Stan faktyczny:

Podatnik w ramach prowadzonej działalności gospodarczej nieodpłatnie przekazuje towary należące do jego przedsiębiorstwa zarówno na cele związane z prowadzonym przedsiębiorstwem, jak i na cele inne niż związane z prowadzonym przedsiębiorstwem (Podatnikowi przysługuje przy tym prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony od tych czynności).

Podatnik dokonuje ponadto nieodpłatnego świadczenia usług oraz wykorzystuje zakupione usługi obce na cele związane z prowadzonym przedsiębiorstwem, jak i na cele nie związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa (np. nieodpłatne świadczenia usług na cele osobiste pracowników, byłych pracowników, itp.). Spółce przysługuje przy tym prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych ze wspomnianymi usługami.

Ocena prawna stanu faktycznego:

Ad. 1

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535), opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Ustawodawca postanowił jednak uznać za zrównane z odpłatną dostawą towarów niektóre czynności nieodpłatne. Przez odpłatną dostawę towarów rozumie się zatem również, zgodnie z art. 7 ust.2 w/w ustawy, przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa na cele inne niż związane z prowadzonym przez niego przedsiębiorstwem, w szczególności:

1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
2. wszelkie inne przekazanie towarów bez wynagrodzenia, w szczególności darowizny

- jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tych czynności, w całości lub w części.

Stosownie do art. 7 ust. 3 w/w ustawy, w/w art. 7 ust. 2 nie stosuje się do przekazywanych prezentów o małej wartości i próbek , jeżeli ich przekazanie (wręczenie) wiązało się bezpośrednio z prowadzonym przez podatnika przedsiębiorstwem.

Zgodnie z art. 7 ust. 4 w/w ustawy, przez prezenty o małej wartości rozumie się przekazywane (wręczane) przez podatnika jednaj osobie towary o łącznej wartości nieprzekraczającej w roku podatkowym 50 zł, przy czym łączna wartość prezentów w roku podatkowym nie może być wyższa niż 0, 125% wartości sprzedaży opodatkowanej podatnika w poprzednim roku podatkowym, z zastrzeżeniem ust. 5 i 6.

Z zestawienia przytoczonych powyżej przepisów wynika, że skoro nie podlega opodatkowaniu przekazanie próbek i prezentów o małej wartości, jeżeli ich przekazanie wiązać się będzie bezpośrednio z prowadzonym przez podatnika przedsiębiorstwem, to przekazanie prezentów i próbek poza ustalonymi limitami (art. 7 ust. 4-6), będzie podlegało opodatkowaniu.

Opodatkowaniu VAT jako odpłatna dostawa towarów podlega zatem przekazanie bez wynagrodzenia towarów – w formie prezentów (darowizn) przekraczających małą wartość oraz nie mających statusu próbek – na cele wiążące się bezpośrednio z prowadzonym przez podatnika przedsiębiorstwem, a także wszelkie nieodpłatne przekazania towarów na cele nie związane z prowadzonym przedsiębiorstwem. W obydwu przypadkach jedynie, wtedy gdy podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tych czynności, w całości lub w części.

Nie podlega natomiast opodatkowaniu przekazanie prezentów o małej wartości i próbek, jeżeli ich przekazanie (wręczenie) wiązało się bezpośrednio z prowadzonym przez podatnika przedsiębiorstwem.

Jeżeli nieodpłatne przekazanie przez podatnika towarów podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, to stosownie do art. 29 ust. 10 w/w ustawy, podstawą opodatkowania jest cena nabycia towarów, a gdy cena nabycia nie istnieje, koszt wytworzenia określony w momencie dostawy tych towarów.

Ad.2

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 w/w ustawy, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega m.in. odpłatne świadczenie usług. Ustawodawca postanowił jednak uznać za zrównane z odpłatnym świadczeniem usług niektóre czynności nieodpłatne. Jako odpłatne świadczenie usług rozumie się zatem również, zgodnie z art. 8 ust. 2, nieodpłatne świadczenie usług nie będące dostawą towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami, w całości lub w części.

Z powyższego wynika, że czynności nieodpłatnego świadczenia usług nie podlegają opodatkowaniu, gdy ich dokonywanie jest związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a także każde inne nieodpłatne świadczenie usług, jeżeli podatnikowi nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi czynnościami, w całości lub w części.

Ad.3

Z w/w art. 7 ust. 2 i 3 wynika, że przekazanie prezentów o małej wartości i próbek podlega opodatkowaniu VAT, jedynie w wypadku gdy ich przekazanie (wręczenie) nie wiązało się bezpośrednio z prowadzonym przez podatnika przedsiębiorstwem, a ponadto podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tych czynności, w całości lub w części.

Ad. 4

Przepisy obecnie obowiązującej ustawy o podatku od towarów i usług nie posługują się pojęciem „przekazywania” usług lecz jedynie pojęciem „świadczenia usług”. W przypadku świadczenia usług mamy do czynienia z podmiotem świadczącym i z odbiorcą usługi, tzn. podmiotem na rzecz którego usługa została wykonana. W świetle przedstawionego stanu faktycznego przez „przekazanie” usług należy zatem rozumieć wykorzystanie przez Podatnika nabytych usług obcych do świadczenia usług własnych.

Jako odpłatne świadczenie usług traktuje się, zgodnie z art. 8 ust. 2 w/w ustawy, nieodpłatne świadczenie usług nie będące dostawą towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami, w całości lub w części.

Z powyższego wynika, że czynności nieodpłatnego świadczenia usług podlegają opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy ich dokonywanie nie jest związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi czynnościami. Zgodnie z art. 29 ust. 12 w/w ustawy, w takim przypadku podstawą opodatkowania jest koszt świadczenia tych usług poniesiony przez podatnika.

Nie podlega natomiast opodatkowaniu nieodpłatne świadczenie usług związane, a także nie związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, jeżeli podatnikowi nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami, w całości lub w części.