąc pod uwagę powyższe stwierdzić należy, że podstawę opodatkowania dla celów podatku VAT, w przypadku czynności wykonywanych przez syndyka na zlecenie sądu, stanowi całość przyznanego postanowieniem sądu wynagrodzenia oraz zaliczki, pomniejszone o kwotę podatku VAT.

Jednocześnie Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Opolu informuje, iż przedmiotowa informacja o zakresie stosowania prawa podatkowego ma zastosowanie wyłącznie w przedstawionym stanie faktycznym i w stanie prawnym obowiązującym na dzień zaistnienia omawianego zdarzenia.

Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Opolu informuje również, iż interpretacja nie jest wiążąca dla podatnika, płatnika lub inkasenta, wiąże natomiast właściwe organy podatkowe i organy kontroli skarbowej - do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Na podstawie art. 14a § 4 w związku z art. 236 § 1 i art. 236 § 2 pkt 1 oraz art. 239 w związku z art. 223 § 1 powołanej ustawy Ordynacja podatkowa, na niniejsze postanowienie służy zażalenie, które wnosi się do Dyrektora Izby Skarbowej w Opolu, za pośrednictwem tut. organu podatkowego w terminie 7 dni od dnia otrzymania niniejszego postanowienia.

Zażalenie podlega opłacie skarbowej. Zgodnie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 9 września 2000r. o opłacie skarbowej (Dz. U. Nr 86, poz. 960 ze zmianami) opłacie tej podlegają podania i załączniki do podań składane w sprawach indywidualnych z zakresu administracji publicznej. Szczegółowy wykaz przedmiotów opłaty skarbowej zawiera załącznik do ww. ustawy. Zgodnie z pozycją 1, części I, powołanego załącznika do ustawy o opłacie skarbowej z dnia 9 września 2000r. opłata skarbowa od podania wynosi 5zł natomiast zgodnie z poz. 2 opłata skarbowa od załącznika do podania wynosi 50gr.